Dakar 2023

Tijdens de vijfde etappe blijven Anja van Loon en Dmytro Tsyro uit de problemen. Zij rijden een goede proef en zetten een nette 17e tijd neer. Voor Erik van Loon en Sébastien Delaunay begint de etappe goed. Zij rijden in het tempo van de top met de Toyota Hilux tot er een aandrijfas kapot gaat. Later in de proef worden zij verrast door een afstap en rolt de auto drie keer, daarna moet Van Loon verder met driewielaandrijving door de duinen. Erik van Loon is blij dat hij aan de finish is. “We hebben echt niets meegemaakt,” zegt Anja. “We hebben gewoon lekker kunnen rijden. Er zijn veel buggy’s die stil staan met problemen. Het was ook een moeilijke etappe. Dankzij de goede navigatie van Dmytro blijven wij daar uit. We zetten een prima tijd neer en we klimmen weer een paar plaatsjes in het klassement. Momenteel sta ik 11e! Dus ik ben heel tevreden, op naar morgen!” Erik van Loon verliest anderhalf uur vandaag. “Als je ziet wat we hebben meegemaakt dan valt dat nog mee. We begonnen de dag gewoon prima, maar daarna krijgen we pech. Nadat we de eerste keer de aandrijfas hadden vervangen, bleek het centerdiff kapot te zijn en waarschijnlijk heeft dat met elkaar te maken. We zijn doorgereden zonder centerdiff en daardoor is er veel minder controle over de auto. Het centerdiff zorgt er voor dat er een goede verdeling is van de kracht op de voor- en achterwielen. Later worden we verrast door een afstap en raken we een kamelengras waardoor de auto gaat rollen. Drie keer over de kop gegaan en veel schade aan de auto. Het bodywork is eraf, het raam is kapot. Niet veel later breekt de aandrijfas linksvoor, die hebben we losgekoppeld. Dus we zijn met driewielaandrijving door 70 kilometer duinen gereden. Maar we zijn er nog, we doen nog steeds mee en we gaan proberen om de komende dagen weer naar voren te komen.” De zesde etappe gaat van Hail naar Al Dawadimi over een proef van 466 kilometer. Het is de langste proef van deze Dakar Rally. De dag begint met snelle en ruime tracks over uitgestrekte plateau’s en wordt opgevolgd door een uitgestrekte duinenpartij. Het laatste deel zal zorgen voor een spannend slot van de dag. Vanwege de zware regenval zal de proef worden gewijzigd en zal de Dakar naar het bivak in Riyadh gaan. De eerste auto start om 9:55 uur (7:55 uur Nederlandse tijd) en wordt rond 13:00 uur (11:00 uur Nederlandse tijd) aan de finish verwacht. De rally is live te volgen via https://www.dakar.live.worldrallyraidchampionship.com/en/car/.

Mitchell Guthrie is de grote verliezer in de vijfde etappe van de Dakar Rally. Na 165 kilometer zijn er problemen met de T3M en staat de Amerikaan ruim 3 uur stil. Daardoor verliest hij de leiding in het T3-klassement. Seth Quintero wint de etappe voor Francesco Lopez Contardo en Austin Jones, maar de nieuwe leider in het klassement is de Belg Guillaume de Mevius. Rokas Baciuska is wederom de winnaar bij de T4’s, hij is sneller dan Cristiano Batista en Yasir Saeidan. De Mevius heeft nog geen etappe gewonnen dit jaar, maar lukt het om consistent te rijden met enkel tijden in de top 4. Daardoor weet de Belg in de OT3 op te klimmen naar de leiding in het T3-klassement. Hij leidt met een voorsprong van 7:20 op Jones en meer dan een uur op Quintero. Hans Weijs komt aan de finish als snelste Nederlander, hij pakt de 13e tijd. Weijs begint snel, maar verliest later in de proef ruim een half uur. Hij staat 8e in het klassement. Anja van Loon wordt 17e en stijgt naar de 12e positie in het klassement. De top 7 van het T4-klassement zit nog binnen een uur van elkaar. Rodrigo Luppi di Oliveira leidt voor Eryk Goczal en Baciuska. Tijdens de etappe is het een spannend gevecht tussen Baciuska en Batista, dat uiteindelijk resulteert in een verschil van 5 seconden in het voordeel van Baciuska. De snelste Nederlander is Jeffrey Otten met de 27e tijd, Gert-Jan van der Valk noteert de 29e tijd. Paul Spierings is nog onderweg. In de laatste 150 kilometer verliest hij ruim 2 uur.

Er klonk wat verbazing door in de stem van Tim Coronel toen hij na afloop van de vijfde etappe vertelde hoe lekker het eigenlijk gaat. “Het begint echt te rollen. We zijn goed op elkaar ingespeeld, de auto voelt steeds fijner, we hebben een goed ritme te pakken. We hebben echt onze draai gevonden deze Dakar.” Dat is ook wel te zien aan de resultaten, die constant rond de twintigste plaats zijn. De vijfde etappe, een lus bij Ha’il, sloot de tweeling af met de 21ste tijd. In het klassement betekent dat op een derde van de rally inmiddels een keurige zestiende plaats, net voor landgenoot Erik van Loon. Die kwamen ze onderweg trouwens nog tegen: op zijn dak. “Daar zijn we heel even gestopt, maar we konden weinig doen, dus zijn weer verder gegaan.” Tim en Tom hadden het uitstekend naar hun zin in de vijfde etappe, een route van 374 kilometer die voor bijna de helft uit duinen bestond. “In het begin heel veel duinen”, vertelt Tom, “gevolgd door heel snelle paden in het middenstuk en daarna weer heel hoge duinen. Het ging echt supergoed. Het was een zware dag, met veel gebeuk, maar ook een mooie dag.” In de middensectie haakten Tim en Tom aan bij een Toyota uit Estland. “Daardoor ging ons tempo ook weer omhoog. Als je 200 meter voor je het kontje omlaag ziet duiken, weet je dat er een afstap komt. Als ie recht blijft en alleen heen en weer beukt, weet je dat het wel goed komt.” De broers zijn helemaal blij met hun auto, de Century CR6. “Dat ding is serieus sterk en goed”, vindt Tom. “Heel erg oké.” Ook Tim is er ‘super happy’ mee. “We zijn lekker aan het knallen en hebben veel plezier.”” Plezier was er ook op de verbindingsroute van de finish van de wedstrijdproef naar het bivak in Ha’il, 130 kilometer verderop. Tim en Tom namen Guerlain Chicherit – winnaar van etappe 3 – op sleeptouw, maar kwamen 4 kilometer voor het bivak zelf zonder benzine te staan, waardoor ze op hun beurt ook op sleep moesten. Vaidotas Zala was zo aardig om beide auto’s naar huis te brengen, met de Century in de sandwich tussen twee BRX’en. “Ook dat is de Dakar”, lachte Tim. “Elkaar helpen.” Dit bericht op Instagram bekijken Een bericht gedeeld door V. Žala #TeltonikaRacing (@vaidotaszala_teltonikaracing)  

Zestien seconden. Zo groot was het verschil tussen Ales Loprais en Martin van den Brink in de vijfde etappe van de Dakar Rally. Loprais ging er voor de tweede keer vandoor met de overwinning, Van den Brink moet nog even wachten op een derde Dakar-ritzege. Lange tijd leek Janus van Kasteren de ritwinnaar te worden. Van Kasteren noteerde van het tweede tot het zevende tussenpunt steevast te snelste tijd, even voor WP8 ging het mis. De Iveco-rijder stond een paar minuten stil. Het is nog niet duidelijk waarom. Na kort oponthoud kon Van Kasteren door, maar kwam hij bij het volgende tussenpunt op 4 minuten achterstand door. Aan de finish was daar nog 3.24 minuten van over. Hij werd derde. Mitchel van den Brink werd vierde, hij stak Pascal de Baar net voor de finish voorbij. Van den Brink junior stond vierde op 5.41, De Baar 5.44 achter Loprais. Martin Macik werd zesde voor Kees Koolen en Ben van de Laar. Jaroslav Valtr en Martin Soltys maakten de top-tien compleet.

Tot aan kilometer 210 is het stuivertje wisselen bij de auto’s, maar vanaf daar is Nasser Al-Attiyah de snelste in zijn Toyota Hilux. De Qatarees wint de 5e etappe met een voorsprong van 1:57 op Carlos Sainz in de Audi RS Q e-tron E2. De derde tijd is voor Stéphane Peterhansel op 3:44. Peterhansel schuift daarmee door naar de tweede plaats in het algemeen klassement, Yazeed Al Rajhi zakt naar de derde positie. Daarmee ziet de top vijf er nu als volgt uit: Al-Attiyah leidt voor Peterhansel, Al Rajhi, Sainz en Lategan. Het is dus Toyota, Audi, Toyota, Audi en Toyota. Tussen WP2 en WP3 heeft Erik van Loon een minuut of 20 stilgestaan, hij rijdt inmiddels wel weer. Er zijn ook weer problemen voor Sébastien Loeb in de BRX Prodrive Hunter, de Fransman verliest in het laatste gedeelte 15 minuten op Al-Attiyah. Loeb rolt van een duin en heeft veel schade aan zijn auto. Foto Loeb: ASO Later meer.

Adrien van Beveren heeft de vijfde etappe bij de motoren gewonnen. Hij was na een schitterend gevecht met teamgenoot José Ignacio Cornejo nipt sneller. Na de proef van 373 kilometer was het verschil slechts dertien seconden in het voordeel van de 32-jarige Fransman. Mason Klein eindigde op de derde plek en gaf 5.13 minuten toe op Van Beveren. In de etappe die volledig bestond uit zand, raakte leider Joan Barreda de weg kwijt. Hij moest de proef openen na zijn overwinning van woensdag, maar verspeelde kostbare tijd. In de zoektocht naar het juiste waypoint nam hij Skyler Howes, Toby Price en Pablo Quintanilla mee. Zij verloren zo’n tien minuten bij het zoeken naar de juiste route. Later kwam Barreda ook nog ten val waardoor het verlies opliep tot 16 minuten. Daniel Sanders werd echter de grootste verliezer van de dag. Hij was op hetzelfde punt als Barreda de weg kwijt en verloor meer tijd. Bij de doorkomst op kilometer 210 was de achterstand meer dan 16 minuten. In het restant van de proef verloor hij nog meer. Aan de finish was het verschil 26.58 minuten. Skyler Howes (zesde op 10.05 minuten achter Van Beveren) is daardoor de nieuwe leider in het klassement. Kevin Benavides staat tweede op 44 seconden, Mason klein derde op 1.40 minuut. Foto: A.S.O./F.Gooden/DPPI

In de vijfde etappe van de Dakar Rally probeert de organisatie de deelnemers opnieuw uit te dagen met ontzettend veel zand en duinen. Bijna de helft van de 374 kilometer lange proef bestaat uit duinen, geeft de organisatie aan. De overige 54 procent gaat het door het zand. De proef van vandaag wordt ten noorden van Ha’il gereden en gaat over een lengte van 374 kilometer. Voor en na de special zit er nog ruim 130 kilometer verbinding in voor de deelnemers. De navigators moeten weer aan de bak in deze proef, maar het venijn zit in de staart met ‘moeilijke duinen’. Bij de motoren vertrekt de eerste deelnemer om 5.30 uur onze tijd. Om 7.35 uur is het vervolgens de beurt aan de eerste auto. De laatste vrachtwagen gaat om even voor 11.00 uur van start. De motoren zullen er iets meer dan vier uur over doen, voor de snelste auto’s is de verwachting dat ze binnen vier uur aan de finish zijn.

Het begint een beetje te wennen, een klassering rond de vijftiende, zestiende plaats in de Dakar Rally 2023. Ook voor Gerrit Zuurmond, Tjeerd van Ballegooij en Klaas Kwakkel. Zij zetten de ingezette koers ook in de vierde etappe voort, met – jawel – de zestiende tijd. Het Rainbow Truck Team lijkt langzamerhand zijn draai te hebben gevonden. Navigator Tjeerd van Ballegooij moest wel even twee keer kijken in het roadbook dat hij een kwartier voor aanvang van de vierde etappe in handen kreeg. “De eerste 140 kilometer alleen maar duinen”, zag hij. “En dat in een etappe van 425 kilometer. Ja, daar schrok ik wel even van. Het was ook goed opletten, maar we beginnen het aardig onder de knie te krijgen.” Door de regen van de afgelopen dagen in de regio rond Ha’il klopten niet meer alle aanwijzingen in het roadbook helemaal exact. “Het waren hele hoge duinen, lange halen naar boven, met steile afdalingen en korte knippen. We hebben teams op de kop zien staan, dus dat geeft wel aan hoe tricky het was.” De Iveco van Richard de Groot, die ook over de kop van een duin was gegaan, stond net weer overeind toen de Rainbow MAN er langs kwam. “Daar hoefden we niet meer voor de stoppen.” Gerrit Zuurmond kon het tempo er aardig in houden en kon tegelijkertijd het materiaal sparen. Al treedt er wel her en der wat gebruiksschade op, constateerde Tjeerd van Ballegooij droogjes. “Gisteren een bladveer achter, vandaag een bladveer voor. Dat is geen groot probleem, maar het materiaal heeft wel enorm te lijden. Het is bijna een wonder dat alles nog heel is en het is nog maar dag 4. Het lijkt soms wel al dag 22.” De vijfde etappe is ook weer in de buurt van Ha’il en weer bomvol zand en duinen en navigatie die om uiterste concentratie en alertheid vraagt. De finish ligt op 374 kilometer.

Na een probleemloze dag moesten Ronald van Loon en Erik Lemmen woensdag de laatste twee uur van de etappe in het donker rijden. Een aparte ervaring die deed denken aan dat pretpark in Kaatsheuvel. In de vierde etappe van de Dakar Rally maakten Van Loon en Lemmen een ronde om Ha’il, de plek waar het bivak dinsdag opgeslagen werd. Na de hevige regenval van de afgelopen dagen was het zand plakkerig en behoorlijk zwaar, maar Van Loon kwam er zonder problemen door. “We zaten heel goed in het ritme, we hadden een hele leuke dag met veel zand”, aldus Van Loon. “Ik denk dat we zeker 200 kilometer in de duinen gereden hebben.” Het tijdschema in Saudi-Arabië zorgt er wel voor dat de laatste twintig kilometer in het donker afgelegd moesten worden. “Het was heel apart”, zegt Van Loon over het rijden van de duinen in het donker. “Er zaten een paar afdalingen in, het was net de Efteling. Echt alsof je in een achtbaan zit. Een afdaling van vijftig meter, steil naar beneden. Je ziet dan helemaal niks omdat de koplampen ook naar beneden schijnen en ineens ga je weer omhoog. Het is een heel raar gevoel, maar ook wel goed. In het donker zie je niet alles, dan hoef je verder nergens naar te kijken.” Na een moeizame openingsfase heeft Van Loon de smaak te pakken. In het zand voelt hij zich meer thuis dan op de pistes waar het hotseknotsen is. “We hebben lekker gereden en hebben eigenlijk niks meegemaakt, niet vastgestaan en geen lekke banden. We zijn een paar keer gestopt om de banden af te laten of juist bij te pompen. Daar hebben we wel mee gespeeld, op sommige stukken lagen veel stenen en daar ging het echt hard. Zodra het slecht werd, zijn we gestopt om de banden weer af te laten. Dat rijdt zoveel beter en rustiger.” Donderdag staat er een special van 374 kilometer op het programma. Wederom zijn start en finish in Ha’il.

Dave Klaassen en Tessa Rooth hebben ook de vierde etappe van de Dakar Rally goed doorstaan. In de eerste serieuze duinen van de wedstrijd kon het duo de duinentraining van vorig jaar in Namibië in de praktijk brengen. “Voor ons was het een hele mooie dag”, doet Klaassen het verhaal. “We begonnen met een stuk duinen, voor het eerst reden we in de Dakar serieuze duinen. Het was goed te doen. We werden wel gedwongen om eigen pad te maken of in ieder geval niet door het grote spoor te rijden. Dat ging gewoon niet. Na een minuut of twintig hadden we de smaak aardig te pakken. We konden meer snelheid maken, dat eerste deel hebben we heel goed gereden.” Tussendoor was het zoeken naar de juiste bandenspanning. Als de banden te hard opgepompt worden is de kans op vastrijden een stuk groter. Met een te lage bandenspanning bestaat het risico op lekke banden. “We dachten dat we het zand wel gehad hadden en hadden de bandendruk op 2 bar gezet”, gaat Klaassen verder. “Toen kwamen in het hele mulle zand, het waren geen duinen, maar je moest tussen rotsen door waar het helemaal losgereden was. Daar kwamen we een keer bijna vast te staan, we hebben de banden weer afgelaten en konden we aan de klim beginnen. We gleden van de helling af en kwamen zeer ongelukkig terecht. Toen hebben we de banden op 0,6 bar gezet en vond ik een alternatieve route om er alsnog te komen. Later hadden we weer iets meer bandendruk en stonden we nog een keer vast, maar het ging heel goed.” Het parcours was dusdanig aan gort gereden dat het brandstofverbruik bij alle deelnemers veel hoger lag dan op een normale dag in de Dakar Rally. Ook voor Klaassen en Rooth werd het nog even spannend. “In het tweede deel schrok ik enorm van het brandstofverbruik, dat was gigantisch. We zaten echt mis. In de tweede proef was het goed dat we een stuk in het donker reden, de snelheid lag daardoor lager. We kwamen met slechts 11 liter brandstof op de meter aan de finish. We hebben nog even getankt, maar dat is iets waar we rekening mee moeten houden.” Klaassen en Rooth gingen voor de Dakar naar Namibië om te trainen in de duinen. Dat heeft zijn vruchten afgeworpen, vindt Klaassen. “Zonder die training waren we vandaag echt aan het martelen geweest. Ik voel me heel comfortabel met de transities van de duinen, hoe je over de toppen heengaat. Er was een waypoint waar we eigenlijk niet konden komen, maar dan is het de sport om toch op dat punt te komen. Die training geeft wel vertrouwen en het is leuk dat we dat nu in de praktijk kunnen brengen.”

Het zag er zo rooskleurig uit voor Riwald in het begin van de vierde etappe van de Dakar Rally 2023. Gert Huzink leek met een ruime marge onderweg naar de felbegeerde etappezege, maar al halverwege moest hij de strijd staken en 100 kilometer voor de finish was het helemaal over wegens motorproblemen. Ook Pascal de Baar leek op weg naar een goed resultaat. Hij reed omstreeks de derde tijd toen hij door een misverstand de spoorstang van de Renault krom reed. Hij kon nog wel de finish bereiken na 425 kilometer wedstrijd. “Stom! En mijn fout dat de spoorstang krom is. Ik reageerde te laat op een waarschuwing van mijn navigator”, erkende Pascal de Baar. “Extra jammer, omdat het een prachtige dag was. Een uit het boekje.” De Baar reed het grootste deel van de dag samen met Janus van Kasteren, die voor hem startte, en Ales Loprais, die achter hem was gestart. “De hele dag stuivertje wisselen. Maar 10 kilometer na neutralisatie stond Loprais met een lekke band en even later moest ik wachten tot ik langs twee buggy’s kon, die tegen elkaar aan stonden. Daar kon Janus er weer bij komen. Maar toen ik de spoorstang krom reed, kon hij weer weglopen.” De Baar was toen Gert Huzink al voorbij. Vanwege zijn tweede tijd in de derde etappe was Huzink al vroeg gestart. Hij had het gas er dusdanig op dat hij 3 minuten uitliep op de vóór hem gestarte Martin Macik. Dat was te veel gevraagd voor de hybride Renault. “We waren als eerste bij de neutralisatie”, vertelt Huzink, “na een prachtig begin met mooie, hoge duinen en een mooie strijd met Macik. Maar daarna ging alles mis. Eerst een band die leegliep, daarna waterlekkage en een compressor stuk. De waterlekkage konden we nog repareren, de compressor niet en die hadden we niet bij ons.” Om te proberen de truck nog te repareren moet die eerst de woestijn uit. Huzink was met de persauto naar het bivak in Ha’il gekomen om te regelen dat de truck uit de woestijn kan worden gehaald. Of hij nog van start gaat, hangt af van het succes van die operatie. “Als de truck morgen klaar staat, springen we erin en gaan we rijden. Maar alleen als ie echt goed klaar staat. Voor het klassement liggen we eruit, dus we moeten het hebben van dagsuccessen. Dan wil ik die ook kunnen bereiken. Als ik niet kan rijden voor de winst, heeft het voor mij geen zin.” Zowel Huzink als De Baar is al uit de competitie. De Baar kwam uiteindelijk toch keurig met de zevende tijd aan de finish. Adwin Hoondert kwam met de achttiende tijd aan de finish.

Maik Willems heeft na een ouderwetse dag buffelen in de Dakar Rally de complimenten overgebracht aan Dakar-organisator David Castera. De eerste week van deze editie doet denken aan de Dakars uit het verre verleden, waarin het zwoegen en zweten was. Willems sprak voor de rally al de hoop uit dat het een Dakar zou worden waarin de jongens van de mannen gescheiden zouden worden. Na de vierde etappe liep Willems Dakar-baas Castera tegen het lijf: “Ik sprak David Castera vanavond en heb hem gezegd: ‘Potverdomme, je hebt echt goed geluisterd.’ Het is geen 100 meter recht, het is elke dag ouderwets buffelen en bikkelen.” Ook woensdag weer. In de 425 kilometer lange special met start en finish in Ha’il zaten alle ingrediënten die Willems in een mooie Dakar wil zien. “Het was redelijk technisch, aan het begin hadden we niet bepaald duinen maar het waren van die grote zandbergen. Omdat het nat was, moest je echt zelf een spoor kiezen. We zitten in de middenmoot, dus alles is kapot gereden. Dan zijn er al twintig vrachtwagens overheen geweest. De meest logische paden zijn al verbruikt, het is een beetje improviseren.” De zon gaat vroeg onder in Saudi-Arabië en dat betekent met een startplek in de tweede helft van het programma bij de auto’s dat het bijna onmogelijk is om voor het donker binnen te zijn. “Dat was wel aardig hoor”, zegt Willems, die het laatste uur in het donker moest rijden. “Je had allemaal gigantisch steile dingen naar beneden, maar het was goed te overzien. Verder was het hartstikke leuk, de perfecte dag. Ik heb begrepen dat we morgen ook nog een mooie dag krijgen, daarna wordt het een beetje simpeler. Na de rustdag wordt de moeilijkheidsgraad dan weer verder opgevoerd, weet Willems. “En dan krijgen we nog een mooie tweede week, het is tot nu toe een ouderwetse Dakar. Ik hoop dat alles zo goed blijft gaan, je krijgt het niet cadeau.”

Als je twee keer op je kant hebt gelegen in de duinen, zoals Adwin Hoondert de eerste twee dagen van de Dakar Rally 2023 overkwam, worden die dingen toch een beetje spannend. Maar dankzij de knoeperts van duinen in de vierde etappe zijn Hoondert, navigator Jasper Riezebos en monteur Arwin de Vos toch weer een beetje vrienden met de duinen. “Ze waren ook wel allemachtig mooi”, glunderde Jasper Riezebos bij terugkeer in het bivak van Ha’il. “Van die hele hoge duinen, waar je recht tegenaan moest en dan over de ruggen poetsen. We hebben besloten om er niet meer bang van te zijn, maar er vol tegenaan te gaan en dat hebben we gedaan. Zonder enig probleem. Het was genieten.” De automatische versnellingsbak en de sterke motor van de Riwald Renault waren daarbij zeker behulpzaam. “Dat schakelen is magnifiek”, zeg ook Riezebos. “In een lange klim kun je gewoon doortrekken. Dat karretje loopt best, hoor.” Onderweg kwamen ze een boel ellende tegen. “Spul op de kop, spul kapot, spul wat niet boven kwam, wat aan het dwalen was op zoek naar de juiste richting. Je komt wat tegen.” De mannen van Hoondert Rally team zochten het gevaar niet op, maar reden rustig over de duinkammen en zochten hun eigen pad. “We moeten wel een nieuw spoor kiezen, want de andere sporen zijn kapot gereden of te diep”, legde de navigator uit. “Dat is het nadeel van zo laat moeten starten, omdat we in een verkeerde klasse zijn ingedeeld. Een ander nadeel is dat we altijd in het donker rijden. We beginnen pas rond de middag aan de proef en dan komen we altijd in het donker. Nu ook weer: de laatste 160 kilometer hebben we in het donker gereden. Dat is niet leuk, want de risico’s worden veel groter. En dan is het hier in Saudi Arabië nog heel vroeg donker ook, dus dat win je nooit.” De vijfde etappe is iets korter, 374 kilometer, maar dat wil niet zeggen dat het ook makkelijker is. De lus ten noorden van Ha’il bestaat voor het grootste deel uit zand en duinen.  

Igor Bouwens handhaaft zich in de top-tien van de Dakar 2023. Zijn team moest van dinsdag op woensdag tot vijf uur ’s ochtends lassen en sleutelen, maar met resultaat: de truck raakte hersteld en Bouwens kon woensdag vlot meerijden. Door een lekke band moest hij vrede nemen met de 15de plaats, maar hij staat nog mooi achtste in het klassement. Het was alle hens aan dek in het Gregoor Racing Team, want na de rit van dinsdag hadden Igor Bouwens, Syndiely Wade en Ulrich Boerboom in het bivak van Ha’il bereikt met een afgerukte achterkant. Ook de linkerflank van de Iveco T-Way, een paneel in kevlar, ontbrak. In de striemende regen werd tot vijf uur ’s ochtends gelast en gesleuteld. Geen regenpak dat tegen het water bestand was. Maar het resultaat mocht er zijn: Gregoor Racing blijft in de race. De linkerflank is dicht gemaakt met een zeil en de achterkant is vakkundig en vooral creatief hersteld. Bouwens en co konden woensdagochtend weer gaan rijden en hervonden al snel hun vertrouwde tempo: strak, maar al te grote risico’s schuwend. Voor het eerst in deze Dakar reden ze een band aan flarden. “Mijn schuld”, zei Igor Bouwens. “Het was even zoeken waar de piste was en toen ik er terug op wou rijden, ging ik wat dwars. De flank van een band schuurde tegen een steen. De vervanging duurde bijna 40 minuten omdat we niet vlak stonden en omdat een leiding niet wou lossen. Maar voor de rest was dit een vlotte en ontspannen etappe met veel duinen. Vandaag hebben we haast geen water gezien.” Trekstang brengt oplossing Dat was afgelopen nacht wel anders. Bouwens had veel woorden van lof voor zijn team, die in weer en wind een nachtje doorwerkten. “Ik was heel blij dat ik weer kon starten en dat kon alleen dankzij het werk van de mekaniekers. We waren gisteren de twee reservewielen verloren, de constructie waarop die vastzaten, was afgebroken. De jongens hebben in de stromende regen gewerkt tot vijf uur ’s morgens. We hadden een trekstang meegenomen om vrachtwagens voort te trekken. Die hebben ze onder de laadbak gelast en daarop rusten vanaf nu de reservewielen. Gelukkig hadden we twee reservevelgen mee, want anders was het al gedaan. Nu gaan we nog voorzichtiger zijn om de eindmeet te halen.” Na die vijfde plaats van maandag, een fameuze stunt, oogt de vijftiende stek van woensdag misschien minder spectaculair, maar Bouwens blijft er kalm onder. “Aangezien we vrij rustig van start zijn gegaan zijn we heel blij met de achtste plaats die we nu bezetten. Het doel was altijd om na twee weken tussen plaats vijf en tien te eindigen en we zitten mooi op schema. Op de rustdag van maandag gaan we de situatie bekijken, misschien kunnen we daarna nog een plaatsje of twee winnen.” De rit van woensdag kwam opnieuw op naam van de Tsjech Martin Macik (Iveco). Ales Loprais (Tsj, Praga) blijft leider. Donderdag volgt een tweede lus met start en aankomst in Ha’il, waar de regen gestopt is en de wind veel water heeft weggeruimd. De dag begint met 145 kilometer verbindingsrit. Dan volgt een klassementsproef van 374 kilometer en nog 130 kilometer verbinding.

Dat de FIA en ASO al enige tijd worstelen met de reglementen rondom de auto’s is geen geheim. De afgelopen jaren waren er meerdere discussies die allemaal tot wijzigingen in de reglementen hebben geleid, of dat nu ging over het voordeel van 2wd-buggy’s ten opzichte van 4wd-auto’s of de turbo-motoren. In aanloop naar deze Dakar begint de discussie over de elektrisch aangedreven Audi. Carlos Sainz gaf voorafgaand aan de rally aan dat hij het ‘oneerlijk’ vond dat de Audi’s 100 kilogram zwaarder moeten zijn dan de auto’s van de concurrenten van Toyota, Prodrive of MINI. Sainz vond dat zij een nadeel hebben en dat het zou resulteren in tijdsverlies. Om 17:00 uur lokale tijd komt er een document naar buiten vanuit het W2RC, het FIA Wereldkampioenschap: Daaruit blijkt dat de T1.U-auto’s, de Audi’s van Sainz, Stéphane Peterhansel en Mattias Ekström, er 8 kW (11 pk) bij mogen schroeven. Daarmee gaat het totale vermogen naar 266 kW (357 pk). Deze nieuwe norm gaat in vanaf de vijfde etappe van de Dakar Rally. Verontwaardiging bij de concurrentie De reactie van Mathieu Baumel, navigator van Nasser Al-Attiyah en leider van de Dakar Rally, op zijn Twitter spreekt boekdelen: In zijn optiek is het een oneerlijk voordeel van de Audi’s en lijkt de grootste verontwaardiging te zitten in het feit dat de organisatie dit na 4 etappes aankondigt. Waarbij Audi de proloog en eerste etappe won. Alle T1+ en T1.U voertuigen hebben in de reglementen hun vermogen moeten terugschroeven. Zo hebben de Toyota’s en Prodrives 42 pk minder dan vorig jaar. De Audi’s moesten 30 kW (40 pk) inleveren, maar zij krijgen nu als enige meer power. Daar is de concurrentie dus niet blij mee. Bij de Spaanse afdeling van Motorsport.com gaf Sainz aan dat hij blij is met de wijziging. In zijn optiek zouden het gewicht en vermogen bij alle auto’s gelijk mogen zijn, maar hij is tevreden dat er vermogen bij komt. Al-Attiyah, daarentegen, is van mening dat de Prodrive en Audi sterker dan zijn Toyota en is dan ook totaal niet blij met deze wijziging. Algemene stand Al-Attiyah leidt de Dakar Rally na 4 etappes. Hij heeft een voorsprong van 18:18 op de Toyota van Yazeed Al Rajhi. De derde positie is voor Peterhansel, hij staat op 18:52 achterstand van Al-Attiyah. Sainz staat 4e op 32:55 en Ekström 8e op 50:00. Wat deze aanpassing gaat betekenen voor het klassement is onbekend, maar het is zeker dat het stof doet opwaaien.

In de derde etappe van de Dakar Rally 2023 ging er bijna anderhalf uur verloren voor Fried van de Laar Racing, maar in de vierde etappe pakten Jan en Ben van de Laar en monteur Dolf Huijgens de draad weer op. Met de negende tijd kwamen ze over de finish na 425 kilometer overwegend zand en duinen. Dat terrein is waar ze voor gekomen zijn. “Het was een supervette special”, vond Jan van de Laar. “We hebben een heel leuke dag gehad.” Het zand was door regen van gisteren zwaar en moeilijk geworden. Niet iedereen kwam zomaar in één keer tegen duinen op. Maar dat was voor Van de Laar geen probleem geweest. “Het waren heel mooie duinen, met leuke navigatietrucjes erin. We hebben zitten genieten.” De Iveco hield zich de hele dag uitstekend. De monteurs waren wel de hele nacht bezig geweest om alles te vernieuwen en zo nieuwe problemen te voorkomen. “De mannen hebben het licht zien worden”, wist Jan van de Laar. “Complimenten voor het wek wat ze hebben verzet, want de truck heeft geen kik gegeven en we zijn er niet één keer uit geweest.” Anderhalf uur maak je niet zomaar meer goed, maar geen nieuwe fouten maken en elke dag in de voorhoede meedoen, maakt het wel mogelijk om in te lopen. “We moesten van achteruit starten, maar konden vrij gemakkelijk naar voren rijden. Bijna iedereen ging vlot aan de kant om ons door te laten. Elke dag aankomen is een eerste vereiste, maar als we zo elke dag een klein beetje van de achterstand af kunnen knabbelen, zou dat wel mooi zijn. Anderen maken ook dingen mee. En we hebben nog even de tijd.” De vijfde etappe is er ook weer een met veel zand en duinen en listige navigatie. De etappe van 374 kilometer is opnieuw in de buurt van Ha’il, aan de noordkant deze keer.

Na de crash van eergisteren en het daaropvolgende waterballet van de nu al legendarische derde etappe kwam Mirjam tot de conclusie dat het zo slecht nog niet ging. “Toen ik mijn lijf zag in het volle licht schrok ik wel van een volledig kleurenpallet op mijn armen en benen maar gezien de gehele situatie gaat het redelijk”, laat ze weten als ze achter een bord pasta zit dat haar door een teamlid voorgeschoteld wordt. Bij de teams in het bivak is het een ander verhaal. Het bivak staat volledig blank en ook bij HT Rally Raid Husqvarna Racing is het niet anders. Er werd keihard gewerkt om de rijders warm te krijgen en te houden, de rijderskleding enigszins te drogen en ondertussen worden de motoren ook nog eens volledig onderhanden genomen. Want de vierde etappe kon vandaag ‘gewoon’ doorgang vinden. Dus de rijders en de motoren stonden vandaag weer fris en fruitig aan de start. Het assistentie team kon vervolgens aan de schoonmaak want de rijders komen vandaag in hetzelfde bivak weer terug. Gisteren gaf Mirjam al aan zich wel te verheugen op de vierde etappe met veel meer zand en duinen, daar waar zij het liefste rijdt en het meest in haar element is. En zij bleek gelijk te hebben. “Dit was mijn soort terrein, wat heb ik een heerlijke dag gehad”, begint Mirjam. “Ik moest er eerlijk gezegd wel even inkomen maar wat heb ik genoten. De eerste tien kilometers kreeg ik het werkelijk voor elkaar om een duin, waar voorgangers van mij gewoon tegenop reden, niet in één keer te halen! En niet één keer maar gewoon vier van die duinen. Nou toen dacht ik ‘oké, denk na, wat gaat er niet goed hier?’, vervolgens ben ik gewoon een versnelling lager, dus hoger in de toeren naar boven gereden en dat ging perfect. Door die regenval was het zand natuurlijk loodzwaar geworden en er zat ook nog eens kamelengras onder en dat vroeg om een andere benadering!” Na de tankstop veranderde het terrein maar Mirjam genoot er niet minder om: “Het leek wel één lange strandrace, heerlijk! Hoe zeg je dat ook alweer? ‘Lange halen, snel thuis?’ Nou, ik heb in elk geval de gashendel opengedraaid en genoten van het zand, de mooie lange paden, super! Op het laatst zag ik het roadbook bijna niet meer en raakte ik best wel vermoeid maar een nachtje goed slapen maakt dat wel weer goed. M’n lichaam heeft natuurlijk wel een optater gehad een paar dagen geleden.” Wat de dag van vandaag nog rest, is even in alle rust de dag van morgen voorbereiden. Haar pasta heeft ze al naar binnen gewerkt en ook een verkwikkende douche heeft ze al achter de rug. Niets staat haar goede nachtrust in de weg en dan is Mirjam weer klaar voor de dag van morgen, en die liegt er niet om!

De vierde etappe van de Dakar Rally staat niet op het lijstje met de favoriete etappes van Erik van Loon. Het is lastig om in het goede ritme te komen, na de neutralisatie gaat het beter en kan Erik het tempo verhogen. Daardoor staan Erik en Sébastien Delaunay weer in de top tien van het klassement. Anja van Loon is erg blij aan de finish van de etappe. Samen met Dmytro Tsyro noteert ze de snelste Nederlandse tijd in het T3-klassement, ondanks een lekke band en wat pijntjes. “Wat een taaie proef,” vertelt Erik. “De eerste 210 kilometer was echt weer bonken. Daarvan kreeg ik last van mijn rug en kwam ik niet in mijn ritme. We reden ook nog lek en we kregen het wiel niet uit de auto, dat kostte teveel tijd. Het tweede deel lag me beter en lukte het om de snelheid terug te vinden. Ik ben blij dat we weer in de top tien staan, want er gebeurt zoveel om je heen. We moeten blijven rijden, op naar morgen.” “Wat een geweldige dag!” zegt Anja. “Het ging best wel lekker, we hebben een lekke band gehad en zijn in een gat geklapt. Daardoor had ik pijn in mijn nek in linkerschouder, bij de tankstop een pijnstiller genomen en daarna ging het goed. Het is echt heel erg gaaf om de snelste Nederlander te zijn. We hebben de 19e tijd neergezet en zijn als 32e gestart en algemeen staan we 16e nu, dus ik ben heel tevreden. Met Dmytro samen gaat het top en de buggy rijdt erg goed.” Morgen staat de vijfde etappe op het programma, dat is wederom een lus rondom Hail. De proef is 375 kilometer en bestaat hoofdzakelijk uit zand en duinen. De eerste auto start om 9:25 uur (7:25 uur Nederlandse tijd) en wordt rond 13:30 uur (11:30 uur Nederlandse tijd) aan de finish verwacht. De rally is live te volgen via https://www.dakar.live.worldrallyraidchampionship.com/en/car/.

Met de vierde tijd in de vierde etappe heeft Martin van den Brink een belangrijke stap gezet in het klassement van de Dakar Rally 2023. De Tsjech Jaroslav Valtr verloor drie kwartier in de 425 kilometer lange proef, en daarmee de leiding in het klassement. Janus van Kasteren kwam zonder brandstof te staan en verloor bijna een uur, waardoor hij in het klassement terugvalt naar de vijfde plaats. De leiding in het klassement is nu in handen van Ales Loprais. De Tsjech werd met zijn Praga derde in de etappe, achter Martin Macik en Mitchel van den Brink. Die verloren echter in eerdere etappes al veel tijd, maar in de etappe van Ha’il naar Ha’il werd duidelijk dat dit nog lang geen onoverkomelijk probleem is. Het verschil tussen Loprais en Van den Brink senior bedraagt 27 minuten. Valtr volgt op een minuut van Van den Brink. Macik staat op 39 minuten van zijn landgenoot. In de eerste helft van de etappe was Gert Huzink dusdanig hard aan het trappen dat het twee kanten op kon: een riante overwinning of stukken. Het werd het tweede. Voor het klassement speelt Huzink geen rol meer, maar zijn voornemen een etappe te winnen moet nog even op de lange baan. Wat het probleem is, is nog niet bekend. Het oponthoud van Huzink zorgde ervoor dat Macik vrij baan had en tamelijk onbedreigd naar de finish kon rijden. Op de streep had hij bijna 9 minuten over op Mitchel van den Brink, die opnieuw indruk maakte.  

Voor zowel Mitchell Guthrie als Eryk Goczal betekent de vierde etappe de tweede overwinning van het jaar. Guthrie doet dat met de Hybride T3M in het T3-klassement en Goczal in het T4-klassement. De grote verlies van de dag is Marek Goczal, de vader van Eryk. Hij heeft vroeg op de proef een aanrijding met een andere SSV en verliest veel tijd en ook de leiding in het klassement. Guthrie wint voor João Ferreira en Guillaume de Mevius. Naast de etappezege pakt Guthrie ook de leiding in het klassement. Hij leidt voor De Mevius en Austin Jones. Voor Seth Quintero en Francesco Lopez verloopt de etappe minder goed, beiden verliezen meer dan een uur na problemen. De snelste Nederlander vandaag is Anja van Loon met de 19e tijd. Hans Weijs noteert de 21e tijd. Grouwels is nog onderweg. Eryk Goczal wint voor Gerard Farres Guell en zijn ook Michal Goczal. In het algemeen klassement schuift Rodrigo Luppi de Oliveira op naar de leiding, na de aanrijding van Marek Goczal. Eryk Goczal staat tweede, tijdens zijn Dakar-debuut, en Rokas Baciuska staat derde in het klassement. Paul Spierings pakt de 13e tijd en is de snelste Nederlandse T4. Gert-Jan van der Valk wordt 18e en Jeffrey Otten 29e. Foto: Flavien Duhamel / Red Bull Content Pool

De Century gaf geen krimp, maar de band wel. Op 50 kilometer voor de finish van de vierde etappe van de Dakar Rally 2023 gingen Tim en Tom Coronel iets te enthousiast door een bocht in het zand. Daardoor plofte de band van de velg. “We wilden iets te veel en daar lag een limiet.” Negen van de tien keer gaat het wel goed, deze keer niet. Het was geen ramp, het kostte drie minuutjes. Peanuts in een wedstrijd als de Dakar Rally. De echte grens hebben Tim en Tom nog niet gevonden. De auto gaf ook in deze lange (425 kilometer) en – door de regen van gisteren – zware etappe geen krimp. “Het was de eerste 200 kilometer heel zwaar zand en veel stuiteren”, vertelt Tom bij de finish in de buurt van Ha’il. “We kwamen een paar keer niet omhoog tegen een duin, zo zwaar was het zand. Dat is jammer en daar hebben we wat tijd laten liggen.” Het zand was dusdanig zwaar dat het veel vermogen en dus ook veel brandstof kostte. Bij de neutralisatie op 211 kilometer bleek dat de Century al bijna 200 liter benzine had verbruikt. “Daar maakte ik me even zorgen over”, vertelt Tim. “Maar Tom stelde me gerust: uit het roadbook bleek dat er vooral nog snelle stukken kwamen. Dat is minder hard werken voor de auto.” Over de snelle stukken was met name Tom zeer te spreken. “We zaten er echt goed bij, hadden een goed ritme en super scherp op het navigeren met die hoge snelheden. We moesten geen gas terugnemen om te zoeken of extra te kijken. Dat ging echt heel goed.” Tim en Tom kwamen als zeventiende auto aan de streep, wat goed was voor de negentiende tijd, op 44 minuten van etappewinnaar Sébastien Loeb. Ook de vijfde etappe is in de buurt van Ha’il, maar aan de andere kant. Er staat een special van 374 kilometer op het programma.

Na een spannend slot wint Sébastien Loeb de vierde etappe. In de Prodrive BRX Hunter is hij 13 seconden sneller dan de Audi van Stéphane Peterhansel en 1:50 sneller dan Carlos Sainz. Ondanks het succes van Loeb verliest het team van Prodrive twee auto’s en heeft de derde auto technische problemen. De winst van Loeb is dus een welkome opsteker vandaag. Gisteren ging de etappewinst naar Guerlain Chicherit, de teamgenoot van Loeb. Na 327 kilometer staat hij stil met een probleem en verliest hij ruim 1,5 uur. Al voor het eerste waypoint verloor het team ook al Orlando Terranova, hij had last van zijn rug en besloot de proef te verlaten. De laatste auto van het team, in handen van Vaidotas Zala, ging iets later uit de proef met een kapotte schokdemper. Geen beste dag voor het Britse team. Het team van Audi zal daarentegen wel tevreden zijn, met de tweede tijd voor Peterhansel, de derde tijd voor Sainz en de 7e tijd voor Mattias Ekström. Op positie vier staat Nasser Al-Attiyah, hij was gestart als 13e en maakte al snel op de proef een sprong naar voren door verschillende auto’s, waaronder Erik van Loon, in te halen. Hij blijft aan de leiding van het algemeen klassement. De vijfde tijd is voor Yazeed Al-Rajhi, hij ziet Peterhansel dichterbij komen in het algemeen klassement. Het verschil is slechts 34 seconden tussen de Saoediër en de Fransman. Al-Attiyah heeft een voorsprong van 18:18 op Al Rajhi. Naast Chicherit zijn de grootste verliezers vandaag Simon Vitse, Brian Baragwanath en Mathieu Serradori. Vitse is nog onderweg, maar heeft ruim een uur stilgestaan. Baragwanath kende ook problemen en verliest ruim een uur en Serradori is ook nog onderweg, hij verliest zeker 2 uur. De snelste Nederlander vandaag is Erik van Loon. Van Loon verliest tot aan de neutralisatie een half uur, maar weet die marge redelijk goed te houden in het laatste gedeelte. Hij pakt de 11e tijd en stijgt in het algemeen klassement naar de 10e positie, zijn achterstand bedraagt 1u en 15min op de klassementsleider. De overige Nederlanders zijn nog onderweg.

Joan Barreda won woensdag de vierde etappe van de Dakar Rally. Het was voor de Spanjaard, die deze Dakar niet meer actief is voor het Honda-fabrieksteam, de dertigste dagzege. Barreda heeft stiekem een heel behoorlijk palmares opgebouwd in de afgelopen jaren. In de loopstage rond Ha’il was hij zestien seconden rapper dan merkgenoot Pablo Quintanilla. Het was stuivertje wisselen in de laatste kilometers. In de laatste 38 kilometer maakte Barreda een minuut goed op Quintanilla, die even daarvoor de leidende positie overnam van Mason Klein. Het verschil was minimaal, maar Barreda pakte toch de dagzege. Skyler Howes eindigde achter de beide Honda-mannen op de derde plek. Hij begon woensdag als tweede aan de etappe en reed lange tijd aan kop. Hij kreeg daardoor 3.35 minuten bonustijd uitgekeerd. Toby Price eindigde op de vierde plek met 2.24 minuten achterstand voor Adrien van Beveren, die woensdag zijn 32ste verjaardag viert. Luciano Benavides eindigde als zesde met een voorsprong van zes seconden op Kevin Benavides, zijn oudere broer. Daniel Sanders moest de proef openen en gaf 6.07 minuten toe op de dagwinnaar. Lorenzo Santolino werd negende. Mason Klein finishte als tiende nadat hij eerder in de proef nog aan de leiding ging. Kort na het laatste tussenpunt kwam de coureur van BAS Dakar stil te staan met een technisch probleem. Hij kon het oplossen, maar verloor zo’n tien minuten. Aan de finish had hij een achterstand van 12.08 minuten. Het Hero-fabrieksteam kende woensdag een dramatische dag. Na enkele kilometers viel Joaquim Rodrigues uit door een valpartij. Hij is met een beenblessure overgebracht naar het ziekenhuis. Verderop kwam Ross Branch tot stilstand met technische problemen en even later ging het ook mis voor de Duitser Sebastian Bühler, die zonder brandstof stond. Beide coureurs hebben hun weg kunnen vervolgen, maar wel met een enorme achterstand. Foto: A.S.O./H.Cabilla

De voorbije edities die onder leiding van David Castera opgezet werden, bevatten allemaal stuk voor stuk etappes waarin in de navigatie extreem moeilijk is. Ook in de vierde etappe staat er een uitroepteken achter de navigatie. De vierde etappe gaat over een lengte van 425 kilometer met aan weerszijden van de proef een verbinding van 148 kilometer. Volgens de organisatie start de rit met een hoop zand aan het begin van de proef met daarna lastige navigatie en zanderige passages. “De deelnemers krijgen wel wat lastige punten voor de kiezen”, voorspelt de organisatie. Concentratie en het volgen van het roadbook zijn essentieel. Bij de motoren gaan de eerste deelnemers om 5.30 uur onze tijd van start. Bij de auto’s is de start vastgesteld voor 7.40 uur. Bij de auto’s rekent men een kleine vier uur voor de snelste deelnemers, de motoren zullen er iets langer over doen.