Dakar 2022

Eind 2020 kondigde Audi dat het Duitse merk in 2022 gaat deelnemen aan de legendarische Dakar Rally. Audi zou Audi niet zijn als ze dat met een technisch hoogstandje doen. Zij hebben een elektrische auto ontwikkeld waarmee zij mee willen doen om de eindoverwinning. Tel daarbij een aantal absolute sterren op die de auto’s gaan besturen: Stéphane Peterhansel, Carlos Sainz en Matthias Ekström, én een samenwerking met Sven Quandt die alles heeft meegemaakt als het gaat om de Dakar. Rallymaniacs legt graag meer uit over deze bijzondere auto en het team hierachter. Q Motorsport Q Motorsport is opgericht door Sven Quandt en zijn twee zoons, Thomas en Tobias. De familie Quandt is al vele jaren actief in de Cross Country. In 1991 won Sven Quandt met een Mitsubishi Pajero de T1 Marathon World Cup en vanuit daar heeft hij toegewerkt naar zijn rol van teambaas. Dit begon als “Head of Motorsports” bij Mitsubishi Motors Motorsport GmbH van 2002 tot en met 2004. Onder zijn leiding won het team de Dakar Rally in 2003 en 2004. Parallel aan dit project begon hij met X-Raid in 2002. Allereerst bouwde hij de BMW X5 om naar een Dakar-waardige auto en vervolgens de X3. In 2010 begon Quandt met de MINI Countryman en vanaf 2017 bereidde hij dat uit met de MINI JCW Buggy. Het team won in 2012, 2013, 2014, 2015, 2020 en 2021 de Dakar Rally. Daarmee is Quandt de enige teambaas die zowel in Afrika, Zuid-Amerika én het Arabisch Schiereiland won. Sinds 2009 zijn Tobias en Thomas betrokken bij het team. Thomas houdt zich bezig met marketing, media, pers, financiën en de administratie en Tobias is verantwoordelijk voor inkoop, logistiek, HR, IT en de klantrijders. Het team van Audi Motorsport heeft Sven Quandt gevonden om het team te begeleiden in sportief aspect van de Dakar Rally. Om de werkzaamheden van X-Raid te scheiden van de taken voor Audi heeft Quandt Q Motorsport opgericht. Samen met zijn zoons is Sven Quandt logistiek partner van het Audi Motorsport team en de teambaas van het Dakar Team. De teams in de auto’s Dat Audi serieus mee wil doen aan deze Dakar is ook af te leiden uit het rijderstrio waarmee het team aan de start komt. De kopman van het team is veertienvoudig Dakar-winnaar “Monsieur Dakar” Stéphane Peterhansel. De Fransman won de rally zes keer op de motor en acht keer met de auto, waaronder de meest recente editie van Dakar. Hij wordt, net als vorig jaar, genavigeerd door Edouard Boulanger. De tweede auto wordt bestuurd door tweevoudig World Rally kampioen en drievoudig Dakar-winnaar “El Matador” Carlos Sainz. De Spanjaard wordt genavigeerd door Lucas Cruz, alle drie de Dakar-zeges waren in deze samenstelling. Niet nieuw in bij Audi of in de autosport, maar nog niet de meest ervaren rijder in de Dakar Rally is Matthias Ekström. De Zweed is wereldkampioen rallycross, tweevoudig kampioen in DTM en viervoudig winnaar van Race of the Champions en daarmee dus zeker geen “groentje”. Vorig jaar debuteerde hij in de Dakar Rally en deed dat met een Yamaha in de SSV-categorie. Hij zal worden genavigeerd door Emil Bergkvist. Bergkvist rijdt zelf al meer dan tien jaar rally en werd zelfs Junior WRC kampioen. De geboorte van de RS Q e-tron Het idee van Audi voor de RS Q e-tron bleef ruim een jaar lang een gewaagd concept. Het team wil met een elektrische auto de Dakar winnen. In de afgelopen jaren heeft Audi ontzettend veel ervaring opgedaan met elektrische auto’s, maar ook met hybride motoren en het terugwinnen van energie. Dat laatste deed het team, bijvoorbeeld, met de Audi R18 in Le Mans. Naast een diesel motor werd er een elektromotor gebruikt en werd de energie die vrijkwam bij het remmen omgezet in spanning waarmee de accu werd opgeladen. Deze techniek wordt ook gebruikt in de Formule 1 en zal Audi ook toepassen tijdens de Dakar Rally. De grootste uitdaging voor het project van Audi is de stroom. Als je van Amsterdam naar Ingolstadt rijdt, kun je je elektrische Audi opladen bij een van de laadpunten naast de snelweg. In de woestijn van Saoedi-Arabië kan dat helaas niet. Het team moest dus op zoek naar een innovatieve manier om de accu’s op te laden, want alleen het hergebruiken van de remenergie is onvoldoende om dagelijks tot wel 900 kilometer te kunnen rijden. Daarvoor komt de techniek uit een ander Audi-project in beeld. In de DTM maakte Audi gebruik van een hele efficiënte TFSI motor. Deze motor wordt ook gebruikt in de Audi RS Q e-tron om de accu’s, met een capaciteit van 52 kWh, op te laden. Dit doet de motor door op een toerental van 4.500 tot 6.000 per minuut te draaien. Daarmee is de uitstoot minder dan 200 gram per kWh stoom. De motor drijft een energieconverter aan die de toeren omzet naar stroom en opslaat in de accu. Om deze energie om te zetten in aandrijving, maakt Audi gebruik van de techniek die zij gebruiken in de Formule E. De Audi e-tron FE07 Formula E-auto heeft op zowel de voor- als achteras een elektromotor draaien die de wielen aandrijft. Met een aantal kleine aanpassingen is deze elektromotor, ook wel MGU genoemd, geschikt voor de Dakar Rally. De motor levert een vermogen van 300PK met een maximaal piekvermogen van 390PK. Naast een motor is een versnellingsbak noodzakelijk om de kracht over te brengen op de wielen. Hiervoor gebruikt het team een single-speed racing versnellingsbak. Dit is een automatische versnellingsbak die zichzelf inregelt en optimaal gebruik kan maken van de kracht uit de motor. Bijkomend voordeel is dat de rijders zich hierdoor nog meer kunnen concentreren op het rijden. Uitdagingen tijdens het proces Naast de complexe techniek waren er nog grotere uitdagingen voor het team uit Ingolstadt. Belangrijk in de rallysport is de veiligheid, waar Audi de lat voor haar personenwagens al erg hoog legt doet het dat voor de Dakar wellicht nog meer. Met de ervaring die Audi heeft uit de DTM, rallycross, LMP en de Formule E is er erg veel kennis aanwezig om efficiënt om te gaan met het gewicht in verhouding tot de veiligheid. Dat resulteert in speciaal ontwikkelde stoelen, buizenframe op aerospace-niveau en lichtgewicht verwarmde ramen. Om de onderkant van de auto te beschermen heeft het team een bijzondere bodemplaat ontwikkeld dat bestaat uit een CFRP-sandwich paneel, absorptieschuim en een aluminium plaat. Hierdoor blijft het gewicht laag, maar is de onderzijde optimaal beschermd. Deze bodemplaat is “slechts” 54 millimeter dik. Daarnaast heeft het team ingezet op de veiligheid rondom de accu’s en de elektromotoren. Doordat het team gebruik maakt van een elektromotor in combinatie met een verbrandingsmotor en rijdt in de woestijn is koeling een grote uitdaging voor het team. Daarbij moet zowel het materiaal als de mensen het niet te warm krijgen. Aanvankelijk werd gemeld door diverse ingewijden dat het team een probleem had met de koeling van de auto. Het lijkt erop dat het team deze problemen heeft opgelost. Met meerdere radiateurs en ventilatoren wordt de lucht gekoeld en de warme lucht afgevoerd. Tevens zijn er diverse luchtinlaten om alle warme onderdelen te kunnen koelen. De auto maakt daarnaast gebruik van een “low-temperature” circuit rondom de accu’s en de elektromotoren. Naast al deze koeling is er ook nog airconditioning aanwezig om de rijder en navigator koel te houden in de auto. Uitgebreid getest Het team van Audi heeft zeer uitgebreid getest. Met name in Marokko, in dezelfde regio als de Rallye du Maroc, heeft het team meerdere weken gewerkt aan de auto. Samen met de rijders is het team op zoek gegaan naar betrouwbaarheid, snelheid en teamwork. Daarnaast heeft het team ook getest in Duitsland op het asfalt en in de fabriek met diverse simulaties. Ook heeft het team, naar verluid, getest op het Arabisch schiereiland. Intussen is het team afgereisd naar Saoedi-Arabië en is het bezig met de laatste voorbereidingen voor de Dakar Rally. In totaal reist het team met 80 teamleden af. Het heeft 7 service trucks, 1 trailer, 7 campers, 3 busjes, 5 auto’s, 1 snelle assistent truck en, natuurlijk, 3 Audi RS Q e-trons bij zich.

Kees Koolen is druk bezig met zijn nieuwe truck voor de toekomst, de naam van zijn plan is “Project 2030”. Uiteindelijk moet de truck volledig emissieloos gaan rijden en daarvoor zijn er een aantal mijlpalen in het project. De eerste mijlpaal is de deelname aan Dakar 2022 met de Iveco van het team van Martin Macik. Tijdens de presentatie van de ASO eerder dit jaar, presenteerde de organisatie dat de Dakar in 2030 geen uitstoot meer mag hebben in de auto- en truckcategorie. Koolen wil niet wachten tot iemand een project heeft uitgewerkt, maar wil juist de pionier zijn op dit gebied. Daarom is hij druk bezig om te werken naar de toekomst. Het Project 2030 gaat over het bereiken van de klimaatdoelstellingen. De autosport is al jaren een proeftuin van nieuwe technieken die uiteindelijk ook in productie gaan. Door nu in te zetten op nieuwe technieken wordt de truck van de toekomst emissieloos. De truck waarmee Koolen nu gaat rijden is nog gewoon een diesel. Er wordt veel data verzameld tijdens deze Dakar om het plan voor volgend jaar meer vorm te geven. Koolen wordt genavigeerd door Wouter de Graaff en de monteur aan boord is Gijs van Uden. Het nummer op de Iveco is 520. Koolen wilde aanvankelijk deze Dakar al met een emissieloze truck gaan rijden. Door de wereldwijde problemen met de levering van onderdelen is dat niet realistisch en kiest Koolen ervoor om wel te rijden en daarmee belangrijke kennis en ervaring op te doen. Hoe de truck er in 2030 uit gaat zien, dat weet nog niemand. Maar dat dit niet op diesel gaat zijn, dat staat vast. Voor meer informatie over het project van Kees Koolen, bekijk project2030.com.

Bernhard ten Brinke meldt zojuist op zijn Instagram dat hij deelneemt aan de Dakar Rally. Eerder vandaag bleek dat Erik van Loon niet kan deelnemen aan Dakar vanwege een positieve coronatest en dat Overdrive Racing op zoek ging naar een vervangende rijder. Ten Brinke rijdt in de auto van Van Loon en met Sébastien Delaunay als navigator. Het wordt de negende Dakar Rally voor de Achterhoeker. Hij debuteerde in 2012 met het team van Wevers Sport in een Mitsubishi Racing Lancer. In 2015 en 2020 behaalde hij zijn beste resultaat in een Toyota Hilux, beide jaren werd hij zevende. In 2016 won hij de proloog en in 2017 won hij een etappe. In 2020 maakte Ten Brinke deel uit van het fabrieksteam van Toyota Gazoo Racing. Tijdens zijn vorige Dakar, in 2021, crashte Ten Brinke op de derde etappe. Het was een zware crash die meteen het einde van de rally betekende. Sindsdien reed Ten Brinke niet meer met de Toyota, wel enkele tests in rallyauto’s en op het circuit. Ten Brinke was in Dubai en werd deze week al genoemd als potentiële vervanger van De Villiers. Ondanks dat Ten Brinke niet op de originele startlijst stond van de Dakar, gaat hij nu wel deel uitmaken van het team van Overdrive Racing. Ten Brinke wenst Van Loon beterschap en bedankt, in zijn social media post, zijn vaste sponsoren en Overdrive Racing voor het vertrouwen dat ze in hem hebben. Ten Brinke zal ook startnummer 217 overnemen van Van Loon.

De hegemonie van het Russische KAMAZ-team duurt nu al enkele jaren, vanaf Dakar 2009 won er slechts twee keer, beide keren was dat Gerard de Rooy, een andere truck dan de blauwe KAMAZ. In de afgelopen jaren was het team van MAZ bezig met een sterke opmars, maar het Wit-Russische team werd niet toegelaten tot de rally vanwege een internationaal conflict. Daardoor blijven de trucks van Viazovich en Vasilevski thuis en ligt de druk op de Iveco-rijders. De winnaar van 2021, Dmitry Sotnikov, is de kopman van het KAMAZ-team. Hij wordt bijgestaan door voormalig winnaars Eduard Nikolaev en Andrey Karginov en door de runner-up van 2021 Anton Shibalov. De eerste Iveco op de lijst is die van de Tsjech Martin Macik, hij gaat de strijd aan samen met zijn teamgenoot Martin Soltys. De Nederlandse Iveco’s worden aangevoerd door Janus van Kasteren. De kopman van het De Rooy Team krijgt versterking van Martin van den Brink, Mitchel van den Brink en Vick Versteijnen, die last-minute instapt als vervanger van Hans Stacey. Ales Loprais wil met zijn Praga ook meedoen om de eindzege, de ervaren Tsjech verbetert ieder jaar zijn truck en probeert dan ook om KAMAZ van de troon te stoten. Ignacio Casale zal dat ook gaan proberen in zijn Tatra. Thomas Vratny komt met een Ford aan de start en is de vierde snelle Tsjech op de startlijst. Met startnummer 512 staat Teruhito Sugawara aan de start voor zijn 37e Dakar met de Hino. Daarnaast zullen er ook verschillende Nederlanders proberen om mee te doen in de top, naast de mannen van Team De Rooy. Zo rijdt Gert Huzink met een nieuwe, hybride, Renault truck. Hij vormt een team samen met Pascal de Baar. Daardoor heeft het Riwald Dakar Team veel ervaring. Ook Kees Koolen keert terug naar de truck, hij gaat met een Iveco van Big Shock Racing en is bezig met een volledig energieneutrale truck voor de volgende Dakar. Richard de Groot, van het Firemen Dakar Team, wil ook laten zien dat hij uit het juiste hout is gesneden en in zijn Iveco. Maurik van den Heuvel hoopt ook op een goed resultaat in zijn International. Alle Nederlandse trucks op een rij: #504 Janus van Kasteren | Marcel Snijders | Darek Rodewald #506 Martin van den Brink | Peter Willemsen | Bernard Der Kinderen #515 Vick Versteijnen | Teun van Dal | Randy Smits #516 Gert Huzink | Rob Buursen | Martin Roesink #518 Pascal de Baar | Jan van der Vaet | Stefan Slootjes #520 Kees Koolen | Wouter de Graaff | Gijs van Uden #522 Richard de Groot | Jan Hulsebosch | Mark van der Laan #523 Maurik van den Heuvel | Martijn van Rooij | Wilko van Oort #524 Mitchel van den Brink | Richard Mouw | Bert Donkelaar #527 William de Groot | Tom Breukelmans | Remon van der Steen #530 Ben van de Laar | Jan van de Laar | Simon Stubbs #535 William van Groningen | Wesley van Groningen | Remco Aangeenbrug #537 Egbert Wingens | Marije van Ettekoven | Marijn Beekmans #538 Ben de Groot | Ad Hofmans | Govert Boogard #539 Gerrit Zuurmond | Tjeerd van Ballegooy | Klaas Kwakkel Het belooft dus een spannende strijd te gaan worden tussen de Russen, de Tsjechen en de Nederlanders.

Op de avond voordat Erik van Loon zou afreizen naar Saoedi-Arabië krijgt hij het bericht dat hij positief test op Corona. Daardoor is Van Loon genoodzaakt om zijn deelname aan de Dakar Rally te annuleren. Het zou zijn dertiende Dakar zijn geworden. Van Loon kan het zelf nog niet bevatten. “Alles stond klaar voor vertrek,” vertelt Van Loon. “Ik zou dinsdagochtend naar Jeddah vliegen. Het team van Overdrive Racing had alles klaar. We zouden met een volledig nieuw opgebouwde Toyota Hilux T1+ gaan rijden en we waren perfect voorbereid. Toen kwam het bericht dat ik Corona heb. Ik heb nergens last van, dus het nieuws komt ook als een donderslag bij heldere hemel.” De voorbereiding van Van Loon en Sébastien Delaunay begon direct na de vorige Dakar. Van Loon wilde het beter doen dan in de editie van 2021 en maakte daarover goede afspraken met Overdrive Racing. Een goede auto, een uitgebreid programma en veel trainen. Van Loon kon dan ook niet wachten om zijn dertiende Dakar te gaan rijden. “Dit voelt ook als vrijdag de dertiende. Ik wilde voor mijn tiende Dakar finish gaan en ik had goede hoop op een top tien of misschien wel een top vijf. Het nieuws kwam gisterenavond, maar ik kan het nog niet bevatten. We hebben er alles aan gedaan om toch deel te kunnen nemen, maar het is niet gelukt.” Overdrive Racing onderzoekt de mogelijkheden dat de auto voor een andere rijder wordt ingezet. Van Loon wenst alle deelnemers aan de Dakar Rally heel veel succes en hoopt deel te kunnen nemen aan de volgende editie van de rally. “Ik ga toch met een ander gevoel deze editie bekijken. Dit moet even bezinken en dan ga ik nadenken over de plannen voor komend seizoen. De Dakar is nog niet van me af.”

Met een Can-Am gaat André Thewessen debuteren in de Dakar Rally. De Limburger is geen onbekenden in de Cross Country en heeft diverse rijders gesponsord de afgelopen jaren. Thewessen reed onder andere al in de Tunesia Desert Challenge, Andalucia Rally en de Baja Portalegre, waar hij zelfde WK punten behaalde. Het belangrijkste doel voor Thewessen is deelnemen en finishen. Op 1 januari start het grote Dakar-avontuur voor Thewessen in de SSV-categorie. Samen met Stijn Bastings gaat Thewessen zijn eerste Dakar Rally rijden. De SSV is een Can-Am Maverick X3 in de T4-categorie. Een goede buggy die hij intussen goed kent en die ook goed is. Thewessen maakte kennis met de Dakar toen hij als bezoeker bij de rally was in Zuid-Amerika. Daar ging hij mee met een georganiseerde reis en dat smaakte naar meer. Daarna is hij naar de rally gegaan als fotograaf en later werd hij zo groot fan van de rally geworden dat hij een aantal andere deelnemers is gaan sponsoren. Maar het kriebelde toch wel meer en nu staat hij aan de start van de rally.

Met startnummer 904 gaan Jack Brouwers, Eugene Klutman en Gerard van Veenendaal van start op 1 januari met een Ginaf F2222 uit 1987, bij de kenners bekend als Brummeke. In maart begon het team met de restauratie van de truck, die in 1987 is ingezet als snelle assistentietruck van Jan de Rooy. In 1988 en een aantal Dakars daarna ging deze Ginaf van start met dezelfde motor als uit de DAF TurboTwin waarmee De Rooy reed. Al langere tijd was de originele motor van Brummeke in het bezit van het team. In al die tijd heeft deze niet alleen maar stilgestaan, maar heeft de motor in de DAF 3600 uit de collectie van JB Trading gelegen. Na de eerste editie van de Dakar Classic begon het te kriebelen bij Brouwers om met deze bijzondere truck deel te nemen aan de Dakar Classic in 2022. Het was een heel bijzonder project waarbij, onder leiding van Van Veenendaal, de truck volledig uit elkaar hebben gehaald, gereviseerd en teruggebracht naar de originele staat. Er waren een groot aantal onderdelen die erg moeilijk te vinden waren, maar het is het team gelukt. Het doel van Brouwers is om het klassement bij de trucks in de Dakar Classic te winnen. Het team heeft er bewust voor gekozen om de truck zoveel mogelijk in de originele kleurstelling terug te brengen. Dus wit met lichtblauw en de iconische blauwe en rode strepen op de zijkant. Brouwers keert na 7 jaar afwezigheid terug voor zijn vijfde Dakar. Van zijn eerste vier Dakars haalde hij drie keer de finish. Van Veenendaal is zijn vertrouwde navigator in de truck. Het is voor Klutman de eerste Dakar.

Met startnummer 150 begint Bram van der Wouden op nieuwjaarsdag aan het waarmaken van zijn droom. Deelname in de Dakar Rally stond voor Van der Wouden al heel lang op de verlanglijst en na een gedegen voorbereiding en de bouw van een unieke motor is het eindelijk zover. Rallymaniacs sprak de debutant. In de rallywereld heeft Van der Wouden zijn sporen inmiddels wel verdiend. Het is inmiddels zo’n veertien jaar geleden dat hij voor het eerst aan de start stond in een rally en was het al de bedoeling om mee te doen aan de Dakar. Dat project kwam in 2012 abrupt tot stilstand: “In 2012 heb ik in een jaar tijd zelf drie keer in het ziekenhuis gelegen, toen is het een beetje naar de achtergrond verdwenen. In 2017 stond ik op het punt: blijf ik erover dromen of ga ik het gewoon doen?” Het antwoord is bekend, Van der Wouden zette de helm weer op en stond dat jaar weer aan de start. Deelname aan de Balkan Rally was de bedoeling, maar opnieuw kwam er een kink in de kabel: “Twee weken voor de start kreeg ik een zwaar ongeluk op de crossbaan. Ik had een hersenkneuzing en daar heb ik zeven maanden van moeten revalideren. Daardoor werd het hele spel met een jaar uitgesteld.” Na deelname in de Breslau Rally, de Africa Eco Race en eerder dit jaar de Fenix Rally is Van der Wouden nu klaar voor het hoofdprogramma, de Dakar Rally. De man uit Zevenhuizen gaat ‘op de kist’ en betekent dat hij grotendeels op zichzelf aangewezen is. Het unieke aspect in het project van Van der Wouden is dat hij zelf een Sherco omgebouwd heeft. Van enduromotor naar rallymotor. Dat heeft veel tijd gekost, maar is tegelijkertijd ook een voordeel. “Het is een groot voordeel dat ik de motor zelf gebouwd heb. Als je een fabrieksmotor pakt en je komt te staan met een storing, dan denk ik dat je meer moet zoeken dan wanneer je de fiets zelf gebouwd hebt. Het is de vraag of een ombouwde enduro net zo goed is als een rallymotor, maar als ik naar m’n eigen motor kijk is er niet veel meer standaard. De koeling is aangepast, de carterinhoud is vergroot en er zit een oliekoeler op. Er is bijna niks meer te vergelijken met een standaard enduromotor, behalve de basis van het blok.” ‘Het is net alsof je met een enduro rijdt’ Die ontwikkeling is eigenlijk altijd doorgegaan, stelt Van der Wouden: “Ik denk dat de spullen technisch beter is dan ooit tevoren en die is ook veel makkelijker rijbaar geworden met de laatste aanpassingen. Het gewicht is enorm naar beneden verplaatst en aan de onderkant is de motor een stuk breder geworden, eigenlijk zoals alle fabrieksmotoren. In het mulle zand kom je dan niet meteen tot het stuur vast te staan, maar dat je op het brede carter blijft hangen. Dat scheelt heel veel energie als je ‘m er een paar keer uit moet trekken. Ik heb in Noord-Frankrijk drie dagen op roadbook gereden en heel veel getest met de motor. Het is net alsof je met een enduro rijdt, maar er zit wel gewoon 30 liter benzine in.” De zelfgebouwde machine trok ook de aandacht van Sherco, in de vorm van Nederlandse dealers en uiteindelijk ook de fabriek. Het gaat zelfs zover dat hij ondersteuning krijgt van de fabriek en dat hij in geval van nood ook aan kan kloppen bij de fabriek: “Dat maakt het wel extra bijzonder en ook in de Dakar mag ik bij het fabrieksteam aankloppen als ik problemen heb. Dan kan ik nog spullen halen of als er iets uitgelezen moet worden. Op die manier is er nog wel een soort back-up, ik ben de enige Sherco in het kistklassement. Ik zal het nog sterker zeggen: ik ben de eerste privérijder ooit die met een Sherco in de Dakar start. Dat is nog nooit eerder gebeurd. Er staan drie Sherco’s aan de start: Drie van het fabrieksteam en ik.” Aandacht voor kistrijders De kistrijders in de Dakar Rally waren een tijdje naar de achtergrond verdwenen, maar de laatste jaren is er weer veel meer aandacht voor de coureurs die de Dakar zo puur mogelijk willen finishen. “Dat gevoel krijg je ook enorm”, zegt Van der Wouden op de vraag of hij de extra aandacht ook voelt. “In Marseille kreeg ik een kist van de organisatie en daar zaten veel goodies van Motul in, nieuwe crossbrillen zaten al in de kist. Afgelopen week werd ik door Motul Nederland gebeld en die hadden wel meer willen sponsoren. Ze zijn sinds een jaar officieel olieleverancier van Sherco en ik start in het Motul-klassement. Alles komt samen. Ik kreeg drie dozen vol met jassen en shirts, al mijn sponsoren heb ik een Motul-pakket kunnen geven.” En ook in de omgeving leeft het: “Nu de Formule 1 weer voorbij is, zijn alle motorsportkampioenschappen afgelopen en ligt de focus op de Dakar. Bijna elke klant die ik in de zaak heb of aan de lijn, die begint erover. Dat is echt veel meer dan bij de Africa Eco Race. Dan is de Dakar echt veel groter, de Eco Race is binnen het wereldje bekend. Ik merk ook enorm aan het rondkrijgen van de sponsoring. Met de Eco Race heb ik daar veel meer moeite voor moeten doen, terwijl het nu een lastigere tijd is voor veel bedrijven. Ondanks dat heb ik gewoon de dubbele hoeveelheid sponsorgeld binnen weten te halen. En dat is goed ook, want het kost ook veel meer.” Op 27 december vliegt Van der Wouden richting Saudi-Arabië waar het avontuur enkele dagen later begint. Waarom doet hij het eigenlijk zo graag? “Omdat ik het fantastisch vind om terug te gaan naar de gedachte van Thierry Sabine om het echt als avonturier te doen. Het is echt een jongensdroom voor mij. Als klein ventje keek ik naar de Dakar en zag ik Gerard Jimmink en Fabrizio Meoni. Om het als kistrijder helemaal zelf te doen zonder de hulp van een assistentieteam, dat is voor mij het echte gevoel dat past bij de Dakar. Dat vind ik het allermooiste. Sleutelen is voor mij ook een soort therapie, ik ben er eigenlijk altijd mee bezig. Ik houd er altijd wel van om het maximale uit mezelf te halen, dan is dit een mooie uitdaging. Hoe harder mensen roepen dat iets niet gaat, des te meer het voor mij een uitdaging is om het wel te doen. De meeste mensen in de rallywereld waren sceptisch over mijn plan om gelijk de eerste keer als kistrijder te gaan. Als je dat zegt, gaat er een extra vuurtje branden. De uitslag interesseert me niets. De eerste keer de finish halen is het belangrijkste en op welke plek maakt niet uit. Dat zal me echt een worst wezen. Als kistrijder moet je ook niet naar de rest kijken, eigenlijk alleen maar naar het kistklassement. Het is een groot verschil qua rust, maar ook met de risico’s die je kunt nemen.”

De SSV’s zijn verdeeld in twee categorieën: Light Prototype (T3) en SSV (T4). Het grootste verschil tussen deze categorieën is dat de T3-voertuigen speciaal zijn ontworpen en gebouwd voor de Cross Country en de T4’s zijn productie-voertuigen die met de noodzakelijke veiligheidsaanpassingen geschikt zijn gemaakt voor Cross Country. Gedurende het World Cup seizoen was het erg spannend in beide categorieën en zijn de verschillen klein. Tijdens Dakar 2021 hebben we veel verschillende dagwinnaars gezien. Een van de opvallende constateringen vorig jaar, was dat de T4’s regelmatig sneller zijn dan de T3’s. De T3’s hadden veel technische problemen en dat kwam mede doordat zij flink hebben ontwikkeld en er daardoor een groter risico is op problemen. In de World Cup dit jaar waren er aanzienlijk minder problemen en lijken de meeste kinderziektes te zijn verdwenen. De World Cup for Cross Country Rallies in de T3-categorie werd gewonnen door Cristina Gutierrez Herrero, de T4-categorie door Austin Jones. In het Baja kampioenschap ging de winst voor de T3’s naar Dania Saud Akeel en bij de T4’s naar Alexandre Re. De light prototypes (T3) Tijdens de Dakar van 2021 werd Josef Machacek de winnaar bij de T3’s en de winst bij de T4’s ging naar ex-motorrijder Francisco Lopez Contardo. Lopez Contardo maakt de overstap naar de T3’s waar een goed gevuld deelnemersveld aan de start staat. Machacek krijgt concurrentie van de wereldkampioenen Guttierez Herrero en Akeel, maar dus ook door de T4-winnaar van vorig jaar Lopez Contardo. Daarnaast staan er een aantal jonge talenten aan de start: Seth Quintero, Mitchell Guthrie, Sebastian Eriksson (met de Nederlandse navigator Wouter Rosegaar naast hem) en Guillaume de Mevius (genavigeerd door Tom Colsoul). Daarnaast staan er ook ervaren deelnemers als Jean-Luc Pisson, Fernando Alvarez, Camelia Liparoti, Pavel Lebedev en Boris Gadasin aan de start. Het lijkt dus een hele spannende strijd te gaan worden in de T3-categorie. Er staan twee Nederlanders aan de start in de T3-categorie. Michiel Becx, startnummer 339, en Hans Weijs, startnummer 350, hebben samen een nieuwe buggy ontwikkeld: de Arcane. Deze T3 weegt 900 kilogram en wordt aangedreven door een Yamaha 1 liter turbo motor die 240 PK levert, de versnellingsbak is sequentieel. Alle vier de wielen zijn aangedreven van deze dichte buggy. De vering komt van Reiger Suspension. Becx is geen onbekende in Dakar en reed al eerder met een Iveco van De Rooy en zijn MitJet. Voor Weijs wordt het zijn eerste Dakar, maar Weijs brengt veel ervaring met zich mee. Zo reed en streed hij mee in het Junior WRC, waar hij tijdens de laatste rally net de wereldtitel misgreep. Hij reed voor het officiële team van Volkswagen in het WRC en was testrijder voor het Duitse team. Naast twee Nederlandse rijders staat er ook een Nederlandse navigator bij een jong talent aan de start. Wouter Rosegaar navigeert bij Sebastian Eriksson in de Can-Am van EKS South Racing. Eriksson, 28 jaar, debuteert in de Dakar Rally, maar heeft zijn strepen verdiend in de Rallycross, waar hij in diverse klasses races won. Daar maakte hij deel uit van het team van Matthias Ekström, die met Audi deelneemt in het autoklassement. De SSV’s (T4) Waar in de T3-categorie het talent en de ervaring zich afwisselen, is dat bij de T4’s niet minder. Een aantal snelle rookies met de nodige ervaring uit andere klasses gaan de strijd aan met ervaren deelnemers. Teamgenoten Austin Jones en Aron Domzala zullen willen laten zien wat ze waard zijn. Jones won de World Cup en kreeg daarin stevige concurrentie van Eugenio Amos,Sergei Kariakin en de gebroeder Goczal. De Australische Molly Taylor maakt haar debuut in de Dakar maar brengt wel veel ervaring met haar mee. Zo werd ze Australisch rallykampioen tussen hele sterke mannen, maar ze stond ook haar mannetje in de Extreme-E dit jaar, waar ze kampioen werd met Johan Kristoffersson en het team van Nico Rosberg. Ook in de T4 lijkt het dus spannend te gaan worden. In totaal staan er vijf Nederlanders aan de start met een T4. De eerste is Paul Spierings, hij maakt de overstap van twee wielen naar vier wielen en gaat met een Can-Am de Saoedische woestijn trotseren. Spierings rijdt samen met navigator Jan-Pieter van der Stelt en rijdt met nummer 426. Gert-Jan van der Valk is de volgende Nederlander op de lijst en gaat met nummer 454 van start op zijn South Racing Can-Am. André Thewessen is de derde Nederlander, hij debuteert in de zwaarste rally ter wereld en doet dat met nummer 459. Met startnummer 461 rijdt Jan de Wit, hij debuteert en wordt bijgestaan door de ervaren navigator Serge Bruynkens. Jeffrey Otten is de laatste Nederlander op de startlijst, ook hij maakt zijn debuut en rijdt met nummer 469. Binnen de T3-categorie wordt het een strijd tussen de OT3’s, gebouwd door Overdrive Racing, de Zephyr van PH-Sport, Can-Am’s, van onder andere South Racing, en Yamaha’s van het Duitse X-Raid. Bij de T4’s staan erg veel Can-Am’s aan de start, het grootste deel komt van South Racing vandaan. Een aantal Polarissen en twee BRP-buggy’s uit Rusland.

Op de crossmotor en wegracemachine was Wiljan van Wikselaar al een bekende coureur, maar hij heeft nog niet zo lang geleden zijn eerste stappen in de rallywereld gezet. Mede door de coronacrisis ging het ineens heel hard met de man uit Harskamp, die als kind al naar de Dakar Rally keek. In gesprek met de debutant. “Ik heb toen ik jong was lang op de crossmotor gezeten en daar daarna een poosje geracet op de weg”, aldus de 25-jarige Van Wikselaar, die zijn – voor de buitenwereld – plotse debuut in de Dakar Rally motiveert. “Dat gaan we volgend jaar ook weer oppakken, maar door corona was het steeds een half seizoen. Afgelopen jaar heb ik besloten dat niet meer te doen omdat er veel geld in zit, de sponsoren willen graag komen kijken en dat kon allemaal niet. Het werd er niet leuker op. Je ging heen voor het racen, maar ik wil er ook een beetje plezier aan hebben. Dus we hebben een seizoen overslagen. Ik wilde wel iets hebben om voor te trainen. Ik wilde toch eigenlijk altijd wel een keer de Dakar rijden en toen had ik met Mitchel [van den Brink] het idee om een keer in Andalusië te rijden. Toen kwamen er pakketten van de Andalucia Rally met de Rally van Marokko en uiteindelijk ook de Dakar. Ik won in Andalusië de enduro cup en toen ging het ineens heel hard en nu sta ik aan de start van de Dakar. Je kijkt er best wel tegenop als je klein bent, het is een groot evenement en binnen een jaar heb je zoveel mensen die je ondersteunen dat je zelf mee kunt doen. Dat is best apart.” Lessen geleerd in Marokko De zoektocht naar uitdaging blijkt voor Van Wikselaar altijd een drijfveer, ook nu. Maar hoger dan de Dakar Rally? “Mijn hele leven bestaat uit het afwerken van zoveel mogelijk uitdagingen op motorsportgebied, waar kun je dan nog verder in gaan dan de Dakar rijden.” Het was desondanks een stijle leercurve voor Van Wikselaar, die de afgelopen maanden enkele wedstrijden afwerkte om zichzelf klaar te stomen. In de Andalucia Rally reed de coureur enkel snelle pistes en kon hij terugvallen op zijn crosservaring, in de Rallye du Maroc maakte de Harskamper voor het eerst kennis met het mulle zand. “Ik heb daar echt een hoop geleerd, als je Dakar wilt rijden moet je daar gewoon heen”, blikt hij terug op de wedstrijd in Marokko. “Ik had van tevoren nooit echt ingeschat dat het in de duinen zo anders zou zijn. In zo’n rally kom je dat wel echt tegen. Dan leer je heel veel en als je zonder naar Dakar zou kunnen, dan wordt het wel een hele opgave.” Na een paar dagen had hij de slag in de duinen wel te pakken, maar constateerde Van Wikselaar wel dat hij moest werken aan zijn conditie: “Ik was niet fit genoeg. Ik kwam mezelf gewoon tegen de laatste twee dagen. Als je niet fit en sterk genoeg bent, dan heb je overal spierpijn en dat wordt elke dag erger. Het is een soort optelsom en als je zo naar de Dakar zou gaan is het veel te lang. Dan moet je wel echt fit zijn.” Die lessen konden de afgelopen maanden direct in de praktijk gebracht worden door Van Wikselaar, maar daarbij had hij nog wel tegenslag. “Ik heb in Marokko nog een crash gehad waardoor er een breuk in een van m’n rugwervels gevonden is, daar voel ik nog steeds maar het hindert me niet. Het gevoel is goed, de voorbereiding is goed geweest. Ik ben gewoon in zoverre hersteld dat ik een goede voorbereiding heb kunnen afwerken”, aldus Van Wikselaar, die de afgelopen maanden vele te vinden was in de sportschool. Hij werkt zijn eerste Dakar af onder de vleugels van Bart van der Velden, die met zijn BAS Dakar-formatie weer een aantal privérijders gaat begeleiden. Ook daarvoor was het optreden in Marokko een nuttige oefening, vindt Van Wikselaar. “Je leert het team goed kennen. Het zijn goede jongens en ik ben de enige Nederlander in het team. Het is wel fijn dat die monteurs ook uit Nederland komen, dan kun je het ’s avonds toch een beetje van je af praten en het is makkelijker om problemen te signaleren. Als je een mooie dag hebt gehad, kun je erover praten maar ook als je een mindere dag gehad hebt.” Niet bang voor de duinen Hij vervolgt: “Ik verwacht wel dat het heel zwaar gaat worden. Je hoort ook links en rechts wel dat het veel zand gaat worden, maar dat is voor mij niet erg. Ik vind het hartstikke mooi en wil het liefst zoveel mogelijk veel duinen rijden. Ik ben er zeker niet bang voor, maar het is natuurlijk wel totaal anders dan in Nederland. De eerste dagen in Marokko werd ik echt om m’n oren gereden in de duinen, ik wist niet wat ik meemaakte. Je moet het gewoon durven, een groot hart hebben. Als je niet durft verlies je veel snelheid. De punten van de duinen ook, de eerste dagen spring je niet zomaar een dal in. Na vier, vijf dagen gaat alles steeds makkelijker en dan zie je ook dat oudere en meer ervaren coureurs daar zoveel makkelijker rijden.” Uitrijden wordt daardoor ook een kwestie van indelen en het vinden van een juiste balans tussen snelheid en risico’s: “In Marokko kun je nog tegen de negentig procent van je kunnen rijden, maar in een lange wedstrijd als de Dakar kun je maar op zeventig procent gaan. De dagen zijn zo lang en je bent er zo lang mee bezig, je moet een behoorlijk budget verzamelen. Je kunt niet alle dagen risico nemen, een sleutelbeen is zomaar gebroken.”  

Giniel de Villiers, een van de vier fabrieksrijders van het Zuid-Afrikaanse Toyota Gazoo Racing, heeft een positieve coronatest ontvangen. Daardoor lijkt de winnaar van Dakar 2009 de editie van 2022 te gaan missen. Volgens het Spaanse Marca hoopt het team van Gazoo Racing dat De Villiers nog negatief test voor corona, maar heeft geanticipeerd door de Brit Kris Meeke op te roepen. De Villiers behoort tot de groep met favorieten voor de eindzege. Tijdens de eerste editie in Zuid-Amerika in 2009 wist hij de Dakar te winnen door zeer consistent te rijden en geen fouten te maken. Hij werd vier keer tweede en drie keer derde, de Zuid-Afrikaan heeft 18 keer deelgenomen aan de zwaarste rally ter wereld, in zijn laatste dertien deelnames finishte hij in de top tien. Sinds 2012 rijdt hij met Toyota. Naast de overstap van een T1 naar een T1+, zou De Villiers ook met een nieuwe navigator gaan rijden. Na twee Dakars met Alex Haro stapt dit jaar Dennis Murphy in bij De Villiers. In het Zuid-Afrikaans kampioenschap hebben zij samen al veel ervaring en weten ze wat ze aan elkaar hebben. Voor Meeke zal het zijn tweede Dakar worden na zijn debuut in 2021. In zijn eerste jaar kende de Brit een bewogen rally. In de PH-Sport Zephyr wisselde succes en pech zich af. Samen met de Nederlander Wouter Rosegaar greep hij een aantal dagzeges, maar door veel technische problemen kon Meeke nooit echt zijn potentie laten zien. Direct na de finish gingen de geruchten dat de ex-WRC-rijder aan deze editie met een T1 (auto) zou gaan deelnemen, maar hij ontbrak op de deelnemerslijst. Meeke is inmiddels onderweg naar Saoedi-Arabië waar vanaf 30 december de keuringen plaatsvinden en op 1 januari de start is van Dakar 2022.

Tijdens een reguliere inspanningstest blijkt Hans Stacey een afwijking te noteren ten opzichte van eerdere metingen. In het trainingsprogramma dat Team De Rooy uitvoert voor de Dakar zijn deze inspanningstesten een standaardonderdeel. Na aansluitend onderzoek in het Maxima Medisch Centrum is bepaald dat er aanvullend onderzoek nodig is en hebben de specialisten het advies gegeven om niet van start te gaan in Dakar 2022. De specialisten kunnen het nader onderzoek pas na nieuwjaar uitvoeren door het korte tijdsbestek waarin de afwijking is geconstateerd en de start van de rally. Zowel Stacey als de specialisten zijn van mening dat de gezondheid altijd voorop staat en hebben daarom besloten om niet deel te nemen aan de rally. Stacey won de Dakar in 2007 met een MAN. Team De Rooy heeft Vick Versteijnen bereid gevonden om de truck van Stacey te besturen tijdens aankomende Dakar Rally. Dat doet hij samen met zijn vaste navigator, Teun van Dal, dat betekent dat ook Anton van Limpt niet deelneemt aan de rally. Randy Smits blijft de monteur in de Iveco. Het is voor Team De Rooy en Versteijnen een hernieuwde samenwerking. Tijdens de Dakar Rally in 2019 reed Versteijnen in een Iveco Powerstar van Team De Rooy. De equipe heeft nog geen mogelijkheid gehad om te testen voor de start van de Dakar Rally waardoor zij, in basis, een meer ondersteunende rol zullen krijgen binnen het team. Het team van De Rooy bestaat daarmee uit Janus van Kasteren, Mitchell van den Brink en Martin van den Brink.

Egbert Wingens reed in 2013 zijn laatste Dakar. In 2021 keert hij terug met zijn DDW Rallyteam en gaat voor het eerst de uitdaging aan in Saoedi-Arabië. Al drie keer eerder reed Wingens de Dakar uit. In 2011 in de auto categorie met een Jeep Wrangler, in 2012 en 2013 met een DAF truck samen met Ton van Genugten. Egbert Wingens: ,,Met Ton maakten we eerder dit jaar nog grapjes dat we elkaar weer zouden gaan zien komende Dakar. Erg triest hoe het dan gelopen is met het overlijden van Ton.’’ Nieuw project Het team is alweer een aantal jaren bezig met het huidige project. Egbert nam eind 2015 de DAF over van Ton van Genugten waarmee hij nog als tiende finishte in de Dakar van datzelfde jaar. Na een paar rally’s er mee gereden te hebben werd er een nieuwe cabine met een lange neus opgezet. Het chassis was echter dermate versleten dat er met de bouw van een nieuwe werd begonnen, wat afgelopen zomer voor het eerst werd ingezet in Polen tijdens de Breslau Rallye. En nu staat de Dakar dan op het programma, met een jaar vertraging door corona. Verbeteringen Door de jaren heen zijn de trucks in de Dakar sterk verbeterd, waarbij de lat steeds hoger gelegd wordt. Ook bij het DDW Rallyteam is veel energie gestoken in het verder ontwikkelen van de truck. Egbert Wingens: ,,De gewichtsverdeling van de truck is beter, met volle tanks zijn we achter zelfs 100 kilo zwaarder dan voor. Er ligt een automaat in met zes versnellingen, we hebben nieuwe veerbladen laten maken in Duitsland samen met Team De Groot sport en we rijden weer met Reiger vering. De koeling is naar achteren verplaatst, we hebben veel aanpassingen gedaan om de snelheid en betrouwbaarheid te verbeteren, daar zit heel veel werk in.’’ Nieuw avontuur De Dakarorganisatie maakte net na de inscheping naar Jeddah de definiteive route bekend. Waar nog steeds veel zand inzit, maar niet de grote duinen van het Empty Quarter. ,,Saoedi-Arabië is helemaal nieuw voor ons, en dat is ook de belangrijkste reden dat we er zijn. Het is een compleet nieuwe uitdaging. Waarbij het voor mij de eerste keer is dat ik duinen rij met een automaat.’’ ,,Ik ben er zeven jaar niet bij geweest, dus het is even afwachten waar we staan. Afgelopen juli in Polen, waar veel Dakarteams waren, konden we goed meekomen en daar was ik best tevreden over. Wil je verder naar voren rijden, zul je ook veel meer rally’s moeten rijden en dat zit er gewoon niet in voor ons. Het gevoel met het team en alles wat we samen beleven, dat maakt dat ik dit spelletje nog steeds zo mooi vindt. Alles moet kloppen, anders kom je er niet. Competitief ben ik nog steeds en als het goed aanvoelt gaat het ook steeds harder.’’ Naast Egbert zit partner Marije van Ettekoven, die de navigatie voor haar rekening neemt en Marijn Beekmans als monteur. ,,Voor het eerst met het digitale roadbook, wat ik een goede ontwikkeling vind. We zijn alle drie competitief ingesteld en dat moet ook. Wat binnen de truck gezegd wordt, blijft binnen de truck, hebben we afgesproken’’ vertelt Egbert lachend. Ik hoop dat we een technische route gaan krijgen, daar hou ik meer van dan alleen de lange snelle stukken’’ aldus Egbert Wingens.

Al enkele jaren groeit het aantal podiumkandidaten in de autocategorie, zo ook dit jaar. In principe zou iedereen in de top 35 kans maken op een plaats in de top, dat belooft dus een spannende strijd te worden. Tel daarbij het debuut van Audi en de T1+-categorie op, waar moet je op letten en wat is die T1+-categorie? Rallymaniacs geeft meer uitleg. De techniek: T1, T1+, Buggy, Hybrid Als eerste de techniek, oftewel welke types zijn er dit jaar allemaal? Al enkele jaren was er veel kritiek op de buggy’s en het voordeel dat zij hadden. Dat begon met de Peugeot 2008 en 3008 DKR. Deze Peugeots waren tweewiel-aangedreven en mochten, ten opzichte van een vierwiel-aangedreven auto, daardoor met grotere banden, een grotere veerweg, een grotere restrictor en een banden-aflaatsysteem rijden. Het Duitse X-Raid keek dit trucje af en bouwde de MINI JCW Buggy, tevens de auto die afgelopen Dakar won. Om het gat tussen de buggy’s en de 4×4’s te dichten, is de organisatie al enkele jaren met kleine aanpassingen bezig om het spannender te maken. Dit jaar is daarin een hele grote aanpassing: de T1+-klasse. Deze T1+ is een vierwiel-aangedreven auto, maar heeft een grotere veerweg, bredere wielbasis en grotere banden. Daarnaast mag een vierwiel-aangedreven auto voortaan worden aangedreven door een benzine motor met twee turbo’s, dit geldt voor zowel gewone T1’s als de T1+. Die turbo levert vooral voordeel op in de duinen doordat er meer koppel beschikbaar komt. Door deze aanpassingen hopen de ASO en de FIA dat het gat tussen de T1’s en de buggy’s is gedicht. Echter, binnen de T1+ zien we een aantal verschillende setups. Zo heeft Prodrive drie BRX Hunters aan de start en rijden deze alle drie met een V6 twin-turbo en een gloednieuwe brandstof. Deze nieuwe Hunter is nog niet in competitie getest, dus het is afwachten hoe snel en betrouwbaar deze Britse machine is geworden. Dan heeft Gazoo Racing, het Toyota fabrieksteam, vier auto’s in competitie. Deze rijden tevens met een V6 twin-turbo benzinemotor, tijdens de zomertests lijkt de betrouwbaarheid van die motoren niet helemaal goed te zijn en niet alle motoren blijven heel. Heeft Gazoo de oorzaak gevonden en deze opgelost voor Dakar? Naast Gazoo Racing heeft Overdrive Racing uit België ook een aantal Hiluxen aan de start. Deze zijn voorzien van de oude vertrouwde V8 motor en hebben verder de voordelen van de T1+ aan boord, er zullen ook enkele reguliere T1’s van Overdrive Racing aan de start staan. De T1+ met V8 motor is in de afgelopen rally’s al getest, door onder andere Erik van Loon, en die resultaten zijn veelbelovend. Het team van X-Raid heeft zich niet bezig gehouden met de ontwikkeling van een T1+, maar heeft de bestaande MINI 4×4 wel weer verbeterd. Naast de 4×4 worden er dus ook enkele buggy’s ingezet door het Duitse team. Maar de belangrijkste innovatie uit Duitsland is het team van Audi. Zij komen met een hybride auto aan de start met een heel bijzondere motorconstructie. De Audi RS Q e-tron wordt aangedreven door twee elektromotoren, eentje voor de voorwielen en eentje voor de achterwielen. De accu’s worden opgeladen door een soort KERS-systeem, daarbij wordt de energie die vrijkomt tijdens het remmen omgezet in stroom, en door een 2 liter viercilinder turbo motor, afkomstig uit de DTM. Deze verbrandingsmotor drijft geen wielen aan, maar wordt alleen gebruikt om de accu’s te laden. Wat nog meer bijzonder is, is dat er met een single-gear versnellingsbak wordt gewerkt, waardoor de rijders zelf niet hoeven te schakelen. Er wordt gezegd dat zij moeite hebben met de koeling tijdens de tests, maar Audi heeft veel werk verzet en komt met een hele sterke line-up aan de start. Over de techniek van de nieuwe Audi RS Q e-tron zullen we in aanloop naar de Dakar nog dieper op ingaan. Naast de Prodrive, Toyota, MINI’s en Audi staan er natuurlijk andere auto’s aan de start. Zo heeft PH-Sport enkele Peugeots, heeft Martin Prokop zijn eigen Ford Raptor T1+ en zien we enkele andere buggy’s aan de start. Bij de buggy’s zijn de Century CR6 en Optimus MD populair. Beide auto’s hebben laten zien dat ze snel zijn en betrouwbaar, het belooft dus een hele spannende strijd te worden, kijkend naar de techniek. Wie zit waar? Vorig jaar won Stéphane Peterhansel de rally in een MINI JCW Buggy, hij vormde een team met Carlos Sainz. Dit jaar zijn zij allebei in dienst van Audi en maken zij het debuut van het Duitse merk in de Dakar Rally. Zij vormen een team met Matthias Ekström, vooral bekend uit de Rallycross en DTM. Het team van Gazoo Racing is ongewijzigd: Nasser Al-Attiyah, Giniel de Villiers, Henk Lategan en Variawa Shameer zullen het Zuid-Afrikaanse team vertegenwoordigen. Prodrive komt aan de start met Nani Roma, Orlando Terranova en Sébastien Loeb. Naast de fabrieksteams zijn er veel privateers die mee willen doen om de topposities. In de MINI Buggy rijden Jakub Przygonski, Denis Krotov en Sebastian Halpern. De 4×4 van MINI wordt bestuurd door, onder andere, Yasir Seaidan, Vaidotas Zala en Laia Sanz. Het team van Overdrive Racing onderhoudt de Toyota’s van, onder andere, Yazeed Al-Rahji, de lokale held die graag wil winnen, Erik van Loon, Lucio Alvarez, Ronan Chabot en Juan Cruz Yacopini. Het team van PH-Sport brengt de Peugeots van Khalid Al Qassimi, Cyril Despres en Lionel Baud aan de start. Naast al deze auto’s zijn er meerdere rijders die een gooi willen doen naar een topklassering. Vladimir Vasilyev komt met zijn vertrouwde BMW X5, Martin Prokop met zijn vernieuwde Ford Raptor T1+, Mathieu Serradori leidt de Century CR6-en van SRT Racing en de Chinees Guoyu Zhang komt met een BAIC aan de start. Christian Lavielle rijdt een Optimus MD en Romain Dumas keert terug met zijn Rebellion Motors Buggy. Benediktas Vanagas komt, net als andere jaren, met een Toyota Hilux, ook hij maakt de overstap naar de T1+. Han Wei rijdt een SMG Buggy en Jerome Pélichet een Optimus MD. Mirsolav Zapletal rijdt met zijn vertrouwde Ford F150 en Brian Baragwanath komt, net als vorig jaar, met een Century CR6. De Nederlanders Erik van Loon is de eerste Nederlander op de startlijst, met nummer 217, en komt dus met een Toyota Hilux T1+ en de vertrouwde V8 motor. De gebroeders Tim en Tom Coronel, nummer 247, maken de overstap van The Beast naar een Century CR6 en zouden dus zomaar eens richting die top 15 kunnen gaan. Maik Willems, nummer 277, gaat van start in zijn vertrouwde Toyota Hilux. De laatste Nederlander bij de auto’s is Henri van Steenbergen, met nummer 292, en hij rijdt met een Oryx DW.

Tijdens de Dakar Rally van 2021 vond voor het eerst ook de Dakar Classic plaats, toen stonden er 24 voertuigen aan de start. In 2022 vindt de tweede editie plaats en staan er 134 auto’s en 18 trucks op de startlijst. Rallymaniacs vertelt meer over deze snel groeiende categorie en enkele bijzondere auto’s en trucks die op de lijst staan. Tussen 1979 en 2000 zijn er hele bijzondere deelnemers geweest tijdens de Dakar Rally. Historische momenten die in het collectieve Dakar-geheugen zijn gegrift, zoals het moment dat Jan de Rooy de Peugeot van Ari Vatanen inhaalde. Tijdens de Dakar Classic kunnen deze auto’s en trucks opnieuw de woestijn trotseren. In tegenstelling tot de Dakar Rally gaat het bij de Dakar Classic niet om de snelste tijd. De Dakar Classic is een regulariteitsrally, oftewel diegene die het meest constant een gemiddelde snelheid rijdt wint de rally. In totaal legt de Dakar Classic 7216 kilometer af waarvan er 2661 kilometer proeven zijn. Zij leggen niet dezelfde route af als de Dakar Rally maar delen wel het bivak. Hoe wordt het klassement bepaald? De deelnemerslijst bestaat uit zowel auto’s als trucks, daarbinnen worden er vijf klassementen bijgehouden. Algemeen klassement, klassement per RT-level en een klassement voor de trucks. In basis worden de voertuigen ingedeeld in periodes: periode A zijn de voertuigen voor 1986, periode B de voertuigen tussen 1986 en 1996 en periode C zijn de voertuigen tussen 1996 en 2000. Per voertuig kan er worden gekozen in welk RT-level wordt deelgenomen, waarbij H1 het langzaamste is en H3 het snelste. Het klassement wordt bepaald door twee type tests: regulariteitstest (RT) en navigatietest (NT). Een RT is een gedeelte van de route, tussen de 30 en 90 kilometer, dat met een bepaalde gemiddelde snelheid moet worden afgelegd. Hoe dichterbij deze snelheid, hoe minder strafpunten. Zowel sneller als langzamer levert dus strafpunten op. Binnen de RT zijn drie levels waarin voldaan moet worden aan de gemiddelde snelheid, dit heeft te maken met het type voertuig en de gemiddelde snelheid. Daarbij is H1 het langzaamste, H2 gemiddeld en H3 het snelste. Tijdens een NT, wat wederom een gedeelte van een proef is, worden de moderne navigatiemiddelen uitgeschakeld en moeten de deelnemers navigeren zoals vroeger: met een kaart, een kompas, een odometer en een stopwatch. Overzicht van de deelnemers Vorig jaar won Marc Douton de rally in een Sunhill Buggy uit 1979. Dit jaar doet hij opnieuw mee, maar komt hij met een Porsche 911 Safari uit 1985 aan de start. Een van de meest bijzondere voertuigen op de startlijst is de “dubbelkop” uit 1984 waarmee Jan de Rooy de Dakar reed. Dit jaar zal Michiel Kuijs deze bijzondere DAF besturen. In totaal staan er 10 Nederlandse voertuigen op de startlijst: #718 – Kees & Jacobine Kamp – Citroën CX #774 – Ben de Paauw – Mitsubishi Pajero #817 – Bart Rietbergen – Mitsubishi Pajero #827 – Ernst ter Meulen – Hummer Humvee #831 – Robert van der Meijden – Mitsubishi Pajero #833 – Herman van Oldenmark – Mitsubishi Pajero #837 – Alexander Wurfbain – Mercedes 280GE #900 – Michiel Kuijs – DAF Turbo Twin “Dubbelkop” #904 – Jack Brouwers – GINAF F2222 #914 – Kornelis Offringa – Mercedes Unimog 1999 In totaal staan er 41 Toyota’s, 18 Mitsubishi’s, 15 Mercedes-Benz en 12 Land Rovers aan de start. Ook staan er enkele Peugeots, Porsches, Lada’s en zelfs een Citroën CX aan de start. Bij de Trucks staan er een aantal DAF’s, Mercedes-Benz, MAN’s, GINAF’s en andere trucks op de lijst. Het is dus een diverse mix van voertuigen met elk een eigen verhaal.

In 2018 deed Oryx Rallysport voor het eerst mee aan de Dakar. Toen moest het team in Peru opgeven met technische problemen. Een jaar later dan eigenlijk de bedoeling was, keert het team terug naar de Dakar rally om de klus nu wel af te maken. Na een gedegen voorbereiding kan het avontuur eindelijk beginnen. We spraken Henri van Steenbergen over wat er allemaal gebeurd is sinds die uitvalbeurt in Peru. Na de Dakar van 2018 reed het team in 2019 de Morocco Desert Challenge en de Balkan Offroad Rallye, die beiden tot een goed einde gebracht werden. In 2021 werd de draad weer opgepakt met de Andalucia Rally, een FIA evenement waarbij er met het digitale roadbook werd gereden. De afgelopen maanden is er veel tijd besteed aan de Desert Warrior, die tot in de kleine details is geprepareerd. Het team reist na het weekend dan ook vol vertrouwen af richting Jeddah, waar op 30 en 31 december de technische keuring plaats vindt. ,,Het traject heeft een jaar langer geduurd dan de bedoeling was, door corona. Met een aantal nieuwe mensen in het team hebben we weer een frisse start gemaakt. Na de Dakar van 2018 hebben we in 2019 de MDC en de Balkan Offroad gereden. En dit jaar in mei de Andalucia Rally. Drie rally’s die erg nuttig waren en voor navigator Eyck Willemse erg belangrijk om die ervaring op te doen” aldus Henri van Steenbergen. Bedrijfszekerder Het team heeft de afgelopen twee jaar veel tijd besteed aan het verbeteren van de auto, waarbij die verbeteringen uitvoerig getest werden. Henri van Steenbergen: ,, De belangrijkste zaken die we verbeterd hebben zijn de schokdempers, de tussenbak en de stuurkogels. Hiermee hebben we de auto een stuk bedrijfszekerder kunnen krijgen. In de Andalucia Rally finishten we als 16e, zonder gekke dingen te doen. We rijden met een diesel, maar we zijn zelf ook een soort diesel.” Na een lange tijd van voorbereiden komt de Dakar er nu snel aan. ,,Voor mijn gevoel is het team er klaar voor’’, vertelt Henri. ,,Ikzelf, Eyck, de jongens en de auto. Het coronastukje maakt het nog een beetje spannend, maar als we eenmaal in die auto zitten komen we vast snel weer in het goede ritme. We hebben extra spulletjes mee in de auto om zelf reparaties te kunnen doen en we hebben een differentieel meegegeven met één van de racetrucks. Dat zijn dingen die extra zekerheid geven, we zijn immers toch vooral op onszelf aangewezen.’’ Nog lang niet klaar met de Dakar Monteurs Koen Borsboom en Rinus Auwema zijn verantwoordelijk voor het dagelijks prepareren van de Desert Warrior. Wim de Waal bestuurt de servicetruck en kan hand – en spandiensten verlenen. ,,Uiteindelijk is het aantal verplaatsingen iets minder geworden, maar een derde man erbij is toch wel erg fijn. Op het thuisfront zorgen mijn vrouw Mariska en Daan van Ooyen voor een stukje communicatie en het bijhouden van de website en socials. Ik hoop dat we een gemixte route gaan krijgen met veel technische stukken, daar kijk ik naar uit. We zijn gegrepen door de Dakar en er nog lang niet klaar mee” vertelt Henri van Steenbergen. Rallymaniacs ondersteunt Team Oryx met een stuk communicatie, de verrichtingen van het team zijn op de website en facebookpagina goed te volgen.  

Sinds de finish van Dakar 2021 op 15 januari is er erg veel veranderd bij de topteams in de motorcategorie. Zo maakt de winnaar van vorig jaar, Kevin Benavides, de switch van Honda naar KTM en komt het team van GasGas met twee sterke rijders aan de start. Hoe zit het nu? Rallymaniacs geeft een overzicht. Red Bull KTM Factory Team Het team van KTM is afgelopen Dakars erg succesvol geweest, zo won het achttien keer de Dakar op rij. In 2020 en 2021 moest het Oostenrijkse team de zege laten aan Honda, maar dit jaar zullen zij weer willen winnen. In de afgelopen Dakar Rally bestond het team uit Toby Price, Sam Sunderland, Matthias Walkner en Daniel Sanders. Daarvan rijden dit jaar alleen Price en Walkner nog op de KTM, daarnaast is het team uitgebreid met Kevin Benavides, de winnaar dus van afgelopen Dakar, en Danilo Petrucci. Petrucci maakt de overstap van de MotoGP naar de Dakar Rally. Ondanks het vertrek van Sunderland en Sanders heeft KTM nog steeds de nodige ervaring. Price won de rally twee keer, Walkner deed dat een keer en werd dit jaar wereldkampioen en Benavides won de Dakar ook een keer. Daarnaast zal Petrucci zijn MotoGP ervaring, met enkele overwinningen, ook willen inzetten in de Saoedische woestijn. De startnummers van de KTM-rijders zijn: #1 – Kevin Benavides #18 – Toby Price #52 – Matthias Walkner #90 – Danilo Petrucci Het team van KTM komt met de KTM 450 Rally Factory Replica aan de start. Monster Energy Honda Team Een andere favoriet voor de eindzege is het team van Honda. Zij grepen de winst in de afgelopen twee Dakars, maar verloren daarbij wel Benavides aan KTM. Pablo Quintanilla sloot aan bij het team van Honda en verlaat Husqvarna en voegt daarmee belangrijke ervaring toe aan het team. Ricky Brabec is de kopman van het team en werd vorig jaar tweede in de Dakar waar hij in 2020 de overwinning wist te pakken. José Ignacio Cornejo Florimo viel uit in 2021, maar pakte wel een etappezege. Ook in 2020 pakte de Chileen twee etappes en werd hij vierde. De derde Honda-rijder is Joan ‘Bang Bang’ Barreda en is momenteel de rijder met de meeste etappeoverwinningen in het motorklassement. Hopelijk houdt Barreda zijn motor op het parcours en maakt hij kans op de eindzege. De laatste rijder is dus Quintanilla die voor het eerst met Honda naar Dakar gaat. Hij stond al twee keer op het podium en won twee keer de wereldtitel. Honda komt dus met een sterke en ervaren line-up naar de zwaarste rally ter wereld. De startnummers van de Honda-rijders zijn: #2 – Ricky Brabec #7 – Pablo Quintanilla #11 – José Ignacio Cornejo Florimo #88 – Joan Barreda Het team van Honda komt met de Honda CRF 450 Rally aan de start. GasGas Factory Racing Het wordt de derde Dakar Rally voor GasGas, het dochterteam van KTM. Tijdens de vorige deelnames van het team was Laia Sanz de rijder op de KTM, maar Sanz gaat Dakar rijden met een MINI en switcht van de motoren naar de auto’s. In 2022 staat GasGas met een sterk rijdersduo aan de start, de nummer drie en vier van 2021. Sam Sunderland, de nummer drie van vorig jaar, is de kopman van het team. De Brit won de rally in 2017, finishte daarna nog twee keer op het podium en won diverse etappes met het team van KTM. De nummer vier van vorig jaar was tevens de beste rookie, de Australiër Daniel Sanders maakt de overstap naar GasGas en zal zijn best doen om zijn resultaat van vorig jaar te evenaren. De startnummers van de GasGas-rijders zijn: #3 – Sam Sunderland #4 – Daniel Sanders Het team van GasGas komt met de KTM 450 Rally Factory Replica aan de start. Rockstar Energy Husqvarna Factory Racing Het fabrieksteam van Husqvarna komt ook met twee motoren aan de start. Luciano Benavides kende een moeilijk seizoen dat vooral in het teken stond van het herstellen na een schouderblessure. Nieuw in het team in Skyler Howes, Howes was in 2021 de beste privateer en zag zijn sterke prestaties beloond worden met de overstap naar een fabrieksteam. De startnummers van de Husqvarna-rijders zijn: #5 – Skyler Howes #77 – Luciano Benavides Het team van Husqvarna komt met de Husqvarna 450 Rally Factory Replica aan de start. Monster Energy Yamaha Rally Het team van Yamaha brengt ervaring en ambitie met zich mee. Ross Branch, de snelle Botswaan, kende een goed debuut in het Yamaha-team in 2021 en zal proberen om zijn ambities waar te maken. Adrien van Beveren brengt veel ervaring met zich mee, de Fransman heeft al veel pech gehad in de Dakar, zal het dit keer beter gaan? De laatste rijder op de Yamaha is de Amerikaan Andrew Short die zijn vroege uitvalbeurt van 2021 zal willen revancheren. De startnummers van de Yamaha-rijders zijn: #16 – Ross Branch #26 – Andrew Short #42 – Adrien van Beveren Het team van Yamaha komt met de Yamaha WR450F Rally aan de start. Overige fabrieksrijders Naast KTM, Honda, GasGas en Husqvarna staan er meerdere fabrieksrijders aan de start. Zo komt het team van Hero Motorsports met Franco Caimi en Joaquim Rodrigues op de Hero 450 Rally aan de start van de Dakar Rally. Caimi rijdt met nummer 6 en Rodrigues met nummer 27. Het team van Sherco wordt vertegenwoordigd door Lorenzo Santolino met startnummer 15. Outsiders Naast de fabrieksteams staan er diverse privateers aan de start die zeker een gooi willen doen naar een goed dagresultaat. Een van die rijders is de Tsjech Martin Michek, hij gaat voor de derde keer deelnemen en werd vorig jaar verassend tiende op zijn KTM. Xavier de Soultrait heeft veel ervaring en een etappezege op zijn naam, maar het geluk viel vaak niet zijn kant op. Met het team van Henk Hellegers, HT Rally Raid, wil De Soultrait laten zien wat hij waard is. Een andere snelle Tsjech is Milan Engel, hij zal deelnemen in het kistklassement met de KTM, maar maakt ook zekere een kans voor goede dagresultaten. Ook Stefan Svitko, met startnummer 142, zal wel eens een goed dagresultaat kunnen pakken. Nederlanders Er staan drie Nederlanders op de startlijst. De eerste is Mirjam Pol, de ervaren Nederlandse was al een aantal keer de snelste bij de vrouwen. Na een jaar afwezigheid en het Wereldkampioenschap bij de vrouwen dit jaar is ze weer terug met een Husqvarna van HT Rally Raid. Ze heeft startnummer 40 gekregen. Wiljan van Wikselaar gaat debuteren met een KTM van het BAS Dakar-team, met startnummer 95 is hij de tweede Nederlander op de lijst. De derde is Bram van der Wouden, hij gaat met een Sherco deelnemen aan het kistklassement. Van der Wouden debuteert ook in de Dakar Rally en gaat rijden met nummer 150.

De kennismaking met de Dakar Rally in 2021 viel Rally Team Dust Warriors zwaar, maar William van Groningen en zijn team hebben sindsdien behoorlijke stappen gezet. Op bepaalde vlakken kan Van Groningen nog meer ervaring gebruiken, daar moeten in 2022 flinke stappen mee gezet worden. Rallymaniacs ging in aanloop naar de zwaarste rally ter wereld op bezoek bij Van Groningen. Met zijn felgroene Iveco deed Van Groningen in januari voor het eerst mee aan de Dakar Rally nadat er in de jaren daarvoor kleinere rally’s afgewerkt werden. Het was een heftige kennismaking met Saudi-Arabië. Na enkele dagen werd de finish van een proef niet gehaald waardoor de Iveco in het Experience-klassement terechtkwam. In dit klassement voor afvallers deed het team vervolgens heel aardig mee en werd de finish bereikt. Toch was duidelijk dat er nog veel te leren was. Een deel daarvan werd al tijdens de Breslau Rallye in Polen in de praktijk gebracht, het leverde zowaar de overwinning op. Ervaring “Mensen zien ook dat je in Polen de beste bent van 35 vrachtwagens waarvan 17 Nederlanders, daar stonden niet de minste namen tussen”, zegt Van Groningen, terugblikkend op de zege in Polen. “Als je dan met ruime voorsprong vooraan kunt rijden hebben mensen wel het idee dat er wat aan het veranderen is en dat je uiteindelijk lering getrokken hebt uit je eigen auto en je team en dat je daarmee naar voren komt. Dat heeft een hoop reacties opgeleverd.” Terugkijkend op het debuut in Saudi-Arabië concludeerde Van Groningen dat ervaring het grootste punt was waar Rallyteam Dust Warriors tekortkwam. “We reden daar natuurlijk voor het eerst in de duinen en mijn zoon reed daar ook voor het eerst”, vervolgde hij. “Dat wil je dan ook een beetje begeleiden en zorgt ervoor dat je bepaalde compromissen doet, je bent dan niet alleen met jezelf bezig. In de tweede week vielen ze uit en hebben we iets meer gas gegeven en toen zagen we wel dat we rond de tiende plaats konden rijden. Als je dan voor het eerst met zo’n auto rijdt moet je toch nog wennen.” Maximaliseren Na de Dakar van begin dit jaar ging het team terug naar de tekentafel om de bakens te verzetten richting de Breslau in Polen. Van Groningen voelde zich op de smalle en gladde pistes meer in zijn sas. “Dat was vergelijkbaar met wat ik nog ken uit mijn autocrosstijd. Je moet door een bos, over gladde paden en het pakken van bochten. Dat is een beetje meer WRC-achtig. De auto breekt uit en de bochten vol gas door om ‘m nog te kunnen pakken. Dan moet je maximaliseren in je rijden en dan zie je ook dat we dat best wel goed kunnen. Het enige is dat we de auto onder controle hebben op vlak landschap. We hebben nu twee keer in de duinen gereden en daar moeten we nog steeds een hoop leren.” Kapotte bladveren In Polen reed Van Groningen overigens wel flink wat schade. Vooral de bladveren onder de Iveco moesten het ontgelden, een vreemd probleem waar inmiddels wel de oorzaak van gevonden is. “We hebben onderzoek gedaan naar de vraag waarom onze veerpakketten breken en uiteindelijk moeten we dat bij onszelf zoeken”, vervolgt hij. “Bij voorgaande sessies hebben we aan die auto gelast en je krijgt een breuk als er ook maar één lasspetter op zo’n veer terecht komt. De manier waarop we aan de auto gewerkt en gelast hebben, hebben we gewoon te weinig bescherming gebruikt. De kans dat daar spetters op gekomen zijn is gewoon 85 procent. Uiteindelijk is dat ook een leerproces want ik had er eigenlijk nog nooit van gehoord, totdat je Corné [ van Drunen van Team De Rooy] spreekt. Die heeft ons enorm veel begeleiding gegeven met de auto en de manier waarop we de auto moeten onderhouden. Die kwam ermee en daar hebben we weer van geleerd. Bij elke lasactie die we doen hebben we nu speciale aluminium kappen gemaakt om over de veerpakketten heen te gooien.” Competitief Rallyteam Dust Warriors is door de wedstrijden van afgelopen jaar uitgegroeid tot een geoliede machine. “In Polen hadden we de auto goed onder controle en dan weet je uiteindelijk waar je mee bezig bent. Dat geldt ook voor het team, we hebben daar best wel veel reparatiewerk gedaan. In een mum van tijd konden we de veerbladen wisselen, de jongens zijn meer gewend aan de auto en zijn gewend aan mijn rijstijl en dat ik alles kapot maak”, aldus Van Groningen met een lach. “Met elkaar word je steeds beter, we worden steeds professioneler als team en dat is toch waar we naartoe willen. Het moet gezellig zijn, maar we zijn ook competitief bezig.” Goed resultaat Dat moet in de Dakar leiden tot een goed resultaat. “We gaan ons stinkende best doen, we gaan er niet alleen maar voor de lol heen. We zijn echt wel competitief, maar vooralsnog missen we de ervaring in de duinen. Anderen hebben dat, wij niet. Daardoor zal je tegen de top-tien aankomen, tussen de tiende en vijftiende is het verwachtingspatroon waarmee wij naar de Dakar willen”, zegt Van Groningen, die daarmee aangeeft dat het team ook nog volop in ontwikkeling is. Dakar en de Africa Race Die ontwikkeling moet versneld worden door na de Dakar ook deel te nemen aan de Africa Eco Race, die ditmaal in maart verreden wordt. “Als we nog eens een paar jaar verder zijn willen we gewoon tegen de top vijf aan hangen, dat is een beetje de doelstelling die we hebben. Het is ook de reden dat we de Dakar en de Africa Eco Race in hetzelfde jaar gaan rijden, we moeten gewoon ervaring opdoen waardoor we nog meer leermomenten krijgen. Je leert het alleen door het veel te doen en dat komt niet als je maar een keer per jaar onderweg bent. Dan maak je te weinig stappen en gaat het te lang duren.” Het allermooiste Ondanks de sportieve doelen, ziet Van Groningen zich vooral als iemand die in de gelukkige positie is om aan deze mooie avonturen deel te nemen. “Ik vind het hele rijden van rally’s en vooral de Dakar of de Africa Eco Race een enorm avontuur. Als je jezelf kunt veroorloven om dat te doen moet je die droom gewoon waarmaken. We zijn er eerder in 2008 al mee bezig geweest, maar daarna ging het wat slechter en hebben we het weer aan de kant geschoven. Als je de kans krijgt om het te doen en zeker met m’n zoon erbij, dat is gewoon het mooiste wat er is. Het allermooiste.”

Drie motoren, vier auto’s, twee ultralights, vijf ssv’s en vijftien trucks staan er op 1 januari aan de start van de Dakar. We hebben ze even op een rijtje gezet met de startnummers erbij Motor 40  Mirjam Pol 95  Wiljan Wikselaar 150  Bram van der Wouden   Auto 217  Erik van loon | Sebastien Delauney 247  Tim Coronel | Tom Coronel 277  Maik Willems | Rob van Pelt 292  Henri van Steenbergen | Eyck Willemse   Light Prototype 339  Michiel Becx / Edwin Kuijpers 350  Hans Weijs / Tim Rietveld   SSV 426  Paul Spierings | Jan-Pieter van der Stelt 454  Gert-Jan van der Valk | Branco de Lange 459  André Thewessen | Stijn Bastings 461  Jan de Wit | Serge Bruynkens 469  Jeffrey Otten | Nicky Zoontjes   Truck 504  Janus van Kasteren | Marcel Snijders | Darek Rodewald 506  Martin van den Brink | Peter Willemsen | Bernard Der Kinderen 515  Hans Stacey | Anton van Limpt | Randy Smits 516  Gert Huzink | Rob Buursen | Martin Roesink 518  Pascal de Baar | Jan van der Vaet | Stefan Slootjes 520  Kees Koolen | Wouter de Graaff | Gijs van Uden 522   Richard de Groot | Jan Hulsebosch | Mark van der Laan 523  Maurik van den Heuvel | Martijn van Rooij | Wilko van Oort 524  Mitchel van den Brink | Richard Mouw | Bert Donkelaar 527  William de Groot | Tom Breukelmans | Remon van der Steen  530  Ben van de Laar | Jan van de Laar | Simon Stubbs 535  William van Groningen | Wesley van Groningen | Remco Aangeenbrug 537  Egbert Wingens | Marije van Ettekoven | Marijn Beekmans 538  Ben de Groot | Ad Hofmans | Govert Boogard 539  Gerrit Zuurmond | Tjeerd van Ballegooy | Klaas Kwakkel

Voor wie wil presteren in de Dakar is een goede preparatie van rijder en voertuig cruciaal. Iedere dag uitgerust aan de volgende etappe beginnen is dan ook noodzakelijk. Daarom zie je de laatste jaren het aantal campers in de Dakarkaravaan flink stijgen. Een comfortabele maar ook kostbare optie. Roel Engel van GPT Rally bedacht een betere oplossing die ook nog eens flink kostenbesparend is: een rijdend hotel ofwel een Mobitel Het concept Het idee ontstond twee jaar geleden, tijdens de eerste Dakar in Saoedi-Arabië. Als de zon ondergaat, zakt de temperatuur flink en is het ’s nachts echt fris. Veel teams sliepen nog op de klep van de truck, zoals gebruikelijk in Zuid-Amerika. Roel Engel: ,,Door de kou veranderde dat snel. Tenten en kachels werden aangeschaft om het aangenamer te maken. Een camper om in te slapen is dan een goede optie. Ik heb er zelf ook één in de verhuur en als je alle kosten bij elkaar optelt met transport, huur van de camper en de inschrijving voor een chauffeur kom je op een budget van ongeveer 25.000 euro. Met ons Mobitel bespaar je zo’n 50 % op de kosten voor twee personen.’’ Die eerste Dakar in Saoedi-Arabië waren er zo’n 60 campers ingeschreven. Teams als Mini en Toyota hebben altijd wel minimaal een stuk of acht campers mee. Roel Engel: ,,Die zijn best comfortabel, maar lang niet zo comfortabel als wat wij nu aanbieden. Iedere unit in ons Mobitel heeft een eigen toilet en douche, dik matras, airco, minibar, koffiezetapparaat en stroomaansluitingen. Vergelijkbaar met een hotel en luxer dan een camper.’’ Diverse Nederlandse teams beschikken nu over een slaaptrailer. ,,Dat is ook wel logisch. Maar dat is vaak een ruimte met meerdere bedden en een gedeelde douche en toilet. Bij ons heeft iedere unit een eigen badkamer. Ook met het oog op covid is dat een voordeel. En eigen sanitair is altijd waardevol. Je moet uitgerust zijn om je kop erbij te houden, dat is cruciaal. Maar dat wordt vaak ondergewaardeerd. En op het totale budget zijn de kosten te overzien ’’ Komende Dakar gaan er weer flink meer campers mee de boot op. ,,In totaal zo’n 100 tot 110 campers. Bewijs genoeg dat er markt is voor een rijdend hotel. Er is veel belangstelling, we zijn met diverse partijen in gesprek. Er is nog altijd de mogelijkheid om een kamer te huren. Mensen moeten het zien, dan snap je beter wat het concept inhoudt. Daarom kan iedereen in Jeddah komen kijken hoe het Mobitel eruit ziet.” Check voor meer info Mobitels.com

Vandaag is, via een online videostream, de route voor Dakar 2022 gepresenteerd. David Castera (de organisator van Dakar), Yann Le Moënner (CEO van de ASO), Prince Khalid Bin Sultan Al Abdullah Al Faisal (voorzitter van de auto en motor federatie in Saoedi-Arabië) en Prince Abdulaziz Bin Turki Al Faisal (minister van sport en voorzitter van het Saoedisch olympisch comité) verzorgden de presentatie. Hierin stond de route van de zwaarste rally ter wereld centraal. Route: van Djeddah naar Djeddah Iedere etappe zal zand en duinen omvatten en de organisatie verwacht een uitdagende route te hebben samengesteld. Daarin staat de woestijn echt centraal en is Castera op zoek gegaan naar de balans tussen toegankelijk en onbegaanbaar. De opmerkingen van de deelnemers tijdens de voorgaande edities zijn meegenomen bij het zoeken naar de stages van 2022. Van 27 tot en met 31 december zijn de keuringen in Djeddah. Op 1 januari vindt er een proloog van 19 kilometer plaats en gaat de rally richting Hail. De proloog bepaalt de startvolgorde voor de rally. Op 2 januari gaat de Dakar Rally daadwerkelijk van start met de eerste stage met een loop rondom Hail. Van Hail gaat de rally naar Al Artawiyah, dit is tevens de marathon etappe van de Dakar Rally. In het bivak in Al Artawiyah zal er geen serviceteam aanwezig zijn en moeten de deelnemers dus goed opletten en managen. Vanuit daar gaat de rally naar Al Qaisumah. In de etappe van Al Qaisumah naar Riyadh zal de navigatie erg belangrijk zijn met veel tracks onderweg. De vijfde etappe is een loop rondom Riyadh richting het Oosten. De zesde etappe is een loop in het Westen van Riyadh, daarna volgt de rustdag op 8 januari in de Saoedische hoofdstad. Van RIyadh gaat de rally naar Al Dawadimi. De achtste etappe van Al Dawadimi naar Wadi Ad-Dawasir lijkt de moeilijkste te gaan worden. De negende etappe is een loop rondom Wadi Ad-Dawasir die vooral uitdagend zal zijn met de canyons. Daarna vervolgt de rally naar Bisha en is de eerste etappe zonder duinen, maar zal voldoende andere uitdagingen brengen. De elfde etappe is een loop rondom Bisha en zal alle verschillende ondergronden bevatten. Het zou een gamechanger kunnen zijn met nog een etappe te gaan. Die laatste etappe gaat van Bisha naar Djeddah waar op 14 januari de finish is van Dakar 2022. In totaal wordt er 4.258 kilometer op snelheid verreden door de deelnemers. De organisatie verwacht een zware en uitdagende rally. Voorafgaand aan de rally werd er gesproken dat de rally enkele etappes in het zogeheten Empty Quarter zou hebben. Wegens logistieke redenen heeft de organisatie dit aangepast en blijft het dichter bij Riyadh. Ondanks het vele zand in het Empty Quarter is Castera overtuigd van de hoeveelheid zand en duinen in de rest van de route, maar hij hoopt wel dat het volgend jaar lukt om meer kilometers in dat gedeelte van het land te kunnen rijden. Stage overzicht Stage Datum Start Finish Special Totaal Proloog 01-01 Djeddah Hail 19 636 1 02-01 Hail Hail 334 546 2 03-01 Hail Al Artawiyah 339 585 3 04-01 Al Artawiyah Al Qaisumah 368 554 4 05-01 Al Qaisumah Riyadh 465 707 5 06-01 Riyadh Riyadh 348 563 6 07-01 Riyadh Riyadh 421 635 Rust 08-01 Riyadh 7 09-01 Riyadh Al Dawadimi 401 700 8 10-01 Al Dawadimi Wadi Ad-Dawasir 394 828 9 11-01 Wadi Ad-Dawasir Wadi Ad-Dawasir 287 490 10 12-01 Wadi Ad-Dawasir Bisha 374 757 11 13-01 Bisha Bisha 345 500 12 14-01 Bisha Djeddah 163 676 Totaal 4.258 km 8.177 km Dakar Classic De Dakar Classic heeft dit jaar een groot deelnemersveld. Ook voor deze legendarische voertuigen wordt er een uitdagende route gepresenteerd, maar wel een route die begaanbaar is voor deze iconen uit de Dakar. De Dakar Classic gaat voornamelijk over regularity en minder over de snelste tijd. Dit jaar is er meer navigatie toegevoegd ten opzichte van vorig jaar. Vernieuwingen in deze Dakar, op weg naar 2030 De Dakar Rally is dit jaar tevens de eerste wedstrijd in het FIA en FIM World Rally-Raid Championship. Tijdens de Dakar zijn er op iedere stage punten te verdienen voor dit WK. Met de komst van de hybride Audi en enkele groene trucks, waaronder eentje op waterstof, loopt de Dakar vooruit in techniek. Hiervoor zijn diverse nieuwe subklassen opgezet in het klassement. De organisatie juicht deze nieuwe initiatieven toe onder de vlag van Dakar Future. In 2030 wil de Dakar dat alle deelnemers met alternatieve brandstoffen deelnemen met een minimale uitstoot. Deelnemers en kanshebbers Daarnaast staat de organisatie stil bij de deelnemers en kanshebbers voor deze Dakar. Rallymaniacs schreef eerder deze week al een overzicht van de deelnemers met de startnummers. In totaal zijn er 1065 rijders, navigatoren en monteurs. 750 daarvan rijden in de Dakar, 315 in de Dakar Classic. Er staan 209 rookies, 130 legends en 34 kistrijders aan de start. Het deelnemersveld bestaat uit 63 nationaliteiten, Frankrijk levert 196 deelnemers, Spanje 81 en Nederland levert 67 deelnemers en is daarmee het derde land. Vijf crews bestaan volledig uit vrouwen, in totaal doen er 60 vrouwen mee. Er zijn 149 motoren, 21 quads, 97 auto’s, 58 trucks, 44 T3’s en 61 T4’s. Bij de Dakar Classic starten 128 auto’s en 20 trucks. Verder bedankte Le Moënner Saoedi-Arabië voor hun medewerking en gastvriendelijkheid omtrent de Dakar Rally. Tevens wenste hij alle deelnemers erg veel succes in hun laatste voorbereidingen op Dakar. Daarnaast gaven Prince Khalid Bin Sultan Al Abdullah Al Faisal en Prince Abdulaziz Bin Turki Al Faisal blij te zijn met de terugkeer van Dakar naar Saoedi-Arabië en wensen zij de deelnemers eveneens veel succes.

Het Riwald Dakar Team is de afgelopen maanden druk bezig geweest met alle voorbereidingen voor de aankomende versie van Dakar. Na eerdere testen in Polen, had het Riwald Dakar Team afgelopen weekend in de agenda staan om de nieuwe truck te introduceren bij de Dakar Preproloog. Helaas ging dit evenement niet door, maar het team kon toch testen op het strand in Eersel. Naast de hybride truck van Gert Huzink, heeft Pascal de Baar gereden met de tweede Renault Truck C460, de nieuwste aanwinst van het team. Het Riwald Dakar Team, dat deelneemt aan het Dakar Future project met de hybride truck, kreeg de kans om nog een Renault C460 Dakar truck voor rijder Pascal de Baar toe te voegen aan het team. Voor de aankomende editie van de Dakar is het helaas te kort dag om deze al om te bouwen naar hybride, maar de truck is al helemaal geschikt voor de ombouw in de toekomst. Het team gaat dit jaar dus met twee dezelfde trucks naar Dakar, waarvan een dus hybride en de andere diesel, met als voordeel dat de beide trucks identiek zijn. Gert Huzink over de nieuwe truck: “De kans deed zich voor om het team te gaan versterken met nog een Renault C460 Dakar truck. Dit hebben we kunnen realiseren en dit is een geweldige stap voor het team. Niet alleen qua uitstraling, maar ook voor de mogelijkheden die dit met zich meebrengt voor de komende editie van de Dakar.” Gert vervolgt: “Wij denken met de aanvulling van de truck binnen het team, niet alleen een mooie eenheid, maar ook praktisch hier veel aan te hebben.” Groot voordeel aan dezelfde trucks is dat alle onderdelen, banden en techniek hetzelfde zijn. De nieuwe truck van Pascal – die waar nodig assistentie kan verlenen aan de truck van Gert – is lichter en kan hierdoor meer onderdelen en materiaal meenemen. Met de volledige support van MKR Technology aankomende Dakar geeft dit alleen maar meer zekerheid. Gert Huzink over afgelopen weekend: “Er is de afgelopen dagen erg hard gewerkt aan de trucks, maar vooral aan die van Pascal om die in de team uitstraling te zetten. Dit is geslaagd en we hebben nog wat test kilometers kunnen maken in Eersel. Hier hebben we de kans gehad om een shake down te doen met de trucks en om Pascal nog even beter kennis te laten maken met de nieuwe truck. Het doel om beide trucks gelijk te hebben, ondanks het feit dat de aandrijving anders is, om een professionele uitstraling te hebben en een eenheid te creëren. Na de test afgelopen weekend gaat het team de laatste puntjes op de i zetten, waarna alles – inclusief beide trucks – eind deze week op de boot gaat in Marseille. Dakar, here we come!

Naast Daniel Sanders voegt ook voormalig Dakar-winnaar Sam Sunderland zich bij GasGas Factory Racing voor het aankomende rally-raidseizoen. Het van oorsprong Spaanse bedrijf is sinds enkele jaren in handen van KTM, de switch van Sunderland valt op die manier wel te verklaren. Sunderland en Sanders eindigden tijdens de voorbije editie van de Dakar Rally op de derde en vierde plaats. Voor Sunderland was dat een beloning na een lange periode vol pech. Hij kwam van verschillende blessures terug en hoopt zijn succes van 2017, toen hij de Dakar in Zuid-Amerika won, te herhalen. In 2019 werd hij wereldkampioen FIM Cross-Country, het klassement waar de Dakar Rally vanaf dit seizoen ook in opgenomen wordt. “Het is een prachtige kans om bij GasGas Factory Racing te rijden”, vertelde Sunderland. “Het is een relatief nieuw team, maar met een sterke basis en veel expertise in het programma. Het is zeker een flinke uitdaging, maar voor mij ook een nieuwe kans en het geeft me vertrouwen dat ik in een redelijk vergelijkbare omgeving blijf. Ik kan me focussen op wat ik moet doen. Tot nu toe is het heel positief geweest, ik heb al wat tijd door kunnen brengen op de motor en het voelt tot nu toe heel goed. Ik wil de Dakar graag weer winnen en hopelijk kan ik dat voor GasGas doen.” Sanders kende afgelopen januari een daverend debuut in de Dakar Rally. Hij eindigde als rookie in de zwaarste rally ter wereld op de vierde plaats in het klassement en moest zoals in elke Dakar behoorlijk wat obstakels overwinnen. Zo reed hij het tweede deel van de marathonetappe op een achterwiel dat grotendeels aan elkaar hing van tie-wraps. De Australiër kende na de Dakar een goed seizoen in het WK Cross Country, hij werd derde. Voor de Dakar heeft hij de overstap gemaakt naar GasGas, waar de twee een belangrijke combi vormen op jacht naar eindwinst. “Dat ik dit jaar weer voor GasGas uit mag komen is prachtig”, aldus Sanders. “Zeker nu Sam erbij is gekomen, dat is heel cool. Ik heb m’n eerste volledige seizoen achter de rug en ik kijk uit naar de start van het nieuwe seizoen. Het duurt niet lang meer tot de Dakar Rally start en het gaat een heftig jaar worden met het wereldkampioenschap. Ik heb zoveel geleerd in 2021 en ik kijk uit naar de toekomst en de kans die ik bij dit team krijg.” Laia Sanz reed afgelopen seizoen voor GasGas in de Dakar Rally, maar zij heeft besloten de overstap te maken naar vier wielen. “We zijn met een relatief klein project begonnen met Laia en daarna met Daniel, maar nu wordt het veel groter”, sprak een verheugde Pit Beirer, Motorsportdirecteur bij GasGas en KTM. “Met Sam als voormalig winnaar en met Daniel als het grootste talent van dit moment hebben we als merk een duidelijk statement gemaakt van onze intenties. We willen meedoen om de overwinning en de aanwezigheid van dit merk in de rally verder vergroten. Ik kijk echt uit naar de Dakar Rally en wens onze rijders veel succes.”

Met 173 motoren en quads, 92 auto’s, 103 SSV’s en 63 trucks wordt het een drukke Dakar Rally in Saoedi-Arabië begin januari. In totaal worden er 29 Nederlanders aan de start verwacht. In alle categorieën lijkt het een interessante strijd te gaan worden om de winst. Motoren Bij de motoren vinden we drie Nederlanders op de startlijst. Als eerste Mirjam Pol met nummer 40, nadat ze de Dakar in 2021 oversloeg en een heel goed jaar had in het WK naast Kees Koolen in de SSV is de snelle Nederlandse weer terug op de motor. Met startnummer 95 gaat Wiljan van Wikselaar van start aan zijn eerste Dakar Rally. Van Wikselaar is 25 jaar oud en komt uit Harskamp, hij rijdt met een KTM. De laatste Nederlander is Bram van der Wouden, hij gaat met nummer 150 rijden in het kistklassement. Daarmee is het niet de grootste Nederlandse deelname ooit, maar is er genoeg om naar uit te kijken. De ogen in het klassement zijn natuurlijk gericht op de fabrieksrijders. In het WK was KTM de sterkste, maar gaat het team van Sam Sunderland, Toby Price en Matthias Walkner de verwachtingen waarmaken? De concurrentie van onder andere Honda, Husqvarna, GasGas en Sherco zal het ze niet makkelijk maken. Verder zijn er bij de motoren geen hele opvallende wijzigingen of vreemde startnummers. Wat wel opmerkelijk is, is de afwezigheid van Laia Sanz. Zij zal wel deelnemen aan de Dakar Rally, maar doet dat met een Mini in het autoklassement. Auto’s Het startveld bij de auto’s oogt erg sterk, met het debuut van Audi en het debuut van de T1+ lijkt het een interessante rally te worden. Er staan vier Nederlanders aan de start: Erik van Loon is de eerste op de lijst. Met startnummer 217 op de Toyota Hilux zal de Brabander proberen om mee te strijden voor een topklassering. Tim en Tom Coronel gaan met nummer 247 van start op hun splinternieuwe Century CR6 buggy. Met nummer 277 gaat Maik Willems van start in zijn Toyota Hilux. De laatste Nederlander bij de auto’s is Henri van Steenbergen met startnummer 292. Vooraan het veld is het druk, Stéphane Peterhansel zal er alles aan doen om zijn titel te verdedigen in zijn nieuwe Audi. Zijn teamgenoten Carlos Sainz en Matthias Ekstrom gaan tevens debuteren met de Audi. Het team van Toyota Gazoo Racing komt met dezelfde line-up als vorig jaar aan de start, kopman Nasser Al-Attiyah wil graag de winst pakken in Saoedi-Arabië. Het team van MINI, X-Raid, hoopt op Jakub Przygonski, hij zal met de MINI Buggy proberen om mee te strijden voor het podium. De lokale held, Yazeed Al Rajhi, hoopt dat alles een keertje zijn kant op valt. In zijn thuisland wil hij meedoen voor de winst waar dat de afgelopen jaren steeds net niet lukte. Het team van Prodrive komt ook met drie auto’s aan de start: Nani Roma, Sébastien Loeb en Orlando Terranova willen de BRX Hunter T1+ naar het podium brengen. Het wordt dus een spannende wedstrijd bij de auto’s met veel auto’s die in de top vijf willen rijden. SSV’s Net als in het WK zal het ook een spannende strijd worden bij de SSV’s, zowel bij de T3 als T4-klasse. In de T3-klasse gaan Michiel Becx, met nummer 339, en Hans Weijs, met nummer 350, in hun nieuwe Arcane de Nederlandse eer verdedigen. Bij de T4’s vinden we Paul Spierings met nummer 426, met nummer 454 rijdt Gert-Jan van der Valk, 459 is er voor André Thewessen, 461 voor Jan de Wit en zijn ervaren navigator Serge Bruynkens en Jeffrey Otten rijdt met nummer 469. Trucks De grootste Nederlandse afvaarding vinden we bij de vrachtwagens met 15 Nederlandse deelnemers. Daarvan zullen Janus van Kasteren, met nummer 504, en Martin van den Brink, nummer 506, mee willen strijden om de podiumplaatsen in hun Iveco’s. Daarin zullen ze hevige concurrentie krijgen van de Kamaz-rijders, de MAZ-rijders en enkele andere snelle rijders. De andere Nederlanders aan de start zijn: Hans Stacey in de Iveco met startnummer 515, Gert Huzink met de Renault en startnummer 516, met startnummer 518 rijdt Pascal de Baar. Zij zullen willen proberen om richting die top tien te kruipen. Startnummer 520 is voor Kees Koolen en met startnummer 522 start Richard de Groot, Maurik van den Heuvel start met nummer 523. De snelle servicetruck van het team van De Rooy wordt bestuurd door Mitchel van den Brink en heeft nummer 524 gekregen. 527 is er voor William de Groot. En 530 voor Ben van de Laar, die het stuur overneemt van zijn broer Jan. Met startnummer 535 gaat William van Groningen van start, Egbert Wingens start met nummer 537, Ben de Groot start met nummer 538 en Gerrit Zuurmond is de laatste Nederlander in de lijst met nummer 539.