De Dakar verblijft op Boliviaanse hoogte deze dagen. Deelnemers moeten wennen aan de omstandigheden terwijl de vermoeidheid toeslaat. Met deze factoren en de variatie in landschappen en tracks, wordt deze etappe gerekend tot een van de zwaarste. Dit ligt volledig in lijn met de spirit van Dakar die ook nog eens gekarakteriseerd wordt met twee moeilijke duinpartijen aan het eind van de etappe.

Eurol ondersteunt vele deelnemers van de Dakar Rally 2017. Deze deelnemers werken elke dag erg hard om het beste resultaat te halen, of het eind van de etappe. We updaten je dagelijks over hun verrichtingen. Xavier de Soultrait blijft scoren. In weer een zware etappe finishte de Fransman op een tweede plek, hij bleef erg dicht bij de fabrieksrijders in het veld. De Soultrait staat ook nog altijd in de top tien van het algemene klassement. Robert van Pelt werkte zich weer fantastisch door de vierde etappe, hoewel het veel energie vroeg van de jonge Nederlander. Van Pelt staat aan de leiding van het kistklassement en is gemotiveerd zijn algemene klassering te verbeteren. Maikel Verkade deed het weer goed. Hij houdt van de duinen en hij houdt van zware dagen. Verkade finishte in de top-50 in de vierde etappe en komt steeds dichterbij aan een plaats bij de eerste vijftig in het klassement. Na een zeer moeilijke dag kon Erik van Loon wel wat positiviteit gebruiken. Hij kreeg dat in de vorm van een zware etappe waar hij wat plaatsen won. Aan het eind van de etappe was hij verrast met een achtste plaats. Tim en Tom Coronel hadden technische problemen de afgelopen dagen, maar opgeven doen ze niet. Beide kwamen ze binnen rond de veertigste plaats, ze reden goed deze etappe. Bij de trucks kwamen vier van de door Eurol gesteunde deelnemers binnen in de top vijftien. Pascal de Baar deed het erg goed door zowel andere deelnemers te helpen als zelf de snelheid er goed in hebben. De Baar eindigde op een zesde positie na een lange dag. Hans Stacey en Peter Versluis van het Eurol/Veka Rallyteam benaderden de zware etappe iets rustiger, ze willen zich vooral laten zien in het tweede deel van de rally. Martin van den Brink had grote problemen in de derde etappe maar was sterk onderweg in de vierde proef. Van den Brink moest ver van achteren starten maar vloog door de duinen en bracht zijn Renault op een veertiende plaats in het bivak. Vick Versteijnen had ook problemen in eerdere etappes, maar vond de snelheid voor een sterke dag op donderdag. Versteijnen eindigde als twintigste, net voor Frank Tilburgs die steeds dichterbij een top twintig positie in het klassement komt. Jan van de Laar had een lange dag in de derde etappe, het ging allemaal net wat makkelijker in etappe vier. Hij kwam binnen op positie 23. Aad van Velsen reed zich de top dertig binnen en hij zal tevreden zijn met de resultaten tot nu toe. Ed Wigman blijft doorgaan waar anderen stilvallen. Wigman hielp andere deelnemers naar de finish en moest zelf ook nog het een en ander afronden. In de vierde etappe moest hij van ver komen maar zijn doel is simpel: Andere mensen helpen en zelf Buenos Aires halen. Helaas moesten ook een aantal van de door Eurol gesteunde rijders opgeven. Jurgen van den Goorbergh had teveel pijn om nog door te rijden na een val in etappe drie. Ebert Dollevoet viel ook uit, hij kreeg te maken met technische problemen.

TUPIZA – Het team van Mammoet Rallysport heeft weer eens een ouderwets staaltje van doorzettingsvermogen ten toon gespreid. Vanuit volslagen kansloze positie knokte Martin van den Brink zich op de valreep naar de startstreep. De Harskamper en zijn co-piloten Marcel Blankestijn en Daniel Kozlovský werden beloond voor hun vastberadenheid. De finish halen van de vierde etappe was het doel na een dramatisch verlopen derde etappe. In die opzet slaagde de Harskampse doorzetter cum laude. Een 14e plaats in de etappe was de beloning. De stemming in het bivak was voor die tijd al opgevrolijkt door de uitstekende prestatie van Pascal de Baar. De snelle assistent van Mammoet Rallysport reed in de vierde etappe voor eigen kansen en in zijn eigen tempo. De coureur uit Beekbergen parkeerde de Renault front truck als zesde in het bivak. Pascal de Baar, Wouter de Graaf en Martin Roesink moesten 19.10 minuten toegeven op etappewinnaar Gerard de Rooy. Naast de uitstekende dagklassering klom het trio in het algemeen klassement naar een zevende plaats. De achterstand op koploper Dimitri Sotnikov (Kamaz) is 17 minuten en 17 seconden. Na een zenuwslopende 24 uur keerde de rust daarmee enigszins terug in het serviceteam. De formatie van Martin van den Brink heeft de afgelopen 40 uur het nodige meegemaakt. Na de glorieuze ritwinst in de tweede etappe was woensdag alles anders. ,,Het lijkt of we een marathon-etappe hebben afgelegd. In het tweede deel van de derde etappe ging de motor kapot,´´ aldus Martin van den Brink na terugkeer van de vierde special. ,,De injector was kapot en de turbo moest vervangen worden.´´ In de strijd tegen de techniek waren Martin, Daniel en Marcel overgeleverd aan het team van Ed Wigman. Zij hadden de noodzakelijke onderdelen in de truck. Ook vanuit het bivak werd, onder aanvoering van Steven van de Craats, de nodige actie ondernomen om de koploper in het truck-klassement in de race te houden. ,,Het was een heftige nacht en ochtend,´´ aldus een opgeluchte Van de Craats. ,,In het bivak zagen we het op een gegeven moment ook heel somber in. Maar gelukkig kregen we nog een starttijd.´´ Voor het zover was moesten de mannen van de truck met startnummer 506 de Renault Sherpa repareren en vervolgens de nacht doorbrengen op de route. ,,Daniel heeft volop gesleuteld. Marcel ging in de tussentijd hout sprokkelen en zo hebben een kampvuurtje gemaakt en bij het vuur geslapen. Vanochtend (donderdagochtend) konden we om 7.00 uur verder en waren net op tijd in het bivak om de stempels voor de vierde etappe te halen.´´ De gebruikelijke servicebeurt voor de truck viel daarbij in het water. ,,We hebben heel snel de belangrijkste dingen kunnen doen. Vervolgens moesten we weer 100 kilometer door de bergen terug naar de start voor de vierde proef.´´ Van den Brink en zijn manschappen begonnen op ruime achterstand aan de rit van San Salvador de Jujuy (Argentinië) naar het Boliviaanse Tupiza. Iedereen in het kamp van Mammoet hield zijn hart vast. ,,We moesten van start met een truck die niet goed liep. We hadden maar vijf cilinders en hij rookte als een schoorsteen,´’ aldus de 46-jarige Van den Brink. In de Boliviaanse duinen op ongeveer 3500 meter hoogte bleek de Renault Sherpa zich als een vis in het water thuis te voelen. Martin en zijn co-piloten ‘vlogen´ over de duinen en stonden uiteindelijk met een 14e tijd aan de eindstreep van de etappe over 416 kilometer. De achterstand op winnaar De Rooy bedroeg 42 minuten en 22 seconden. Maar dat was slechts bijzaak. ,,We moesten de finish halen en hopen dat we niet te veel schade veroorzaakten. Ik ben heel blij dat we er zijn. Mario Kress en zijn mannen hebben nu tijd genoeg om de truck weer fris aan de start te brengen. Morgen is er weer een nieuwe ronde.´´ Die nieuwe ronde brengt de rallykaravaan van Tupiza naar Oruro. Na een korte verbinding start de proef over totaal 438 kilometer. ,,Na een goede nacht slapen zijn we klaar voor het vervolg,´´ aldus de vermoeide maar toch tevreden teameigenaar. De technische tegenslag in de derde rit heeft het algemeen klassement voor Martin van den Brink echter wel totaal verpest. De trotse koploper van het truck-klassement na de tweede etappe staat 41e met een achterstand van 17 uur 48 minuten en 10 seconden. Dat de mannen van Mammoet echter nog in de race zijn maakt vrijwel alles goed. ,,Wij geven nooit op,´´ zo roemde Martin van den Brink in de aanloop naar de rally zijn Mammoet-team meerdere malen. Woensdag en donderdag bleek die uitspraak een waarheid als een koe.

In de vier dagen van de Dakar 2017 heeft het klassement er al elke dag anders uit gezien. Een half uur tijdverlies op de ene dag, kan de volgende dag alweer bijna zijn goedgemaakt. Peter Versluis en Hans Stacey hebben daarom maar besloten zich voorlopig niet al te druk te maken over het klassement, waarin de teamgenoten van EVM Rally op respectievelijk de achtste en negende plaats staan, gescheiden door slechts 15 seconden. De vierde etappe was wat dat betreft een goede reminder voor Peter Versluis, die erop gebrand was om zijn plaats in de top 5 terug te veroveren. “Dat moet ik toch een beetje zien los te laten”, constateerde Versluis na afloop in Tupiza. “Vooraan starten is niet per se een voordeel en te gedreven zijn geeft een groter risico op fouten. In plaats van een plaatsje te stijgen, ben ik er twee gezakt en alleen maar omdat ik een kwartier bezig was met een lekke band.” De lekke band kwam op 90 kilometer voor de streep van de 416 kilometer lange etappe van Jujuy in Argentinië naar Tupiza in Bolivia. Op een ongelukkige plaats, waardoor het wisselen langer duurde dan gewoonlijk. Een beetje opgefokt door het tijdverlies was Versluis aan het eind van de rit iets te ongeduldig bij een viaduct over een rivierbedding. “Ik koos de verkeerde doorgang en kwam klem te zitten”, vertelt hij. “De schade aan de truck valt gelukkig mee, maar hij knapt er niet van op. Het materiaal heeft deze rally toch al behoorlijk te lijden. De vijfde etappe wordt ook weer een lange dag, van boven de 500 kilometer. Dan is het verstandiger om iets rustiger zo’n etappe in te gaan, met de instelling niet al te veel tijd te verliezen in plaats van te proberen tijd goed te maken.” Een kwartier verliezen heeft in deze fase van de Dakar meteen gevolgen. Dat merkte ook Hans Stacey, die ongeveer dezelfde tijd nodig had om een waypoint te vinden. “Als je op 20 minuten in het klassement staat, is een kwartier best veel”, zei Stacey. “We waren als vijfde vertrokken en gingen super door de duinen, maar daarna moesten we zoeken naar het waypoint. Toen we terugreden, zagen we de trucks die achter ons waren gestart, al aankomen. Dan weet je al dat je dat kwartier niet meer goedmaakt.” Stacey heeft meer dan genoeg ervaring in de Dakar om te weten dat het nog alle kanten op kan. De etappes waarin de echte verschillen worden gemaakt, moeten nog komen. “We zijn nog maar op een kwart. Alles ligt nog open. Wat nu nog minuten zijn, kunnen over een paar dagen uren zijn. De prijzen worden toch pas eind volgende week verdeeld.” Foto: Condor Media

De vierde etappe zou een moeilijke dag worden. Lastige duinen, op 4000 meter hoogte, moeilijk te vinden waypoints en pittige navigatie. Maar Jos Smink stuurde zijn Ginaf er doorheen alsof het niks was, door navigator Daniël Bruinsma zonder problemen naar alle waypoints geloodst. Smink had genoten. “Hier doen we het voor, voor dit soort etappes, met lekker veel zand en schitterende duinen.” Die mooie dag werd ook nog eens afgesloten met de vijftiende tijd, wat Smink naar de zeventiende plaats in het klassement bracht. “Als je hoort zeggen dat het de zwaarste Dakar in tijden wordt, denk je nog ‘jaja, het zal wel’, maar ik moet zeggen dat ze tot nu toe de belofte aardig nakomen. Ik vind het een mooie rally. Met inderdaad, zoals ze hadden beloofd, veel zand. En wij zijn zandboeren hè. Daar houden we van.” De vierde etappe, 416 kilometer naar Tupiza in Bolivia, was best pittig, maar voor Smink geen probleem. “Toen we bij de duinen kwamen, zagen we andere auto’s en trucks er overal doorheen draaien, maar wij zijn er zo doorheen gezoefd. Van de eerste rij duinen was het zand heel zacht. De tweede duinenpartij was enorm hoog. Wat een grote duinen.” Het was wel een lange zit. Vooral het laatste stuk, met rivierbeddingen met knippen en stenen, maakte het vermoeiend. Onderweg trok Smink ook nog even landgenoot Maurik van den Heuvel los uit een modderpoel. “Dat was een kleine moeite, die ons niet eens tijd heeft gekost. Hij stond gewoon een beetje ongelukkig. Eén rukje en hij kon weer verder.” Het probleem met de koeling van de Ginaf lijkt ook te zijn opgelost. Doordat de thermostaat pas bij 85 graden open ging, werd de motor te warm. Door een veertje te veranderen, waardoor de thermostaat al bij 75 graden open gaat, werd dat probleem opgelost. “Geen last meer van gehad”, meldde Smink tevreden. “De motor liep als een zonnetje, zelfs op 4000 meter hoogte. Soms mag je wel eens mazzel hebben, toch?” Foto: Condor Media

Even leek het erop dat de équipe Van de Laar moest worden afgeschreven. In de derde etappe van de Dakar Rally bleef de DAF zo ver achter, dat gevreesd werd dat Jan van de Laar, Ben van de Laar en Dolf Huijgens het niet zouden redden. Pas onder de morgen kwam de truck aan in het bivak in Jujuy, om amper een paar uur later te beginnen aan etappe 4. Daarin waren de broers Van de Laar weer helemaal terug. In de derde etappe ging het al vroeg mis. “Na 30 kilometer voelde Jan dat de koppeling raar deed”, vertelt Ben van de Laar. “Niet veel later hadden we helemaal geen koppeling meer. Het cilindertje dat kapot was, hadden we uiteraard niet op reserve bij ons. We hebben geprobeerd met een noodoplossing iets te fabriceren, maar dat werkte niet.” Van de Laar kreeg de truck in de tweede versnelling aan de praat en hobbelde zo, met een slakkengang van 15 kilometer per uur door de lange etappe. “Je ziet heel veel van de omgeving op die manier”, grinnikte Ben, die qua navigatie niet veel te doen had bij die snelheid. “We hebben dingen gezien waar je anders geen tijd voor hebt. Heel mooi, maar dat is niet waarvoor we hier zijn.” Om een uur of vier ’s nachts parkeerden ze de truck in het bivak in Jujuy, waar het kapotte cilindertje snel vervangen was. Met een paar opgewarmde knakworsten achter de kiezen raffelde Ben van de Laar het roadbook voor de vierde etappe af, hij raakte een uurtje zijn bed aan en toen was het alweer tijd om te vertrekken. “We hebben serieus overwogen om de omleidingsroute om de duinen heen te kiezen en 12 uur straftijd te pakken. Na die derde etappe maakt dat toch niets meer uit. Maar toen we eenmaal onderweg waren, ging het zo lekker dat we toch de duinenroute hebben gekozen. En daar hebben we geen spijt van.” In de vierde etappe, 416 kilometer van Jujuy in Argentinië naar Tupiza in Bolivia, was Team Van de Laar weer helemaal back in business. “Het liep perfect”, zegt Ben. “De auto heeft niet één hikje gegeven. Alle waypoints gehaald, niet vast gezeten, niet één keer uit de cabine gehoeven en met een keurige 24ste tijd gefinisht. Morgen kunnen we dus weer op onze eigen plaats starten. Als het toch elke dag eens zo zou kunnen… Op dagen als deze is de Dakar pas echt leuk.”

Een heerlijke etappe, met lekker veel zand, en dan nog 23ste worden ook. Maik Willems kon zijn geluk bijna niet op na afloop van de vierde etappe van de Dakar 2017. De proef van 416 kilometer was een stevige, met enorme duinen op een hoogte van 4000 meter, en tricky rivierbeddingen op het einde, maar Willems stuurde de Toyota van het Bastion Hotels Dakar Team er soepel doorheen. “Het was zo leuk vandaag”, jubelde Willems na aankomst in het bivak in Tupiza. “Een dag met heel veel zand en daar houden we van. Heel bijzonder zand bovendien. Het heeft hier onlangs geregend en daardoor leek het wel of het zand zoog. Het was hard werken en je moest goed op snelheid blijven om er doorheen te komen.” Twee keer viel de motor van de Toyota uit, door een elektrisch probleem. “Dat moet je de schakelaar omzetten en dan gaat het wel weer, maar het gebeurde natuurlijk precies op lullige momenten waarop je beter niet stil kunt vallen. Aan de andere kant: als het dat maar is…” Vanuit zijn ooghoeken had Willems wel gezien dat er her en der in de duinen mensen stonden te graven om hun auto los te krijgen uit het zuigende zand. Dat was bij hem niet aan de orde geweest. Eigenlijk was de etappe Willems reuze meegevallen. Dat gold ook voor navigator Rob van Pelt, die er vooraf nogal tegenop had gezien. De navigatie is aanzienlijk versoberd. Er moet veel meer puur op roadbook en kompas worden gereden en er verschijnt geen pijltje meer in de gps als een auto in een straal van 500 meter bij een waypoint komt. Daardoor is het lastiger geworden om waypoints te halen, maar elk gemist punt levert straftijd op. “Je moet heel precies navigeren, want anders wordt het een grote gok. We zijn één keer verkeerd gereden, op een punt waar bijna het hele veld verkeerd reed. Dat heeft wat tijd gekost, maar op zo’n duinenetappe maakt tien of twintig minuten ook niks uit. Rob heeft het prima gedaan”, vond Willems. De 23ste plaats in de etappe bracht Willems ondertussen naar de 29ste plaats in het klassement. Zo hoog stond hij nog niet eerder. Maar hij realiseert zich ook terdege dat er nog niets te vieren valt. “Dat hoeft ook niet. Gelukkig komen er nog een heleboel dagen aan. Lange en zware dagen, precies waar wij van houden. Het is een beetje zoals met de Tour de France: je gedeisd houden tot de bergen komen en dan lekker mee blijven fietsen. Blijven rollen is het devies, en als je een beetje verder vooraan mee kunt rollen, zoals wij nu doen, is het alleen maar leuker.”

Vorig jaar had Frank Tilburgs in de duinen nogal afgezien. Eén keer verkeerd schakelen kan in het mulle zand voor grote problemen zorgen. Daarom had hij besloten de DAF van Team Tilburgs Truckparts voor de Dakar 2017 te voorzien van een automatische versnellingsbak. In de vierde etappe, met joekels van duinen, bleek dat een juiste beslissing te zijn geweest. Er zijn nog maar weinig trucks in de Dakar die een automatische versnellingsbak hebben. Het is vrij nieuw en er is van alles over te doen geweest. Velen hebben zich afgevraagd of dat wel goed zou komen in de duinen bijvoorbeeld. Maar Frank Tilburgs zag vorig jaar hoe gemakkelijk Pascal de Baar met automaat door de duinen kwam en zelfs de zwaarste duinenetappe van de Dakar 2016 won. “Toen dacht ik: dat moet ik ook hebben. Het was een risico en een forse investering, maar ik ben er vandaag zo blij mee geweest. Er zijn wel wat puntjes voor verbetering, maar voorlopig ben ik er erg tevreden mee.” Tilburgs begon als 31ste aan de vierde etappe, een rit van 416 kilometer van Jujuy in Argentinië naar Tupiza in Bolivia, en tikte als 21ste aan. “Het was een echte Dakar-etappe. Alles zat erin: heel snelle stukken, rio’s en duinen; die had ik nog nooit gezien, zo hoog! En fijn dat het ging. We hebben een kwartiertje moeten zoeken naar een waypoint, maar dat had zo’n beetje iedereen, hoorden we al van andere rijders. Dat kan ook een keer gebeuren en uiteindelijk hebben we alles opgehaald.” De samenwerking tussen Tilburgs en navigator Marcel Snijders loopt goed en het duo raakt steeds beter op elkaar ingespeeld. “We hebben veel schik. Als we aan het werk zijn, dan zijn we er ook echt serieus mee bezig, maar er is ook tijd voor een lolletje. Dat moet ook. Je zit toch twee weken samen in die truck en dat is heel intensief.”    

De herinneringen aan zijn eerste Dakar, toen hij de eerste week vrijwel permanent in het donker moest rijden, waren even door het hoofd geschoten bij Vick Versteijnen. In de derde etappe ging er veel mis, zodat hij de TopTrucks Scania in het donker door de woestijn moest sturen. En de vierde etappe zou een serieus lastige worden, dus Versteijnen had er rekening mee gehouden dat het weer nachtwerk zou worden. “Maar we zaten voor het donker aan de pils.” Pas diep in de nacht was Versteijnen aangekomen in het bivak in Jujuy. In de derde etappe hadden hij en zijn crew moeten improviseren. “De spanrol liep kapot en nog wat dingen. Met een uur of drie knutselen hebben we dat kunnen maken. Dat zag er even naar uit dat het erg moeilijk ging worden, maar dat lukte allemaal gelukkig. De rest van de dag hebben we goed kunnen rijden. Vanwege de vertraging hebben we het laatste stuk in het donker moeten rijden. Om tien uur ’s avonds moesten wij nog beginnen aan het tweede deel. Gelukkig waren het vooral harde paden en konden we gewoon gas geven. Er zitten goede lampen op de Scania en die werken nog ook, dus dat viel niet tegen. We hebben iets rustiger gereden dan normaal gesproken overdag, maar we hebben echt nog wel gas gegeven in de nacht.” De truck werd in een paar uurtjes tijd stevig onder handen genomen door de monteurs van het team, zodat Versteijnen weer door kon in etappe 4. Als 36ste truck mocht hij beginnen aan de 416 kilometer lange proef, waarvan vooraf nadrukkelijk werd gezegd dat het een taaie zou worden. Versteijnen had zich op een lange dag ingesteld. “Bij de start zag ik iedereen wel met zweethandjes zitten. De soep werd inderdaad heet opgediend deze dag. Wij moesten als laatste starten en we konden kiezen voor de moeilijke optie (door de duinen) of de makkelijke (er omheen en 12 uur straftijd pakken). We kozen voor de moeilijke en dat ging super. Het waren gigantisch hoge duinen, dat was echt kicken. We hadden alle vermogen nodig om toch maar boven te komen. We hebben alle duinen wel goed kunnen pakken, en dat moest ook wel hier want anders wordt het echt moeilijk. We hebben denk ik wel acht tot twaalf trucks ingehaald. We vertrokken als 36ste en zijn als twintigste gefinisht.” Dat was alleszins beter dan gedacht. En het had nog beter gekund, want een afgebroken schokbreker linksvoor repareren vergde tijd. “Maar al met al ben ik dik tevreden. Ik had niet aan zien komen dat we voor het donker aan een koude pils zouden zitten. Ik verwachtte een helse dag. De truck deed het heel goed en dan zie je hoe krachtig ‘ie is, hoe goed ‘ie stuurt en veert – daar mogen we trots op zijn. Ik zie daarom ook niet op tegen de volgende etappe, in de bergen. Vandaag hebben we ook flink gas gegeven in de bergen. Dat ligt ons wel. Je kunt serieus de bocht aansnijden met dit ding, dus laat maar komen.”

“Geef me maar een overall, ik help wel. Dan maar een nachtje doorakkeren, maar het moet goed zijn.” Maurik van den Heuvel had zulke klappen gehad in de vierde etappe van de Dakar 2017 dat hij er alles voor over had de Scania Torpedo weer in orde te krijgen. Een kapotte schokbreker had ertoe geleid dat de rubbers waarop de cabine steunt waren doorgesleten. Daardoor kreeg de bemanning zulke klappen te verduren, dat Van den Heuvel met hoofdpijn aankwam in het bivak in Tupiza. Met de zeventiende tijd in de 416 kilometer lange etappe was Maurik van den Heuvel niet tevreden. Zeker niet omdat hij als negende had mogen starten. “Dat betekende dat er nogal wat snelle jongens achter me zaten. We reden hard, we reden flink, tot we verkeerd reden bij een hekje. We gingen linksaf, maar we moesten rechtdoor. Daar hebben we een kwartier verloren bij het zoeken naar het waypoint.” Dat was niet het enige ‘momentje’. In het tweede deel van de proef kwam de Scania vast te zitten in een modderpoel. “Ik mag de monteur de schuld geven: Wilko riep dat we naar rechts moesten en daar kwamen we vast in de modder. We hadden een rukje nodig van een meter, maar de eerste vier trucks die langs kwamen, lieten ons staan. Dat snap ik wel: dat zijn ook onze concurrenten. Gelukkig kwam Jos Smink als eerste Nederlander langs en die trok ons los. Die twee momentjes hebben ons twee keer een kwartier gekost. In totaal hebben we dus een half uur verloren. Verder hebben we goed gereden.” Wat eigenlijk vervelender was – en de monteurs in het bivak in Tupiza handenvol werk bezorgde – was dat de schokbreker was afgebroken. Dat zagen Van den Heuvel en zijn mannen in de neutralisatie bij de grens. “Dat had nog wat meer schade aangericht, maar de Scania is sterk dus dat hield het wel vol. Maar in het laatste deel van de etappe zat een stuk met rivierbeddingen met veel stenen. We hadden van onze bandenleverancier de tip gekregen met harde banden te rijden. Dan krijg je harde klappen – dat is niet goed voor je vullingen – maar rijd je minder gauw lek. Maar door die klappen en die gebroken schokbrekers moeten nu wel de cabinerubbers worden vervangen. Dat is nogal een grote klus, maar dat móet gebeuren. Dus ik help wel, want morgen moeten we weer 500 kilometer en dan moet het opgelost zijn.” Wat het klassement betreft, waarin Van den Heuvel op de twaalfde plaats staat, maakt hij zich geen zorgen. “Er is nog van alles mogelijk, het is niet erg dat we nu weer uit de top 10 zijn gevallen. Je ziet vandaag dat Kolomy problemen heeft en dat De Rooy juist weer plaatsen wint. Het blijft stuivertje wisselen en dat is het mooie van Dakar.”    

Eigenlijk had Arjan Bos al besloten dat hij 12 uur straftijd zou pakken en om de duinenpartij in de vierde etappe van de Dakar 2017 heen zou rijden. Maar geconcentreerd als hij was op het roadbook en het rijden, reed hij iets te ver door om de ‘mietjesroute’ te nemen. Eenmaal aan de voet van de duinen kon hij niet meer terug… Vanwege de hoogte – grote delen van de 416 kilometer lange route lagen op 4000 meter hoogte – had Bos een beetje schrik voor de duinen. De motor verliest in de ijle lucht veel vermogen en ook fysiek is het extra zwaar. Het kwam ook een beetje door de hoogte dat hij vergat de omleidingsroute te nemen, dacht Bos. Eenmaal in de eerste duinenpartij viel het goed tegen. “Met zo’n zware rallymotor kun je het vergelijken met optrekken in de vierde of vijfde versnelling. Het was echt niet te doen. Ik ben wel twintig keer lullig omgekukeld. En dan moet je ook elke keer weer die motor oprapen. Daar ga je helemaal van naar de kloten.” Terug gaan was echter geen optie. Teammanager Henk Hellegers van HT Rally Raid had al gewaarschuwd: als er eenmaal waypoints in je gps stonden en je ging terug, werd je gediskwalificeerd. Bos moest dus op de tanden bijten en gewoon door. De eerste duinenpartij was te vergelijken met de duinen in Nederland. Dat bleek maar een voorafje te zijn. De duinen die daarna kwamen waren “fantastisch! Mooi, hoog en groot!” Bos moest een paar keer aanzetten om wat klimmetjes te halen maar reed uiteindelijk zonder vast komen te zitten de duinenpartij door. Met de duinen achter de rug kon Bos meteen weer aan de bak. Niets dan stenen, stenen en nog eens stenen in de vele rio’s die daarna kwamen. “Daar word je op een gegeven moment wel echt moe van. Je moet blijven staan, regelmatig het voorwiel liften om een kuil te ontwijken. Heel vermoeiend. Het laatste stuk in Bolivia reden we langs prachtige canyons met veel publiek langs de route. Duizenden mensen die naar je staan te zwaaien. Dan moet je je niet laten verleiden om terug te zwaaien, maar de focus vasthouden.” Aangekomen in het bivak in Tupiza in Bolivia was Bos er nog niet uit of hij er nu goed aan had gedaan. Het was in elk geval een belevenis geweest en hij was best een beetje trots op zichzelf dat hij er als rookie doorheen was gekomen. “Ik rij niet voor het klassement, maar dat ik de 12 uur straftijd niet aan mijn broek heb, is toch wel mooi. Aan de andere kant heb ik misschien wel veel energie verbruikt die ik later nog nodig ga hebben.”      

De vierde etappe was puur genieten, vond Ton van Genugten. Over de zevende tijd was hij een tikje teleurgesteld, maar dat nam het plezier over het rijden in de duinen – enorme knoeperds – niet weg. “Zulke mooie duinen! We zijn er zó doorheen geslalomd. Heerlijk gereden.” Er had iets meer ingezeten, dacht Ton van Genugten aan de finish in Tupiza. “Vlak na de duinen hebben we moeten zoeken naar een waypoint en daar hebben we te veel tijd mee verspeeld; zo’n tien, vijftien minuten. Er waren er meer aan het zoeken. De MAN’s, Maurik van den Heuvel, Wuf van Ginkel. Iedereen reed rondjes. Toen hebben we besloten om terug te rijden naar ons laatste referentiepunt om vanaf daar nog eens goed te kijken. Toen waren we er snel uit: 500 meter verder naar rechts en we hadden zo door kunnen rijden. Toen we de draad eenmaal hadden opgepakt, zijn we plankgas naar de finish gereden.” In het laatste deel van de 416 kilometer lange etappe, na de grensovergang van Argentinië naar Bolivia, had de Iveco van TonTrans een engeltje aan boord. “Op het laatste deel hebben we een beetje geluk gehad”, zegt Van Genugten. “Er waren drie doorgangen in een rivierbedding, maar er was er maar eentje geschikt voor de trucks. Ik heb een paar keer moeten steken, maar anderen hebben de hele bovenkant van hun auto eraf gereden.” Met zijn zevende plaats in de etappe klom Van Genugten weer een beetje op in het klassement: terug de top 10 in. Daarin is hij de derde truck van Team De Rooy, achter Federico Villagra op plaats 2 en Gerard de Rooy die met de etappewinst met stip naar plaats 5 steeg. “Als team hebben we een prima dag gehad. Er is wel weer van alles gebeurd, en we zijn nog maar vier dagen onderweg. Dit zijn eigenlijk nog maar de opwarmertjes. Het kan nog alle kanten op.”

In opnieuw een loodzware etappe in de Dakar 2017 nam Petronas Team De Rooy Iveco revanche op de tegenslagen van de afgelopen dagen. Met alle vier de trucks in de top 10, de snelste tijd voor Gerard de Rooy en de tweede plaats in het klassement voor Federico Villagra zag het er na de vierde etappe ineens weer allemaal een stuk vrolijker uit. Met name Gerard de Rooy deed uitstekende zaken vandaag. Hij stuurde zijn Iveco Powerstar foutloos door de duinen en noteerde na 416 kilometer op de meet in Tupiza de snelste tijd. Die wordt wellicht nog gecorrigeerd met een minuutje straftijd. “Even de 141 kilometer aangetikt”, wist De Rooy. Aangezien het verschil met Airat Mardeev op de finish maar 30 seconden was, zou dat betekenen dat de etappewinst formeel naar de Rus gaat. Erg rouwig was De Rooy er niet om. “Een etappezege is leuk, maar het zou niet ongunstig zijn om morgen als tweede te starten in plaats van de piste te moeten openen met drie Kamazzen in mijn nek.” De proef openen, betekent vaak tijdverlies. Dat bleek ook in etappe 4, waar Eduard Nikolaev de fout in ging. De Rooy kon daardoor veel goedmaken van de tijd die hij in etappe 3 verloor. In het klassement steeg hij met stip naar plaats 5. “In de duinen en vlak erna was het heel moeilijk navigeren”, vertelde De Rooy. “Er zijn er daar veel de fout in gegaan. Wij startten als elfde en toen wij daar aankwamen, zagen we ze al allemaal door elkaar rijden om te zoeken. We hebben zelf één keer een bochtje moeten maken om terug te draaien, maar verder was de navigatie foutloos.” In de duinen passeerde De Rooy minstens vier, vijf trucks. Aan de stempelpost kwam hij als zesde truck door na als elfde te zijn gestart. “En dan heb ik bijvoorbeeld Hans Stacey niet eens gezien, terwijl die voor mij startte. Na de duinen, die echt fantastisch mooi waren, kwam er een stuk met rivierbeddingen. Daar hebben we de banden wat zachter gezet voor meer grip en zo kon ik in één keer naar twee Kamazzen toe rijden.” De Rooy reed met zo’n vaart door de duinen dat hij teamgenoten Ton van Genugten en Wuf van Ginkel, die waren aangepikt bij de kopman, kwijt raakte. Met de Powerstar had De Rooy het voordeel boven hun Trakkers dat hij minder harde klappen kreeg. “Voor de auto was het een heel zware dag”, zei De Rooy. “Maar hij heeft het perfect gehouden. Ik ben dik tevreden. Niet alleen met mijn eigen prestatie, maar met die van het hele team.” Federico Villagra reed het grootste deel van de dag op kop, nadat Nikolaev en Kolomy de fout in waren gegaan. De Argentijn deed prima zaken en pakte de tweede plaats in het klassement. “De duinen waren geweldig”, vond Villagra. “Heel zacht zand, waarin veel auto’s vast zaten. Dat maakte het best moeilijk, omdat er eigenlijk maar één pad was en je dus om al die auto’s heen moest.” Villagra verloor een beetje tijd ten opzichte van De Rooy omdat hij samen met twee Kamazzen aan het zoeken was naar een waypoint. “Toen wij het hadden gevonden, reden de Kamazzen achter ons aan.” Daardoor kon Sotnikov de leiding pakken in het klassement en niet Villagra, maar daar zat hij niet zo mee. “Ik ben tevreden met hoe het tot nu toe gaat en met mijn plaats in het klassement. Er komen de komende dagen nog heel lastige etappes. Het landschap in Bolivia is erg ruw.” Ton van Genugten reed naar de zevende tijd. Er had iets meer ingezeten, dacht hij aan de finish in Tupiza. “We hebben moeten zoeken naar een waypoint en daar hebben we te veel tijd mee verspeeld. 500 meter verder naar rechts en we hadden zo door kunnen rijden. Toen we de draad eenmaal hadden opgepakt, zijn we plankgas naar de finish gereden. Op het laatste deel hebben we een beetje geluk gehad. Er waren drie doorgangen in een rivierbedding, maar er was er maar eentje geschikt voor de trucks. Ik heb een paar keer moeten steken, maar anderen hebben de hele bovenkant van hun auto eraf gereden.” Wuf van Ginkel sloot de rij van Team De Rooy op de tiende positie. Hij hoefde niet in actie te komen om de kopmannen te helpen en kon vlot doorrijden.

Na de deceptie van de derde etappe liet Erik van Loon in de vierde etappe zien wat hij werkelijk waard is. Met de achtste tijd, op 27 minuten van de winnaar, meldde Van Loon zich weer nadrukkelijk in de voorste gelederen. En het had misschien nog wel beter gekund ook, als hij niet eventjes had vastgestaan in het mulle zand en geen klapband had gekregen in de laatste sector van de 416 kilometer lange special. Het was sowieso een prestatie van formaat die Van Loon en zijn navigator Wouter Rosegaar leverden. Vooraf was gewaarschuwd voor deze etappe, met gigantische duinen op maar liefst 4000 meter hoogte. Van de top van het veld kwam lang niet iedereen er zonder kleerscheuren doorheen. Van Loon begon wat ongemakkelijk aan de etappe van Jujuy in Argentinië naar Tupiza in Bolivia. Hij had slecht geslapen na de ellende van de derde etappe en was nog vergeten dat de klok een uurtje achteruit moest ook. Bij de start van de etappe bleek bovendien dat de airco van de Toyota het weer liet afweten. “Niet dat het nou zo warm was, maar er komt veel warmte van de motor in de cabine. Dan wordt het bloedheet en is het toch wel prettig als de airco het doet”, legde Van Loon uit. Na de slechte uitslag van een dag ervoor, had Van Loon de joker ingezet. Die geeft de elite-coureurs de mogelijkheid verder naar voor te starten als ze een slechte dag hebben gehad. Maar toen hij aan de start stond om als 22ste te vertrekken, twijfelde Van Loon of het wel zo’n goed idee was geweest. “Die groep van 20 tot 40 kan ik makkelijk voorbij, maar van de eerste 20 gaan ze niet zomaar aan de kant, ook al ben je sneller. Ik was een beetje bang dat ik de hele dag in het stof zou rijden.” Dat viel mee. Na 11 kilometer had Van Loon de eerste auto al ingehaald en omdat Nasser Al-Attiyah niet gestart was en dus geen gebruik had gemaakt van zijn joker, viel er een gat. Dat gaf Van Loon de kans het gaspedaal van de Toyota in te trappen. Zodoende had hij nog voor de duinen al een forse inhaalslag gemaakt qua tussentijden. Bij de duinen haperde de koppeling even, waardoor de auto bij het terugschakelen in het mulle zand afsloeg. “Gewoonlijk zet je ‘m dan in z’n achteruit en rijd je weer los. Maar als de koppeling het niet doet, kan dat niet. We hebben een kwartiertje staan worstelen om weer los te komen. Dat was wel een beetje jammer, maar daarna ging het super.” Zelden had Van Loon zulke hoge, grote duinen gezien. Dat ze niet gemakkelijk waren, bleek ook wel uit wat er allemaal vast stond of op de kant lag. Van Loon ging er echter soepeltjes doorheen, foutloos genavigeerd door Rosegaar. Juist op dat moeilijkste gedeelte in de etappe boekte Van Loon de meeste winst. In het slotstuk, na het passeren van de grens tussen Argentinië en Bolivia, kreeg de Toyota op een snel pad bij een snelheid van 170 kilometer een klapband. “Maar deze auto ligt zo strak op de weg dat ik daar nauwelijks iets van merkte. De ‘drivability’ is echt fantastisch en de vering is perfect.  Natuurlijk hebben we meteen de band gewisseld. Dat heeft een paar minuutjes gekost. Als je ziet wat er vandaag weer allemaal is gebeurd – Yazeed uitgevallen, Sainz het ravijn in, Loeb die bijna een half uur verliest – en wat er bij ons aan kleine dingetjes heeft tegengezeten, dan ben ik met die achtste tijd meer dan tevreden.” In het klassement klom Van Loon een flink stuk op, naar de 22ste plaats. “Wie weet wat er nog mogelijk is. Als wij zoveel tijd kunnen verliezen, kunnen anderen dat ook. Dat zag je vandaag ook wel weer. Gewoon zo blijven rijden als we vandaag hebben gedaan en dan is er nog heel veel mogelijk.”

De vierde etappe van de Dakar Rally is nog in volle gang, maar er is de afgelopen uren weer veel gebeurd. We zetten de feiten op een rij met onder meer de dagzege van Gerard de Rooy en het drama van Carlos Sainz. Gerard de Rooy wint vierde etappe Gerard de Rooy heeft zijn eerste dagzege van de Dakar 2017 binnen. De titelverdediger vocht in de vierde etappe tussen San Salvador de Jujuy en Tupiza een spannend duel uit met de Rus Ayrat Mardeev. De Kamaz-rijder had tijdens de proef steeds het voordeel, maar in de slotfase stak De Rooy zijn Russische concurrent alsnog voorbij. Op de finish bedroeg het verschil, na 416 zware kilometers, slechts dertig seconden. ” Het waren hele moeilijke duinen in het begin, ze waren erg zacht. We zagen iedereen zoeken, maar wij hebben geen fouten gemaakt”,liet De Rooy in een eerste reactie aan Rallymaniacs.com weten. De Rooy knabbelde in het algemeen klassement flink wat minuten af van het tijdverlies dat hij leed tijdens de derde etappe. De Rooy staat daarin op een vijfde plaats op iets meer dan 14 minuten op leider Dmitri Sotnikov. Drama voor Carlos Sainz Carlos Sainz vertrok vanochtend als de nummer twee in het algemeen klassement met zicht op de koppositie, maar een crash gooide roet in het eten. De Spanjaard belandde tijdens de vierde etappe in een twintig meter lager gelegen ravijn. Diverse Spaanse media meldden al het uitvallen van Sainz, maar op een achterstand van ruim twee uur haalde ‘El Matador’ alsnog de finish. Niet op eigen kracht, want hij werd gesleept door merkgenoot Alexandre Dumas. Of Sainz morgen van start kan gaan, is op dit moment nog niet bekend. Vierde plek Kees Koolen Kees Koolen heeft tijdens de vierde etappe een prima uitslag neergezet. De quadrijder eindigde op een vierde plaats op bijna 21 minuten van dagwinnaar Walter Nosiglia. Koolen startte vanochtend als 22ste en reed lange tijd rond de tiende plaats. In de slotfase van de rit klom hij op naar de vierde plaats. Opgave Jurgen van den Goorbergh Voor Jurgen van den Goorbergh zit de Dakar 2017 erop. De kistdeelnemer kwam gisteren tijdens de derde etappe hard ten val. Hij voelde zich duizelig, maar reed de proef wel uit. Van den Goorbergh ging vanochtend dan ook van start, maar na 65 kilometer zette hij de motor stil en vroeg hij om medische assistentie. Eerder vielen tijdens de Dakar al Jasper Riezebos, Humphrey Senn van Basel, Hans Smit en Gert Huzink uit Foto: Marcel Vermeij

De vierde etappe van de Dakar Rally is nog altijd in volle gang, maar er is veel gebeurd de afgelopen dag. We zetten de feiten tot nu toe op een rij met onder andere het uitvallen van Toby Price, de overwinning van Walkner en problemen bij Peugeot. Price uit de rally na valpartij Dakar 2016-winnaar Toby Price ligt uit de wedstrijd. In de laatste kilometers voor de finish kwam Price ten val waarbij hij zijn linker dijbeen brak. Price lag op dat moment in leidende positie. Het is voor de eerste keer dat Price de finish niet haalt in de Dakar Rally. Walkner wint de vierde etappe Matthias Walkner profiteerde van de valpartij van zijn teamgenoot en won de vierde etappe. Walkner maakte in het Boliviaanse deel van de etappe meer dan drie minuten achterstand goed op Joan Barreda en boog dat om in een voorsprong van meer dan een minuut. Het is voor Walkner de tweede dagzege in de Dakar nadat hij bij zijn debuut in 2015 imponeerde. Joan Barreda werd tweede en vergrootte zijn voorsprong in het klassement op de nummers twee en drie. Pablo Quintanilla verloor in deze etappe bijna tien minuten, Sam Sunderland kwam binnen op zestien minuten achterstand. Despres foutloos naar eerste dagzege in auto Cyril Despres won de vierde etappe bij de auto’s in een foutloze rit. Hij profiteerde optimaal van de concurrentie, met name zijn teamgenoten, die de fouten maakten. Despres kwam aan de finish met een voorsprong van ruim tien minuten op Mikko Hirvonen. Nani Roma van Toyota werd derde. Sainz, Peterhansel en Loeb verliezen tijd Het ging echter niet vanzelf voor Peugeot in de vierde etappe. Stephane Peterhansel mocht de etappe openen en viel stil aan het begin van de etappe. Hij verloor een kwartier. Sebastien Loeb overkwam hetzelfde, hij verloor meer dan twintig minuten. Carlos Sainz zou de grote verliezen zijn van de eerste etappe in Bolivia. Hij zou volgende de organisatie een ravijn ingereden zijn, de Peugeot zou beschadigd zijn. Meer details zijn op dit moment nog niet bekend maar volgen in het liveblog zodra er meer informatie bekend is. Van den Brink toch begonnen aan vierde etappe Martin van den Brink is toch begonnen aan de vierde etappe van de Dakar Rally. De winnaar van de tweede etappe kreeg woensdag te maken met technische problemen en de status van de Renault Sherpa-bemanning bleef lang in het ongewisse. Toch is de Harskamper vanochtend weer van start gegaan. De etappe bij de trucks is nog in volle gang. Volg het helemaal in het liveblog. Nosiglia sterkste bij de quads Walter Nosiglia heeft de etappe bij de quads gewonnen. De Boliviaan was sneller dan Sergey Karyakin, en zag een aantal belangrijke concurrenten terugvallen. Pablo Copetti en Gaston Gonzalez verloren beide flink tijd en zijn op dit moment nog niet binnen. Kees Koolen is nog onderweg maar noteerde bij het tiende tussenpunt een vierde tijd.

Op de vierde dag van de Dakar Rally krijgen deelnemers te maken met de eerste duinen. Het zijn niet zomaar duinen, het zijn duinen op ongeveer 3.500 meter hoogte. De deelnemers zullen hier de komende zes dagen mee te maken krijgen, en niet veel van hen zullen eerder iets dergelijks meegemaakt hebben. Navigatie wordt essentieel met een aantal verrassende wendingen in het Boliviaanse deel van de etappe.

De wetten van de Dakar Rally zijn even onverbiddelijk als ondoorgrondelijk. Het team van Mammoet Rallysport huilde dinsdag tranen van geluk. Een dag later vloeiden er opnieuw tranen. Maar in dit geval van teleurstelling. Koploper Martin van den Brink kreeg een overdosis aan mechanische problemen te verwerken. De Harskamper begint met grote achterstand aan het vervolg van de Dakar Rally. Teamgenoot Gert Huzink beet letterlijk en figuurlijk in het stof en moest het strijdtoneel verlaten. Het was ´woensdag-gehaktdag´ voor de mannen van Mammoet Rallysport. De ene dag is de andere niet. In de Dakar Rally weet iedereen dat die regel meerdere keren per editie om de hoek komt kijken. Dat Mammoet Rallysport woensdag zo hard getroffen zou worden had niemand in het Harskampse rallykamp kunnen vermoeden. Het was een ouderwetse bijltjesdag in Zuid-Amerika. Na de sensationele triomf in de tweede etappe ging het volledig mis. De kopmannen van Mammoet werden woensdag geroosterd en gefileerd. De equipe van Martin van den Brink kwam in het tweede deel van de etappe van San Miguel de Tucumán naar San Salvador de Jujuy stil te staan. ,,De injector is kapot. De monteurs kunnen het maken maar dat gaat een tijdje duren,´´ zo meldde Steven van de Craats namens Mammoet Rallysport vanuit het bivak. Een aanrijding met een auto in de tweede etappe is het eindstation van Gert Huzink in de Dakar geworden. Huzink raakte de Toyota Hilux van Ramon Nunez, daarbij brak het complete voorwiel af. Met man en macht werd gewerkt om Huzink weer aan de start te krijgen, maar dat bleek niet mogelijk. ,,We zijn zwaar teleurgesteld,´´ zo verklaarde de 45-jarige rallyfanaat. ,,We hebben het bivak niet meer op tijd gehaald en dan lig je uit de rally. We hebben er echt alles aangedaan maar helaas. Ed Wigman en zijn co-piloten Joel Ebbers en Hendrik-Jan Slijkhuis in de assistentietruck hebben ook hun uiterste best gedaan. Maar helaas tevergeefs.´´ Voor Almeloër Gert Huzink, navigator Rob Buursen en de Kootwijkerbroekse monteur Richard Mouw kwam er onverwachts een einde aan een mooi avontuur. Het Riwald moest als extra ondersteuning dienen in de jacht op succes. Het team Mammoet-Riwald-Rallysport werd dinsdag in de tweede etappe al beloond met de overwinning van Martin van den Brink. Ook Huzink leek zich thuis te voelen in de Renault. ,,We reden rond de top tien. Het ging uitstekend.´´ Na het afscheid van Huzink is Pascal de Baar de enige snelle assistent voor Martin van den Brink. De Baar onttrok zich woensdag aan alle ellende en eindigde op een uitstekende achtste plaats. Na de pech van Martin van den Brink en het uitvallen van Gert Huzink is De Baar met een negende positie in het klassement de vaandeldrager van Mammoet.

Gerrit Zuurmond had zijn huiswerk voor de derde etappe van de Dakar 2017 goed gedaan. Dat leverde de Rainbow-équipe een keurige 26ste plaats op in de etappe die het klassement bij de trucks danig overhoop haalde. Maar het boekje voor etappe 4 bekijkend, had Zuurmond zijn bedenkingen. In de derde etappe, van Tucuman naar Jujuy, bereikten de trucks een hoogte van 4200 meter. En dat was niet goed gevallen in de cabine van de Rainbow-truck. Monteur Henk Schuiling was flink ziek geworden van de hoogte en de ijle lucht en ook Zuurmond was er duizelig van geweest. “Op de verbindingsroute tussen de twee delen van de proef moest Henk een paar keer overgeven. Dat is niet erg plezierig in de cabine. In het tweede deel van de proef had ik er zelf ook een beetje last van: ik werd een beetje duizelig.” Als dat gebeurt op een verbindingsroute of op een nog redelijk vlak stuk off-piste, is het nog wel te doen. Maar in de vierde etappe gaat het over duinen op 4000 meter hoogte. Dat is andere koek, realiseerde Zuurmond zich. “Als je dan vast komt te zitten in de duinen, kun je helemaal niks. Dan is het einde Dakar. De organisatie biedt de mogelijkheid om er omheen te rijden. Die escaperoute kost je wel 12 uur straftijd.” Na het mooie resultaat in de derde etappe is dat een lastig dilemma. Het was immers prima gegaan in het mulle zand op de hoogvlakte. “Het was pittig”, vond Zuurmond. “Er moest veel genavigeerd worden op kompaskoers, maar in het zand stonden overal mensen vast. Dan moet je er omheen, je moet je weg weer zien te vinden en tegelijkertijd ook de waypoints halen. Die hadden we allemaal overigens. Het gaat steeds beter wat dat betreft. Al doende leert men.” Maar of het ook een goed idee is om dat uit te proberen in de duinen in Bolivia, is een ander verhaal. “We moeten beide opties overwegen. Ik denk dat het verstandig is om die beslissing te nemen op het moment dat we er voor staan.” 

Juist voor het zand had Jos Smink besloten toch weer mee te doen aan de Dakar Rally. Maar in de derde etappe zat het zware, mulle Smink een beetje in de weg. Vooral in het eerste deel van de in twee stukken gehakte proef was het nog vrij warm. “Toen liep de motor weer heet. En dan kom je niet door dat zand”, wist Smink. De enige oplossing was de Ginaf stil zetten, geduld hebben, de motor laten afkoelen en na een minuut of vijf weer verder. “Als je dat niet doet, kom je vast te zitten in het zand, of je draait de motor kapot. Dat is zeker niet de bedoeling, dus er zat niks anders op dan wachten. Maar dat moest wel vijf keer. Dat zijn twintig kostbare minuten. Juist in dit terrein, waar wij goed in zijn, was dat helemaal niet leuk.” Toch finishte Smink nog met een keurige twintigste tijd, wat in dit veld en gezien de grote problemen waar anderen tegenaan liepen, geen schande was. Maar ja, die verloren minuten knaagden wel een beetje, want Smink vond het een mooie dag. “We hadden dus ook tiende kunnen worden”, constateerde hij. In het tweede deel van de etappe, waar het door de hoogte een stuk koeler was, was het probleem opgelost en liep de motor als een zonnetje. Omdat de vierde etappe een flinke portie duinen kent, op 4000 meter hoogte, werd er in het bivak in Jujuy nog wel naar een oplossing gezocht. “Er gaat een andere thermostaat in. Die moeten we wel bij ons hebben. En een andere sensor.” De door de organisatie geboden optie om de duinen, die erg moeilijk zijn, links te laten liggen en 12 uur straftijd te pakken, lachte Smink hartelijk weg. “Ben je betoeterd? Natuurlijk gaan wij die duinen in. Daar komen we nou juist voor! Hoe meer hoe liever.”  Foto: Condor Media

Drie kwartier klussen maakte dat de DAF van Team Tilburgs Truckparts pas ver in de avond het bivak van Jujuy bereikte na afloop van de derde etappe van de Dakar 2017. De mannen waren prima begonnen aan de etappe, die uit twee delen bestond, maar een lekke radiator maakte een einde aan de pret. Navigator Marcel Snijders, bezig aan zijn elfde Dakar, hield even de adem in. “Je denkt dan toch: het zal toch niet gebeuren dat we hier stranden?” Snijders deed de Dakar al op de motor, als navigator in de auto en in de truck. De laatste drie keer (met de auto) bereikte hij de finish niet. “Altijd trammelant. Als het niet het ene was, was het wel iets anders. Als je dan onverwachts middenin zo’n proef stil komt te staan, schiet dat toch door je hoofd.” Het had ook inderdaad net zo goed mis kunnen zijn. De derde etappe was een serieuze en eiste zijn tol. “We hebben Martin van den Brink zien staan, Jan van de Laar, Vick Versteijnen. Aan de finish stonden ze met man en macht aan de auto van Nasser Al-Attiyah te sleutelen. Dus ja… Het had zomaar gekund.” Maar het viel mee. Na een goed begin, waarin Snijders het betere navigatiewerk moest laten zien om alle (deels verborgen) waypoints te halen, zag monteur Gijs van Uden de olietemperatuur van de DAF oplopen. “We zijn gestopt en toen plensde het water uit de radiator”, vertelt Snijders. “Gelukkig hadden we twee flesjes stopmiddel bij ons. Die hebben we erin gegooid en dat werkte. Motor weer aan, water bijvullen en drie kwartier later konden we weer verder.” In het tweede deel van de proef nam Frank Tilburgs het zekere voor het onzekere. Rustig aan dus, om nieuwe problemen te voorkomen. Daardoor reden ze zeker de helft van de 127 kilometer in het donker, wat de snelheid er nog verder uithaalde. “Maar we hebben het gehaald en dat is wat telt.”

Een dag hard werken en hier en daar wat risico’s nemen, betaalde zich uit voor Maurik van den Heuvel en zijn DakarSpeed-crew. In de derde etappe van de Dakar 2017 gebeurde er van alles en dat had grote verschuivingen in het klassement tot gevolg. Van den Heuvel mocht zich onder de winnaars van de dag scharen, met een negende tijd in de etappe en de achtste plaats in het klassement. Dat resultaat werd op haren en snaren bereikt. Een paar keer ging het maar net goed, vertelde Van den Heuvel. “Aan het begin van de etappe verloren we wat tijd op een lastig waypoint en in de laatste 5 minuten van de eerste special ging het fout met de truck. Hij begon te stoten en te stotteren. Het had geen 10 kilometer langer moeten duren, want dan was hij er denk ik mee opgehouden.” De derde etappe bestond uit een proef van 72 kilometer, vervolgens een verbinding van 300 kilometer, en daarna een tweede special van 127 kilometer. Aan het einde van de eerste 72 kilometer moest Van den Heuvel alle hulplijnen inschakelen. De cabine van de Scania werd gekanteld en de monteurs gebeld. “Alles hebben we nagekeken, maar we konden het niet vinden. Juist toen we weer weg wilden rijden, vond navigator Peter Kuijpers een kapotte zekering bij het instappen.” Van den Heuvel had drie uur en een kwartier om aan de start te komen van het tweede deel: 291 kilometer verderop. “We hebben eigenlijk onverantwoord gereden om dat te halen. Bij aankomst bij de start hadden we een minuut en 40 seconden over. Al toeterend kwamen we aangereden en we konden eigenlijk meteen door.” De tweede special beviel de bemanning van de Scania Torpedo wel. Daar hebben ze goed kunnen maken wat ze in het eerste deel hadden verloren en dat leverde dus een keurige negende tijd op. Er zijn na de derde etappe flink wat verschuivingen in het klassement en daar profiteren ze van. “Onderweg hebben we ze wel gezien.. Een Kamaz hier en een Tatra daar. We wisten dus wel dat we iets op zouden schuiven”, glunderde Van den Heuvel. “Je moet wel zo ontzettend veel risico’s nemen. Als je ziet dat we dat doen en dan nog zo hoog eindigen. Ze zijn helemaal dol in de trucks. Er wordt zo ontzettend hard gereden!”    

Op zo’n 50 kilometer voor het einde van de derde etappe van de Dakar 2017 hield de Toyota van Erik van Loon er ineens mee op. ‘Lage benzinedruk’ gaf de boordcomputer aan. “Ik had eerst niks in de gaten, maar de benzinedruk was dus laag omdat de tank leeg was. Daar sta je dan mooi, in the middle of nowhere.” De etappe van Tucuman naar Jujuy in het noorden van Argentinië was een slechte dag voor de Toyota-rijders in de top van het klassement. De een na de ander kwam in de problemen, maar één ding hadden ze gemeen: er zat veel te weinig benzine in de tanks. Binnen een kilometer of tien van elkaar kwamen ze stil te staan. “De een wat gunstiger dan de ander”, vertelde Van Loon. “Ik denk dat ik er het slechtst voor stond, met niks of niemand in de buurt te bekennen.” Uiteindelijk was het Maik Willems die twee liter benzine afstond aan Van Loon. Daarmee kon hij net bij de enigszins bewoonde wereld komen, waar hij nog een paar liter uit een aggregaat kon schrapen waarmee hij de finish kon bereiken. Op 3 uur en 36 minuten achterstand op etappewinnaar Sébastien Loeb kwamen Van Loon en zijn navigator Wouter Rosegaar over de streep. In het klassement tuimelde Van Loon van 9 naar 35. “Dat is meer dan teleurstellend. We hebben nog geen band lek gereden, geen foutje gemaakt. We reden mooie uitslagen en ook in deze etappe hebben we geconcentreerd, netjes strak gereden. En dan sta je ineens stil, niet eens door je eigen schuld, maar door een fout van een ander, en is het hele klassement om zeep.” Onderweg waren er wel meer dingetjes niet helemaal lekker gegaan. Wouter Rosegaar had op de verbinding en later ook in de proef moeten overgeven (waarschijnlijk door de hoogte) en was bepaald niet fris en fit. Even daarvoor, in het eerste deel van de etappe, deed de airco in de auto het niet en was Van Loon met de Toyota door een onverwachts diepe kuil gestuiterd en door de klap bleef het gaspedaal hangen achter een randje van de bodemplaat. “Allemaal niet schokkend, maar wel een hoop kleine dingetjes waardoor je niet echt lekker in de auto zit. Dat het desondanks nog hartstikke goed ging, zegt ook iets over hoe we bezig waren. Heel zuur dat we dan door zoiets stoms drie uur door de neus geboord krijgen.” Van Loon is ondanks de tegenslag en de grote teleurstelling niet van plan om op te geven. “De auto staat er piekfijn bij. Er zijn nog best mooie dagklasseringen mogelijk. Het moet nu wel eerst even zakken en een plaats vinden en dan hopen we morgen op beter.”

De strategie van Hans Stacey deze Dakar Rally is een beetje anders dan anders. De coureur van het EVM Rallyteam gaat nog niet op, zoals hij het zelf noemt, maximum attack, maar begint behoudend en bouwt het langzaam op. Zo ook in de derde etappe, die zich gedurende de dag ontpopte als een ‘bijltjesdag’. Stacey en EVM-teamgenoot Peter Versluis kwamen er zonder kleerscheuren doorheen, met respectievelijk de vijfde en zesde tijd. De etappe van Tucuman naar Jujuy had een proef van 199 kilometer, die in twee delen was gehakt: een stuk van 72 kilometer, daarna een lange verbinding over de weg, en vervolgens nog eens 127 kilometer op een hoogte van ruim 4000 meter. “Ik had al begrepen dat het qua navigatie lastig zou worden en er met name in het eerste, technische gedeelte makkelijk fouten gemaakt konden worden. Daarom ben ik heel behoudend vertrokken.” In het eerste deel, waar een verborgen waypoint in zat – een nieuwigheidje van wedstrijddirecteur Marc Coma – maakten Stacey en navigator Hugo Kuppen een klein foutje. “We zijn een stukje verkeerd gereden”, vertelde Stacey. “Het heeft vijf of zes minuten gekost om de juiste route én het waypoint te vinden. Geeft niet. Er zijn er die het waypoint hebben gemist en een straftijd van twintig minuten hebben gekregen.” Stacey had het onderweg drukker met letten op zijn snelheidsmeter dan met de route. De speedsensor van de MAN deed het niet goed en in het parkoers met veel snelheidsbeperkingen was dat lastig. “Ook op snelheidsovertredingen staan tijdstraffen en dat wilde ik voorkomen. We hebben misschien een paar minuten verloren door extra goed op te letten en elk risico uit te sluiten, maar dat is me liever dan een tijdstraf die te voorkomen was.” De strategie van Stacey betaalt zich tot nu toe uit. In de derde etappe noteerde hij de vijfde tijd, die hem in het klassement naar de zevende plaats bracht. Op de nummer 1 heeft Stacey 11 minuten en 21 seconden goed te maken. Teamgenoot Peter Versluis, die in de etappe zesde werd, staat op 10.47 vijfde in de algemene rangschikking, die na de derde etappe behoorlijk werd opgeschud doordat een aantal favorieten brokken maakten, pech kregen of tijdstraffen opliepen. “Dit was nog maar de eerste grote schifting”, weet Stacey uit ervaring. “De vierde etappe wordt nog veel moeilijker, met lastig te bereiken waypoints in duinen die op 4000 meter hoogte liggen. Ik weet niet waar de organisatie mee bezig denkt te zijn, maar ik vind dat nogal een risico. Op die hoogte neemt het vermogen van de motor fors af. Als je dan niet boven kunt komen op de duinen, heb je echt een probleem.” Foto: Condor Media