Dakar 2019

De forse tijdstraf van Kevin Benavides tijdens de voorbije Dakar Rally is na na uitspraak van de protestcommissie van de FIM kwijtgescholden. Dat heeft zijn team HRC Honda in een verklaring laten weten. Benavides moest aanvankelijk op de blaren zitten omdat de stewards van de race beoordeelden dat de coureur met aanvullende notities op zijn roadbook gereden zou hebben. Dit was niet meer toegestaan nadat de organisatie van de Dakar Rally de reglementen kort voor de start aan liet passen. Honda ging in protest tegen de beslissing van de stewards en heeft de beroepszaak uiteindelijk gewonnen. De coureur heeft daarom de drie uur tijdstraf die hij kreeg na de zevende etappe, nu teruggekregen. Daarmee is de Argentijn alsnog als vijfde geëindigd in de Dakar Rally op ruim een half uur van winnaar Toby Price.

Nadat Mirjam over de allerlaatste finishstreep van Dakar 2019 reed, straalt ze tevredenheid uit. “Ik heb vrij constant gereden, geen mega-klappers gemaakt, duizenden kilometers gereden en genoten in de duinen. Als ik alles bij elkaar bekijk dan kan ik maar tot één conclusie komen; Dit was mijn allerbeste Dakar”, legt Mirjam uit. Dakar 2019 beste prestatie Mirjam

“Dit was een echte laatste proef, en echt een echte. Geen optocht rijden en in een lange file richting Lima rijden. Niks ervan, het was weer prachtig, supergaaf! Weer zo’n mooie duinetappe vol met verraderlijke duinpannetjes en knippen. Ik heb werkelijk gedacht; ‘Dit kan je, Pol, kom op, gewoon het gas erop!’ “Nu hoop ik dat wat ik gisteren heb gezegd ook gelukt is en ik wat in het klassement goed heb kunnen maken”, legt Mirjam net over de finish uit. Topklassering Dat deed ze zeker! In het algemeen klassement reed ze heel solide de top vijftig binnen en sloot ze haar Dakar af op een 49ste positie. In het damesklassement heeft ze de tweede positie niet meer uit handen gegeven. Mijn allermooiste Dakar Als ze terugkijkt op de laatste tien dagen dan kan ze niet anders dan tevreden zijn. Mirjam: “Ik heb vrij constant gereden, geen mega-klappers gemaakt, duizenden kilometers gereden en genoten in de duinen. Als ik alles bij elkaar bekijk dan kan ik maar toto één conclusie komen; ‘Dit was mijn allerbeste Dakar!’ Mirjam Pol is 49ste in het Algemeen Klassement geworden, de derde Nederlander en ze werd 2e in het damesklassement.

Nasser Al-Attiyah heeft donderdag de eindoverwinning in de Dakar Rally 2019 op zijn naam geschreven. De coureur van Toyota Gazoo Racing nam tijdens de laatste etappe geen enkele risico. Eurol ondersteunt de teams die meedoen aan de Dakar Rally en doet verslag van hun fantastische prestaties. Al-Attiyah nam al op de derde dag de leiding in het klassement en gaf die niet meer weg. Met de overwinning pakte Al-Attiyah na 2011 en 2015 voor de derde keer de eindzege in de zwaarste rally ter wereld. Bovendien schonk hij Toyota Gazoo Racing en Eurol haar eerste overwinning in de Dakar Rally. Al-Attiyah eindigde met een voorsprong van 51 minuten op Nani Roma. Negenvoudig wereldkampioen Sebastien Loeb werd derde op 1 uur en 54 minuten Giniel de Villiers eindigde zijn race op de negende plaats in het klassement, maar had ook een groot aandeel in de overwinning. Hij speelde niet alleen snelle assistentie voor Al-Attiyah, hij speelde in aanloop naar de overwinning ook een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de Toyota Hilux. Tim en Tom Coronel werkten een indrukwekkende rally af in 2019. De broers kwamen voor de tweede keer in actie met The Beast en de resultaten van het ontwikkelingswerk werden gedurende de tien dagen durende rally steeds zichtbaarder. De broers eindigden op een 43ste plaats in het klassement. Gert Huzink en Ed Wigman voltooiden de Dakar Rally in de semi-marathon en eindigden op respectievelijk de zesde en tiende plaats in die klasse.

De Dakar uitrijden is één ding, maar een zware Dakar als die van 2019 uitrijden als kistrijder met gescheurde kruisbanden, is helemaal een bijzondere prestatie. Als iemand trots mocht zijn aan de finish, is het daarom wel Marcel Snijders. Voor de twaalfde keer stond de 51-jarige slotenmaker aan de start van de Dakar, voor de zesde keer op de motor. Alle zes de keren op de motor kwam hij aan de finish. “Maar van deze had ik het niet gedacht, nadat ik op de vierde dag al mijn kruisbanden scheurde. Het was geen zware val, maar wel een lullige en ik hoorde en voelde het knakken in mijn knie. Ik voelde mezelf zo zielig. Mooie motor, alles goed voor elkaar, en dan krijg je dat. Ik dacht: ‘dat red ik nooit door die duinen en dat zand van de tweede week’.” Met hulp van de teamarts van Team De Rooy en de medische service van de organisatie lukte het toch om te blijven rijden. “Ik kreeg allemaal berichtjes van onder andere Erik Kofman en Michel de Groot die ook eens Dakar hebben uitgereden met gescheurde kruisbanden. Ik zei tegen mezelf: ‘Dikke neus! Als zij het kunnen, moet jij het ook kunnen.’ Ik had voor mezelf besloten dat als ik dag 6 en 7 goed door zou komen, de rest ook wel moest kunnen.” Dat viel nog even tegen. Die twee dagen kwam Snijders goed door. “Daar had ik me op ingesteld en ik dacht dat het ergste toen geweest was. Maar toen er kwamen nóg twee dagen die misschien nog wel zwaarder waren. Voor mij persoonlijk in elk geval wel. Ik ben heel blij met mijn KTM: de motor heeft een deel van het werk opgevangen. Als die niet zo soepel had gereden en zo makkelijk door het zware zand had getrokken, had ik het niet gered denk ik.”

Met de 27ste plaats in het eindklassement mag Paul Spierings zich de beste Nederlandse motorrijder van de Dakar Rally 2019 noemen. Vooral de laatste paar dagen maakte de 31-jarige bouwvakker uit Sint Michielsgestel grote sprongen in het klassement. “Het ging steeds beter. De laatste dagen kreeg ik de slag echt te pakken.” Dinsdag, woensdag en donderdag waren de topdagen van Spierings. Het was een bijzondere wederopstanding na een flinke crash op zondag, daags na de rustdag. “Toen dacht ik dat het klaar was”, bekent Spierings aan de finish van de laatste etappe. “Mijn gezicht was kapot, mijn knie deed pijn. Ik zag als een berg op tegen de volgende dag. De dokter van Team De Rooy en de medische dienst en masseurs van de organisatie hebben me erdoorheen geholpen.” Het leek wel of Spierings een terugslag even nodig had, want de dagen erna danste hij met zijn motor door de duinen en het zand. “In de duinen voel ik me als een vis in het water. Ik heb echt genoten. Ook vandaag nog, want het was nog best een serieuze proef van 112 km, met weer duinen en zand. Het had geen betere afsluiting kunnen hebben.” Met zijn eerste Dakar op zak heeft Spierings al volop plannen voor de toekomst. In april doet hij mee aan de Morocco Desert Challenge en ook voor de Dakar Rally van volgend jaar heeft hij al ideeën. “Ik hoop volgend jaar weer aan de start te staan, maar dan kan alleen met de steun van mijn sponsors en van de mensen die nu nog nee hebben gezegd. Ik hoop dat die voor volgend jaar toch aan boord komen.” Spierings komt, evenals heel veel andere Dakardeelnemers, zaterdagmiddag tegen half vier aan op Schiphol. “Dan gaan we een mooi feestje bouwen.”

In 2005 begon Herwin Hopmans totaal onwetend aan de Dakar Rally. In een heftige zandstorm in Mauritanië moest hij opgeven. Bij zijn tweede poging, deze keer in Zuid-Amerika en met veel meer ervaring, lukt het wel. Hopmans haalde zonder grote problemen de finish van de Dakar Rally 2019. Vooraf had Hopmans het zelf eigenlijk niet verwacht, bekende hij aan de meet van de laatste etappe. “Ik was bang voor de duinen, dat ik dat niet zou kunnen. Ik was zo onrustig en onzeker voor de start, maar met de dag ging het beter en kreeg ik meer zelfvertrouwen. Daardoor ging ik ook steeds lekkerder rijden. Het belangrijkste was zorgen dat ik niet viel.” Hopmans stond nog fit aan de finish, terwijl ook de laatste etappe nog door de duinen ging en vol gevaren zat. “Er stond iemand van de organisatie te wijzen, maar dat klopte volgens mij niet. Ik heb gewacht op Mirjam Pol, want die weet het wel. Die kan veel beter navigeren dan ik. Zij reed de kant op die ik dacht dat goed was, dus ik ben er achteraan gereden. Maar na een tijdje heb ik het tempo opgeschroefd en ben ik aangehaakt bij een groepje dat voorbij kwam. Gaan met die banaan! Ik heb mooi kunnen koersen en wat conditie betreft zou ik nog best vier etappes kunnen rijden.” Of er nog een volgende poging komt, nu deze is geslaagd, weet Hopmans nog niet. “Ik heb veel schik gehad, dat is zeker. Ik moet het allemaal maar eens rustig laten bezinken. Vanavond gaan we eerst een pilsje drinken en dan zien we wel.”

Al 35 jaar droomde hij ervan: de Dakar Rally. Die droom maakte Martien Jimmink waar. En niet alleen dat: hij haalde de finish, als 58-jarige debutant. Daarmee is hij meteen de oudste Nederlandse motorrijder die de Dakar uitreed en de tweede Jimmink die de geschiedenisboeken haalde. Broer Gerard staat daar nog steeds in als de best geklasseerde Nederlander, met de vierde plaats die hij in 1996 behaalde. “Ik ben heel blij dat ik het waargemaakt, maar ik voel me geen topper”, zei Martien Jimmink aan de finish van de laatste etappe. “Het was zwaarder dan ik had gedacht. Misschien heb ik het toch een beetje onderschat.” Zelfs de laatste dag, met een proef van 112 km, was nog een echte Dakardag, waarop deelnemers uitvielen en favorieten bijna letterlijk van het podium af donderden (Pablo Quintanilla verspeelde de mogelijke winst, de tweede én de derde plaats in het motorklassement door een zware crash in de slotetappe). Ook Jimmink had het niet gemakkelijk. “Er was één duintje waar ik niet tegenop kwam. Ik heb het twee keer geprobeerd en ben er toen maar omheen gereden. Het is wel mooi voor het eerst dat ik alle waypoints heb gehaald. Die steek ik in mijn zak.” Alle andere dagen lukte dat niet, maar het kon Jimmink niet schelen. Lachend incasseerde hij de straftijden, die zodoende opliepen tot ruim zeventien uur. “Rijden gaat prima”, zei hij. “Maar navigeren is niet mijn sterkste kant. Ik volg de sporen of rijd achter iemand aan en ondertussen check ik het wel in het roadbook, maar als ik daardoor hier en daar eens een waypointje mis, dan zal het wel. Die straftijden interesseren me niks. Ik heb er geen kilometer minder om gereden, alleen maar méér.” De medaille, dat was het enige wat de loonwerker uit Kolhorn boeide. Want die krijg je pas aan de eindstreep, op het podium in Lima. Daar nam hij de plak donderdagavond laat in ontvangst, na 2,5 jaar voorbereiding en elf dagen zwoegen. “Die voorbereidingstijd heb je gewoon nodig. Met minder gaat het echt niet. Je moet andere wedstrijden rijden, zorgen dat je fit bent, alles goed uitdokteren en zorgen dat alles in orde is. En zelfs dan is het geen garantie.” Een paar mindere dagen en één heel slechte dag had Jimmink in de Dakar. Gekweld door diarree en koorts, met ontvelde billen als gevolg van een nare val, zat hij er helemaal doorheen en dacht hij zelfs aan opgeven. “Maar de dagen erna ging het gaandeweg steeds beter en nu ben ik dolblij dat ik heb weten door te zetten. Het was een ervaring om nooit te vergeten.”  

Op de laatste dag van de Dakar Rally 2019 werd Edwin Straver winnaar van de Motul Originals, beter bekend als het kistklassement voor motorrijders die het zonder enige vorm van assistentie doen, met alleen een kistje spullen. Straver kreeg de overwinning min of meer in de schoot geworpen, omdat klassementsleider Mark Tielemans op de voorlaatste dag met tien gebroken ribben uitviel. “Maar ik heb het niet cadeau gekregen”, stelt Straver. “Ik heb er alles voor moeten doen.”

Vooraf hebben Erik van Loon en Harmen Scholtalbers een doel voor ogen: finishen in de top vijf. Helaas is het deze Dakar niet gelukt om die verwachting waar te maken. Teveel en te vaak zijn er dingen onderweg die niet kloppen voor Van Loon. Het rijden gaat goed, met name in de duinen, maar met het resultaat is Van Loon niet tevreden. De laatste etappe paste nog goed in deze Dakar, het was een lastig proefje vond Van Loon: “Hij was geen simpel rondje om thuis te komen. Een paar moeilijke klimmetjes, die vervelende rio met die keien en ik had wat last van de zon en dus wat slecht zicht. We worden vandaag vijftiende op tien minuten van Sainz, het gaat uiteindelijk nergens meer om en we wilden graag finishen. Zo hebben we ook wel de laatste dagen een beetje gereden.” Maar finishen is eigenlijk al lang niet meer het doel bij Van Loon. “Nee, zeker niet. Dit was mijn tiende Dakar en je eerste Dakars kom je voor de finishmedaille. Maar in 2015 werd ik vierde en in 2016 noteerden we een tweede tijd op een stage. Dus er is potentie om in de top vijf te rijden. Daarvoor moet alles op zijn plaats vallen en dat deed het dit jaar niet. We hebben teveel meegemaakt waardoor je eigenlijk niet in het ritme komt. We begonnen prima, maar op stage drie begonnen de problemen. Ik heb vier keer een jack krom gereden, daar worden nu in het team wel wat grapjes over gemaakt. Ze noemen me sindsdien ook Captain Jack, maar dat is me eigenlijk nog niet eerder gebeurd. Dus dat is wel jammer. De navigatie was dit jaar ook echt lastig, daar verlies je ook wel eens wat tijd mee.” In de duinen heeft Van Loon echt genoten. “We hebben 700 à 800 kilometer duinen gehad dit jaar en daar zijn we zonder grote problemen doorheen gekomen. We hebben daar een keer vast gestaan toen ik dat probeerde te voorkomen, maar verder niet. Dus die duinen liggen me wel. Zeker als je kijkt naar de vorige Dakars met de gravelpaden, dat ligt me niet zo. Daar gebeurt ook gewoon wat minder, in deze duinen is iedere dag wel wat gebeurd. Zelfs vandaag kon je nog serieus in de problemen komen. Dit is hoe een Dakar hoort te zijn.” Of Van Loon volgend jaar weer aan de start staan van Dakar, weet hij nog niet zeker. “Ik bekijk het van jaar tot jaar. Mijn rug is eigenlijk al een paar jaar een probleem, gisteren kreeg ik daar een klap op en daar heb ik echt last van gehad. Maar deze sport heeft meer wedstrijden dan alleen de Dakar. In april gaan we naar de Morocco Desert Challenge, dat belooft een leuk evenement te worden. Ik vind het te leuk om te doen, dus je zult me zeker vaker zien. Ik ben er nu een jaartje tussenuit geweest en dat merk je meteen. De rest heeft gewoon gereden, dus je loopt daarin wat achter. Maar ik ga het thuis eens allemaal op een rijtje zetten.” Na middernacht gaan de deelnemers nog over het finishpodium in Lima. “Dat is altijd een happening op zich. De mensen in Zuid-Amerika zijn zo enthousiast en energiek, dat is geweldig om te zien.”

Met de derde plaats in het eindklassement voor Gerard de Rooy en drie etappeoverwinningen – Ton van Genugten schreef ook de laatste etappe nog even op zijn naam – kijkt Petronas Team De Rooy Iveco met een toch wel tevreden gevoel terug op de Dakar Rally 2019. “Het is niet de podiumplaats waar we op hoopten, maar het is en blijft een podiumplaats”, stelde Gerard de Rooy. “Als je ziet wat er in tien dagen wedstrijd allemaal is gebeurd, tot en met de laatste dag aan toe, dan mogen we zeker niet klagen. Met het feit dat we ook nog eens als enige team compleet, met alle vier de trucks, aan de finish staan en bovendien alle vier in de top 10, kan ik alleen maar heel tevreden zijn.” De winst in de Dakar Rally was voor de zestiende keer voor het Russische Kamaz, met Eduard Nikolaev voor de vierde keer als winnaar en Dmitry Sotnikov op de tweede plaats. “Bij Kamaz vallen er twee trucks uit, Nikolaev heeft ook een uur vastgezeten in de duinen. Alles was mogelijk en niemand is zonder kleerscheuren aan de finish geraakt”, zei De Rooy. “Alleen hadden wij iets meer kleerscheuren dan zij en dat is jammer.” Al terugkijkend kun je stellen dat De Rooy in de eerste week van de Dakar, en dan met name etappe 3, de rally heeft verloren. Op die dag kwam hij vast te zitten bovenop een duin en brak het stuur af. Dat kostte De Rooy anderhalf uur. Het gevolg was dat hij de dag erna pas als tiende kon starten, waardoor hij in het stof terecht kwam en daardoor nog eens een half uur verspeelde. “Dat was een cruciaal moment. In de tweede week ging het eigenlijk heel goed, maar toen was de schade al te groot om nog te herstellen. Alles moet kloppen. De competitie is te sterk om door onbenulligheden tijd te verliezen.” Ook de andere drie Team De Rooy Iveco’s bleven niet uit de problemen. Federico Villagra verloor drie uur door een gebroken uitlaat. Ton van Genugten had met een haperende turbosensor, kapotte voorruiten en een probleem met de versnellingsbak te maken. Maurik van den Heuvel reed zes dagen in de noodloop en maakte een handstand in de duinen. “Als team hebben we teveel meegemaakt om voor een hogere klassering in aanmerking te komen”, herhaalde Maurik van den Heuvel aan de finish van de laatste etappe. “Maar het feit dat we met vier Iveco’s aan de finish staan, zegt wel wat in deze slijtageslag. Ik heb wel eens geklaagd over het niveau in de Dakar, maar dit was – net als vorig jaar – een echt zware. Iedereen heeft op zijn kloten gekregen. We hebben bijna 800 kilometer duinen achter de rug; daarin heb je het niet over minuten zoals op snelle rallypaden, maar over uren die je kunt winnen, maar ook verliezen. Met die duinen heb ik het nu wel weer even gezien trouwens.” Voor Ton van Genugten had het nog wel even mogen duren. Hij schreef de laatste etappe op zijn naam en mocht er zodoende deze Dakar twee bijschrijven op zijn conduitestaat. Volgens Van den Heuvel, die met de vierde tijd aantikte, was het in de laatste 112 km een kwestie van bandenmanagement om met de juiste spanning door de duinen en over de snelle paden te geraken. “Het klopte eindelijk weer eens allemaal”, zei Van Genugten erover. “Dan merk je dat het in de cabine ook ineens een stuk beter gaat en iedereen in een flow komt, ook Peter en Bernard.” Navigator Peter Willemsen en technische man Bernard der Kinderen – verantwoordelijk voor de bandenspanning – loodsten Van Genugten foutloos door de laatste kilometers, die nog bepaald niet eenvoudig waren. Op de 112 km haalde Van Genugten vier trucks in, waaronder die van zijn kopman. “Ik zag Gerard rijden en dacht: jammer dan. Erop en erover. Die laatste etappe winnen is toch een pleister op de wonde.” Eindklassement Dakar 2019 (onder voorbehoud) 1 Nikolaev        41:01:35 2 Sotnikov        +25:36 3 De Rooy        +1:34:44 4 Villagra        +5:49:08 7 Van Genugten

Na tien slopende etappes zijn de deelnemers terug waar het op 7 januari allemaal begon: Lima. De laatste dag mag echter niet onderschat worden. De organisatie heeft nog een proef van 112 kilometer uitgezet waarin de koplopers geen averij meer willen oplopen. Aan de andere kant is het voor de andere deelnemers een laatste kans om tijd goed te maken. Rallymaniacs doet van begin tot eind verslag van de proef, deelnemers reizen na de etappe door naar Lima waar de podiumceremonie op het programma staat.

Nasser Al-Attiyah begint donderdag aan de laatste etappe van de Dakar Rally 2019 met een voorsprong van 51 minuten in het klassement. De Toyota-rijder pakte een knappe zege tijdens de negende etappe op woensdag. Eurol doet verslag van de prestaties van haar teams in de Dakar Rally. Het verdedigen van zijn leidende positie was het belangrijkste voor Al-Attiyah tijdens de voorlaatste proef in de Dakar. Hij en navigator Mathieu Baumel werden echter de grote winnaars terwijl de concurrentie problemen kreeg. Met nog 112 kilometer te gaan in deze Dakar heeft Al-Attiyah een voorsprong van 51 minuten. Giniel de Villiers zat op de eerste rang om assistentie te verlenen aan Al-Attiyah, mocht dat nodig zijn. Het bleek niet nodig en zo kon de Zuid-Afrikaan zelf ook een vlekkeloze etappe afwerken. Hij werd derde. Bernhard ten Brinke kwam tijdens de negende etappe niet meer in actie nadat hij krachtbron het dinsdag begaf. Janus van Kasteren had beloofd nog een goed resultaat te scoren in de negende etappe. Na de vijfde plaats in etappe 8 wilde de Nederlander meer, maar zover kwam het niet. Al vroeg in de proef kregen ze problemen en werd het een moeilijk verhaal in de lastige duinen van Pisco. Tim en Tom Coronel kregen hun portie problemen ook tijdens de negende etappe, op slechts 70 kilometer van de finish. De broers hadden problemen met het vermogen van de wagen en verloren enorm veel tijd. Even daarvoor lagen ze nog op koers voor een positie in de top-twintig. Gert Huzink en Ed Wigman werkten wederom een pittige dag af in de halve marathon. Nadat Wigman de nacht na de achtste etappe doorbracht in de duinen, vervolgden zij hun weg in de negende etappe. Daarin jagen Huzink en Wigman nog altijd op een goed resultaat.

Ze zijn zwaar, de laatste loodjes van de Dakar Rally 2019. Marcel Snijders kwam op zijn tandvlees aan de finish van de negende etappe, de voorlaatste dag. De lus van 312 km in de omgeving van Pisco was een ware worsteling. “Dit was wat mij betreft één van de moeilijkste dagen van deze Dakar. Ik ben superblij dat ik binnen ben.” Het was inmiddels de derde of de vierde keer in tien dagen tijd dat de karavaan door de duinen en het zand van de Ica-woestijn trok en daardoor was het toch al mulle zand nog losser geworden. De brandende zon – de thermometer haalde met gemak de 40 graden Celsius – deed daar nog een schepje bovenop. “Het ging gewoon niet vandaag”, vertelt Snijders. “Het waren duinen met overal van die kleine duinpannetjes ertussen en heel, heel los zand. Ik kwam steeds maar niet boven om waypoints te halen. En die wilde ik per se hebben, want een waypoint laten liggen is tegen mijn principe. Maar dan lukte het wéér niet en viel de motor weer om, die ik dan weer moest rechttrekken. Met die knie van mij…” Ook een heel lang stuk over vlakke pistes met kleine wasbordjes was bepaald geen pretje met de dikke en gezwollen knie van Snijders. Aangekomen in het bivak hoorde hij dat Mark Tielemans, leider in het kistklassement, met vier gebroken ribben en een een klaplong naar het ziekenhuis was vervoerd. Dat nieuws in combinatie met de worsteling in de duinen maakte dat Snijders een beetje shaky naast zijn motor zat om het onderhoud voor de laatste etappe te doen. “Er kon zoveel mis gaan vandaag, dat zie je wel weer. Ik ben echt heel blij dat ik binnen ben, maar ik zal nog veel blijer zijn als ik straks in Lima bij het podium ben.”

Het was secondenwerk. De motor van Herwin Hopmans maakte een angstaanjagende zwieper. In een flits schoot het door hem heen: “Nou is het afgelopen.” Wonder boven wonder werd Hopmans niet van zijn machine gekatapulteerd en liep het goed af. Bij de tankstop in de negende etappe van de Dakar Rally 2019 sloeg Hopmans een kruisje. De motoren begonnen in alle vroegte aan de voorlaatste etappe en daar was Hopmans blij mee, maar het beangstigde hem ook een beetje. Vroeg starten kan immers ook betekenen dat het zo’n zware etappe wordt dat de organisatie ervan uitgaat dat veel deelnemers alle daglicht nodig zullen hebben voor 312 km. Dat viel alleszins mee. “Maar ik heb wel veel gezien”, vertelde Hopmans. “Na de massastart zag ik na 15 km al een helikopter bij een gecrashte motorrijder staan. Ik was dus gewaarschuwd.” Toch was er nog een waarschuwing nodig en deze keer een serieuze. Op km 177 in de proef reed Hopmans over een vlakke piste met kleine, harde golfjes. Dat ging goed, totdat er ineens een wat hoger en harder golfje tussen zat. “De motor sloeg van links naar rechts en nog een paar keer. Het bokte alle kanten op. Ik dacht: ‘nou is het afgelopen’.

Het was geen fijne dag, de voorlaatste van de Dakar Rally 2019. Drie keer zag Martien Jimmink de medische helikopter op de proef staan en bij de tankstop en aan de finish hoorde nog van een aantal motorrijders die de streep van de negende etappe niet hadden bereikt. “Ik zag ze links en rechts liggen; jongens waar ik de laatste dagen mee opgetrokken ben. Daar ben ik wel van geschrokken.” De Dakar Rally is pas over als je op het podium staat, in dit geval donderdagavond in Lima. En eerder niet. Tot en met de laatste kilometer liggen de gevaren op de loer. Je bent er nooit ‘bijna’. Jimmink was ervoor gewaarschuwd en waarschuwde zelf ook mensen. “Je moet tot de laatste minuut je kop erbij houden. ‘Don’t get overexcited.’ Niet te enthousiast worden. Ik zie het vooral bij motorcrossers: die kunnen zich niet inhouden en gaan crossen. Levensgevaarlijk. Vandaag zaten er lange, rechte stukken in – heel snel – maar na 10 kilometer rechtdoor was het ineens haaks rechtsaf en lag er een afstap van 5 meter diep. Nou, daar lagen ze hoor. Negen dagen aan de gang en dan eindigt het zo. Ik vind dat sneu voor die jongens.” Aangezien een gewaarschuwd mens voor twee telt – en in de Dakar voor drie – deed Jimmink het kalm aan. Dat had als resultaat dat hij keurig op tijd aan de finish en in het bivak was. “Ik heb al twee kopjes soep gegeten en een klein dutje gedaan”, zei hij. “Daar knap ik van op. Nu nog even een bekeuring van 500 euro van drie dagen geleden betalen en dan ben ik daar ook weer vanaf. De medaille morgen is me meer waard.” Van de 113 km van de laatste proef – een rondje Pisco – telt Jimmink elke kilometer af. “Ik doe heel voorzichtig, zelfs op de weg naar Lima, want ik wil het me niet meer laten ontglippen.”

Voor de voorlaatste etappe van Dakar Rally 2019 maken de deelnemers een loop rond Pisco. De organisatie heeft opnieuw een aparte startprocedure bedacht waarmee de proef in gang geschoten wordt. De deelnemers worden namelijk in één keer losgelaten. De verschillen lopen echter gauw op in de proef van 313 kilometer Volg de laatste ontwikkelingen in de proef en uit het bivak via het Rallymaniacs-liveblog.

Op papier was het de laatste kans voor Gerard de Rooy om nog iets te bewerkstelligen in de top 3 van het truckklassement van de Dakar Rally. De kopman van Petronas Team De Rooy Iveco opende daarom in etappe 9 de aanval op de beide Kamaz-rijders op plaats 1 en 2. Door koelingsproblemen moest De Rooy in de slotfase van de wedstrijd zijn aanval staken. Hij zag een achterstand van 4 minuten daardoor oplopen naar ruim een half uur. “Als zoiets mis gaat, loopt er niets meer”, zei hij na afloop van de 312 km in de omgeving van Pisco. “Heel frustrerend.” De Rooy zag zichzelf voor de keuze gesteld: stoppen om de spanriem van de koeling te repareren of op halve kracht doorrijden. “De motor werd erg heet en dat moet dan eerst afkoelen, dus sleutelen zou zeker een dik uur hebben gekost.” Aan de finish bleek doorrijden de juiste beslissing te zijn geweest: De Rooy kwam binnen op 31 minuten achterstand op Kamaz-rijder Eduard Nikolaev, die de leiding in het klassement weer overnam van zijn teamgenoot Dmitry Sotnikov, die ook bijna een half uur verloor. “Niemand is ongeschonden door deze etappe gekomen”, concludeerde De Rooy. Ook binnen Team De Rooy niet. Federico Villagra ging op zijn kant in een canyon. Hij werd door De Rooy weer overeind gezet, maar verloor al bij al wel 1 uur en 41 minuten. Ton van Genugten kwam met versnellingsbakproblemen te staan, wat minstens vier uur kostte. Maurik van den Heuvel kwam op bijna 53 minuten binnen als zesde truck, achter De Rooy. Hij had geen technische problemen, maar verloor tijd met zoeken naar een waypoint en had veel last van het stof van trucks die voor hem waren gestart. Dat was dan weer een gevolg van de tuimeling van gisteren in de duinen. Als de tijden in het klassement na afloop van etappe 9 eindelijk eens kloppen, is de achterstand van De Rooy op Nikolaev ruim anderhalf uur en op Sotnikov bijna een uur. De kans dat De Rooy in de laatste etappe van 113 km nog iets kan doen, is theoretisch. “Het is een rondje rond de kerk, maar in de Dakar weet je het nooit. Iedereen kan iets krijgen op elk moment”, weet hij inmiddels. “Kamaz verloor gisteren ook een uur en die hebben nog maar twee man in de wedstrijd. Misschien dat er nog ergens straftijden zijn vergeten, maar daar wil ik niet op rekenen. Het is een aparte Dakar. Zwaar, zoals het moet zijn. Maar voor een topresultaat moet alles kloppen. Je kunt één keer pech hebben, maar niet twee dagen achter elkaar en al helemaal niet een hele week.” Maurik van den Heuvel is het met zijn kopman eens. “We hebben alle vier te vaak iets gehad. Een uitlaat kapot, een stuur kapot, motorproblemen, turboproblemen. Als we dat allemaal niet hadden gehad… Bij Kamaz vallen er twee uit, maar de twee die ze overhouden staan wel bovenaan. Maar ‘als’ telt niet, dat weet ik maar al te goed. Ze maken een Dakar om alles kapot te krijgen: mensen, auto’s, serviceteams. Dat lukt vrij aardig. Kijk hoe weinig er nog in de wedstrijd is. Het begint bij ons ook op een sloperij te lijken in plaats van een topteam.” Met de huidige stand van zaken finisht Van den Heuvel wel in de top 10. Ton van Genugten is nog niet gefinisht in etappe 9, maar zal onder voorbehoud ergens rond plaats 7 uitkomen. Federico Villagra staat vierde, maar heeft Ales Loprais op slechts een kwartier. De derde plaats van De Rooy is onbedreigd. Hij mag vier uur verliezen op zijn Argentijnse teamgenoot. Foto: Willy Weyens  

Vanaf het begin van Dakar 2019 willen Erik van Loon en Harmen Scholtalbers top tien tijden noteren. Dat is vandaag gelukt met de negende tijd in een goede etappe waar zij als 53e van start gaan. Het rijden vandaag verloopt goed, maar door de moeilijke navigatie verliezen zij wat tijd. Van Loon voelt zich goed: “Ik had gisterenavond wel pijn, maar dat is ook niet gek als je kijkt naar onze laatste paar dagen. Weinig slaap en zware etappes. Maar vanochtend voelde ik me weer topfit. Ik werd een uur te vroeg wakker maar had wel een goed gevoel bij de dag. We hebben zeker 20 auto’s en SSV’s ingehaald. Hier en daar hebben we een beetje moeten zoeken, de navigatie was tricky vandaag. Maar verder gaat het goed. Ik voel me fysiek en metaal fit. Hopelijk valt morgen alles op zijn plek en kunnen we er nog eens goed voor gaan zitten.” “Verder ben ik tevreden met de Toyota Hilux. Je merkt wel dat er verschil zit tussen de auto’s, die nieuwere Toyota’s zijn gewoon nog wat sneller en dat geldt ook voor de nieuwste Countryman. Ik ben erg blij met de auto, want hij voelt top.”

Met de finish van de Dakar Rally 2019 in zicht, maakte Edwin Straver het zich in de voorlaatste etappe niet al te moeilijk. In de duinen van de Ica-woestijn reed hij lekker achter drie quads aan. “Die jongens waren goed bezig met navigeren en quads maken mooie sporen in de duinen, dus ik vond het wel best voor een keertje.” Na 312 km noteerde hij aan de meet de 37ste tijd. De organisatie had gewaarschuwd dat de voorlaatste etappe, met start en finish in Pisco, nog een moeilijke dag zou worden, maar Straver vond het reuze meevallen. Aan de gekkigheid bij de massastart op het strand deed hij niet mee. “Sommige jongens gaan daar als gekken, alsof het een crosswedstrijd is. Meestal zie ik ze daarna wel weer ergens terug. Ik rijd als een diesel: heel constant. Ik zak niet in onderweg.” In de negende etappe versnelde Straver juist in de slotfase. “Ik heb in de duinen lekker zitten uitrusten achter die drie quads. Ik dacht ‘laat ik het mezelf vandaag eens gemakkelijk maken’. Pas in de laatste 60 km ben ik bij ze weggereden. In dat laatste stuk heb ik één keer even moeten zoeken naar een waypoint, op een punt waar een Peugeot of een Mini – ik weet het niet precies, want ik let nooit zo op die auto’s – in een duinpannetje op zijn kant was gegaan, maar dat had ik vrij snel gevonden.” Van de warmte had Straver onderweg geen last gehad. “Pas op de weg van de proef naar het bivak merkte ik dat het best heet was.” In Pisco heeft Straver ruim de tijd om alles gereed te maken voor de laatste rit, een etappe van 113 km met aansluitend de rit naar Lima, waar degenen die de Dakar hebben gehaald het erepodium over mogen. “Ik ga natuurlijk geen gekke dingen meer doen”, lachte de Brabander.

De voorlaatste etappe van de Dakar Rally 2019 en Paul Spierings vindt het bijna jammer dat het er morgen op zit. Na de achtste etappe ging het ook in de negende, een lus van 312 km door de duinen van de Ica-woestijn, voortvarend voor de bouwvakker uit Sint Michielsgestel. Hij kwam met de 22ste tijd terug in Pisco. “Zoals gisteren en vandaag moet het elke dag zijn. Ik voel me als een vis in het water. Het ging zo lekker dat ik het bijna jammer vind dat het morgen stopt”, zei Spierings aan de finish. Voor aanvang van de etappe zag hij er juist nogal tegenop. Het roadbook liet veel lange paden zien en dat kon wijzen op feshfesh en stenen. De vrees daarvoor bleek ongegrond. Bij de massastart op het strand reed Spierings achter een paar man aan, maar dat ging niet vlot genoeg naar zijn zin, dus schroefde hij het gas open. “Na 110 km zag ik de groep rijden die 5 minuten voor me was gestart, dus dat was goed. Ik liep vrij gemakkelijk op hen in.” Op een duin verloor Spierings de groep weer even uit het oog, doordat hij zelf een zwieper maakte die hem van de motor wierp. “Schuin omhoog tegen een duin op werd ik er met 100 km/u afgegooid. Maar ik had niks, dus ik kon de motor snel weer oppikken en doorgaan. Ik had de groep vrij snel weer bijgehaald.” In de laatste duinensectie was het nog even zoeken naar een waypoint dat ergens boven op een bult lag. Bij de eerste poging kwam Spierings niet boven. “Ik zette nog een keer uit alle macht aan. Ik kwam weer niet helemaal boven, maar het waypoint sprong wel ineens in de gps. Ik ben meteen omgedraaid en ben verder gegaan, plankgas naar de finish.” Met nog 113 km te gaan in de laatste etappe morgen, wil Spierings geen enkel risico meer nemen. “Ik rol ‘m op z’n elvendertigste uit. Desnoods finish ik als laatste, maar ik moet en zal die finish halen. Dit laat ik niet meer lopen.”

Twee dagen voor de finish zijn Bernhard ten Brinke en Xavier Panseri uitgevallen in de zwaarste rally ter wereld. In het laatste deel van achtste etappe werd de Toyota fabrieksequipe getroffen door mechanische pech. “Dit is echt ontzettend balen. Twintig kilometer voor de finish was het over en uit.” Duinen stonden opnieuw centraal tijdens de special stage van San Juan de Marcona naar Pisco. Bernhard ten Brinke en zijn Franse navigator begonnen voortvarend aan de proef over 230 kilometer. “Het eerste gedeelte verliep vlot en goed. Totdat een aandrijfas brak. Dat kostte 25 minuten om het te vernieuwen.” In het tweede deel van de special stage maakte Bernhard ten Brinke zelfs tijd goed en leek daarmee onderweg naar opnieuw een top 10 finish in het dagklassement. Tot 20 kilometer voor de finish het drama voltrok. Op een flauwe duin sloeg de motor plotseling af. Na constant contact met het team van Toyota Gazoo Racing en enkele uren wachten in de duinen werd de auto afgesleept naar het bivak. Daar onderzochten de monteurs de auto en velden het definitieve oordeel: doorrijden of repareren is niet mogelijk.

Janus van Kasteren heeft dinsdag zijn beste resultaat uit zijn Dakar-carrière gehaald met een vijfde plaats in de achtste etappe. De rit naar Pisco ging de boeken in als een van de zwaarsten van deze Dakar Rally 2019. Eurol doet verslag van de prestaties van de dappere teams in de zwaarste rally ter wereld. Van Kasteren kende een bijna vlekkeloze dag in de duinen. “We zijn een keer vast komen te staan, maar zijn zonder grote problemen aan de finish gekomen”, vertelde een blije Van Kasteren na afloop. Hij staat nu elfde in het klassement. “We hebben heel constant gereden en geen grote problemen gehad. We hebben een kwartier verspeeld, omdat we vast hebben gestaan op een duin. Maar verder ging het bijzonder goed. Het is mijn beste klassering en beste etappe in twee Dakar Rally’s.” Nasser Al-Attiyah consolideerde zijn leidende positie in het klassement tijdens de achtste etappe. De coureur haalde de finish op een tweede plaats en staat 46 minuten voor op zijn naaste rivaal. Giniel de Villiers had een lekke band na acht kilometer, maar werkte verder een vlekkeloze proef af. De Zuid-Afrikaan werd vierde en staat in het klassement nog altijd tiende. Bernhard ten Brinke verloor dinsdag veel tijd door een technisch probleem. Tim en Tom Coronel kenden opnieuw een goede dag in de top-25 bij de auto’s. De broers kwamen op slechts anderhalf uur achterstand aan de finish en hebben zich herpakt na een paar lastige dagen. Gert Huzink en Ed Wigman van het Riwald Dakar team werkten de derde dag van de halve marathon af in de top-15.

Na het bestuderen van de totale route van deze Dakar rally bekroop Mirjam bij drie etappes een naar gevoel; etappe 3, etappe 5 en etappe 8. Alle drie om verschillende redenen. De derde etappe bleek inderdaad een helse dag voor Mirjam. De hoge duinen in de vijfde etappe zijn voor Mirjam nog steeds niet helemaal te bevatten. De achtste etappe vreesde zij omdat het de langste special stage was, heel divers en dus moeilijk om op te anticiperen. Goede finishtijd Ze heeft vandaag haar beste resultaat neergezet in deze rally, een 45ste positie (voorlopig), in een zware maar vooral hele gevaarlijke special. Mirjam: “Voor de tankstop was het eigenlijk onverantwoord om ons te laten rijden. Door de mist zagen we geen hand voor ogen, ondergrond vol fesh fesh, andere rijders die zich vast hadden gereden, je zag niets! Op een gegeven moment heb ik heel simpel gedacht; ‘als ik het gas dichtdraai ga ik eraf dan kan ik het net zo goed openhouden en zien waar ik eindig. En dat heeft goed uitgepakt!” De laatste dag op karakter… Het tweede gedeelte van de special was mooi. Best een snelle piste met hele mooie duinen om in te rijden. De organisatie had aangegeven dat vandaag een serieus zware dag kon worden. Mirjam vertelt: “Ik ben best goed in ‘shit-dagen’, dus ik dacht dan ga ik er ook maar voor. Ik ben er echt voor gegaan vandaag en dat is best goed gelukt. Morgen nog een pittige en serieuze Dakar-dag en de laatste dag? Die moet je kunnen doen ‘op karakter’, zeg ik altijd. Ik ben blij dat het einde eraan zit te komen.’